ستاره صبح، مریم اسدی برون: پس از حمله اسرائیل به ایران، فعالیت کسب و کارها در هاله ای از ابهام قرار گرفت. در 24 ساعت ابتدایی جنگ بازار های مالی یکی پس از دیگری بسته شد و سرمایه‌گذاران با قفل شدن دارایی خود روبه‌رو شدند. اگرچه جنگ لطمات جانی و تلخی مرگ انسان‌ها رخ نمایی می‌کند، اما نمی‌توان از خسارات مالی ناشی از حملات نظامی چشم پوشی کرد.
ستاره صبح در گفت‌وگو با آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و اقتصاددان به بررسی اقتصاد جنگ پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
آلبرت بغزیان با ترسیم تصویر جنگ از منظر علم اقتصاد گفت: جنگ از مهم ترین، تلخ ترین و پر هزینه ترین پدیده های انسانی است که نسبت مستقیمی با اقتصاد دارد. در طول تاریخ جنگ های زیادی با هدف استفاده و بهره برداری از منابع اقتصادی سرزمینی آغاز شدند یا به دلایل اقتصادی خاتمه پیدا کردند.
وی گفت: جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل برای هر دو طرف هزینه داشت تاجاییکه گفته شد اسرائیل به دلیل هزینه و بالا بودن میزان خسارت به طرف آتش بس آمد.
این اقتصاددان در رابطه با نقش اقتصاد در نتایج درگیری های نظامی خاطرنشان کرد: جنگ با اقتصاد کشورهای درگیر گره خورده و اقتصاد نقشی محوری در تداوم و کسب پیروزی در جنگها دارد. اقتصاد به جنگها شکل میدهد و تعیین کننده شدت و ضعف درگیری‌ها است، معمولا آن طرفی که از نظر اقتصادی وضعیت بهتری دارد، در جنگ نیز برتری خواهد داشت.
وی تاکید کرد: اقتصاد ابزاری برای درک مختصات جنگ است. طرفی که اقدام نظامی می‌کند باید بداند که هزینه های این نبرد را چگونه تأمین خواهد کرد؟ چون همانطور که گفته شد قدرت اقتصادی است که در صحنه نبرد برتری می‌آورد و می‌تواند در کنار سایر مؤلفه‌ها تعیین کننده پیروز میدان باشد.
این استاد اقتصاد دانشگاه تهران با اشاره به تحریم های اقتصادی غرب علیه جمهوری اسلامی یادآور شد: ایران سال‌ها با تحریم های ظالمانه و جنگ اقتصادی درگیر بوده است. تحریم در مقیاسی که می‌تواند به توان اقتصادی هر کشوری منجر شود بر اقتصاد ایران فشار آورده‌اند.
وی افزود: اقدامات عامدانه غرب برای محروم کردن ایران با این هدف انجام گرفت که جمهوری اسلامی بدون جنگ تسلیم یا زمین گیر شود، اما کشور با وجود تحمل ضرر و زیان باز هم دوام آورد.
بغزیان در ادامه با مرور مثالهایی از لطمات اقتصادی جنگ تشریح کرد: جنگ تولید را با چالش روبه‌رو می‌کند. تهیه مواد اولیه به سختی صورت می‌پذیرد. واردات و صادرات متاثر از ناامنی و معضل کمبود منابع ارزی دچار رکود می‌شود.
وی در این رابطه اضافه کرد: از سوی دیگر جنگ زیر ساخت های اقتصادی مهمی مثل حمل و نقل نهاده‌‌ها و محصولات حیاتی را با مشکل و اختلال مواجه می‌کند. وقوع هر جنگی می تواند موجب توقف فعالیت بخشی یا بخشهایی از اقتصاد شود از این منظر کشور با رکود و بیکاری روبه‌رو می‌شود.
آلبرت بغزیان در پایان سخنان خود اظهار داشت: جنگ هزینه های دولت را افزایش میدهد. به دلیل رکود حاکم بر اقتصاد دولت با کاهش درآمد مالیاتی روبه‌رو می‌شود و تورم افزایش پیدا می‌کند. از این رو نمی‌توان بدون در نظر گرفتن هزینه اقتصادی جنگ، سیاستهایی اتخاذ کرد که احتمال بروز درگیری نظامی را بالا می‌برد.