اگر قرار بود توافقی صورت گیرد باید در پنج دور مذاکره صورت میگرفت که نگرفت. با وجود اینکه مذاکرات شکست نخورده اما خط و نشان از چند سو یکی اسرائیل، دیگری آمریکا، سومی ایران و چهارمی اروپا وجود دارد و انگار فضا شبه جنگ است. سپاه پاسداران و ارتش روز گذشته با صدور بیانههای جداگانه اعلام کردند آماده دفاع و مقابله با هر نوع تجاوزی به کشور هستند. مهمتر اینکه سپاه اعلام کرده: دست ما روی ماشه است.» معنای این حرف این است که فقط منتظر چکاندن ماشه هستیم. از سوی دیگر اسرائیل هم منتظر مجوز پنتاگون برای حمله به تأسیسات هستهای و نظامی ایران است. این شرایط درحالی پروپاگاندا میشود که مذاکرات هر چند با مانع روبهرو شده است اما شکست نخورده است.
در این میان بازارها در ایران سردرگم و بلاتکلیف هستند و حالت رکود در بازار مشاهده میشود زیرا خرید و فروش کاهش یافته است. صاحبان کسب و کارها نمیدانند توافق میشود یا خیر. این سؤالی است که مسئولان باید به آن پاسخ دهند.
نکات کور توافق
قرائن، شواهد و حرفهایی که دو طرف میزنند حاکی از آن است که دستیابی به توافق، دشوار، پیچیده و احتمالاً دور از دسترس است مگر اینکه طرفین از خواستههای حداکثری خود قدری کوتاه بیایند.
موانع پیش روی توافق عبارتند از:
1- نتانیاهو با هر نوع توافق ایران و آمریکا مخالف بوده و هست.
2-لابی یهودی در آمریکا مخالف توافق است.
3- توافق ایران و آمریکا اگر رضایت سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان را جلب نکند آنها مکانیزم ماشه را تا قبل از 18 آگوست (10 مرداد) فعال خواهند کرد. بدترین سناریو برای ایران فعال شدن مکانیزم ماشه و بازگشت تحریمهای سازمان ملل است که برداشتن دوباره آن به دلیل اینکه پنج رأی اعضای دائمی شورای امنیت را میخواهد با کرام الکاتبین خواهد بود.
4- روسیه اگر سهمی از توافق نداشته باشد در انجام آن کارشکنی خواهد کرد.
5- ترامپ به دنبال توافقی بهتر از برجام با ایران است تا بتواند طرفداران مذهبی و پروپا قرص خود را که در آمریکا طرفدار اسرائیل هستند، قانع کند.
موارد پنجگانه یا پنج ضلعی مذاکرات احتمالاً رسیدن به توافق را دشوار کرده است. ایران به دلیل مشکلات اقتصادی که بخش مهم آن به دلیل تحریم است نیاز به توافق دارد تا تحریمها برداشته شود و بهبود در زندگی مردم به وجود آید.
ستاره صبح و مدیر مسئول آن چندبار پیشنهاد کردهاند که بهترین راه برای دستیابی به توافق تعلیق دربرابر تعلیق است. یعنی ایران میتواند مشابه آنچه در دولت اصلاحات انجام شد که 2.5 سال فعالیتهای هستهای را متوقف کرد این بار 2.5 یا 5 سال فعالیتهای هستهای را متوقف کند. این شکست نیست بلکه مصلحت اندیشی است و میتواند سایه جنگ و تحریم را از سر کشور دور کند. مقامات بدانند اکثر مردم طالب توافق و مخالف تحریم و جنگ احتمالی هستند. صلاح مملکت خویش خسروان دانند.
واکنش های داخلی و خارجی
فریدون عباسی، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی، تاکید کرد: اگر میخواهیم مذاکرات به نفع ملت ایران تمام شده باید از موضع قدرت با آمریکاییها روبهرو شده و دست نیروهای مسلح در روند مذاکرات روی ماشه باشد تا اگر دشمن دچار خطایی شد پاسخ مهلکی دریافت کند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد که ما در مذاکرات دو موضوع لغوتمامی تحریمها و گفتوگو صرفا در چارچوب مسائل هستهای را دنبال میکنیم. فداحسین مالکی با اشاره به مذاکرات گفت: دور اول و دوم مذاکرات بیشتر حالت وزنکشی و تعیین ساختار داشت و دورهای بعدی نیز مراحل فنی و حقوقی بود.
آنتونیو تایانی، وزیر امور خارجه ایتالیا درباره مذاکرات ایران و آمریکا گفت: «وارد جزئیات مذاکرات نخواهم شد. اما بهنظر من، به باور همه طرفین، مذاکرات امروز سازنده بود.»تایانی افزود: «هرچند هنوز مذاکرات به نتیجهای ختم نشده است.» او تصریح کرد: «ظاهراً هنوز عناصری وجود دارد که بر سر آنها توافقی حاصل نشده است. ما در حال تلاش برای دستیابی به این توافق هستیم.»