طرح خوب
«طرح کالابرگ به عنوان اقدام اولیه طرح خوبی است. اما منابع آن کم است. یک خانواده تحت پوشش بهزیستی، کمیته امداد یا خانواده‌ای که ضعیف است و درآمد کافی ندارد با اعطای کالابرگ بتواند بخشی از نیاز‌های اساسی خود را تأمین کند. این نیاز‌های معمولاً غذا و امکانات بهداشتی و درمانی است.
کوپن کالای سخت
وقتی تورم بالاست باید بتوانیم حداقل معیشت را برای مردم تأمین کنیم. کوپن کالا سخت است و شارژ کارت به‌روز‌تر و بهتر است. البته شارژ کارت علاوه بر اینکه برای کالاهای خاص انجام می‌شود باقی آن به خرید هم تعلق بگیرد. یعنی بن خرید هم باشد.»
پذیرش واقعیت‌ها
«عیدی و افزایش حقوق امسال ناچیز است. باید این واقعیت را بپذیریم که کسی که ۱۰ میلیون حقوق می‌گیرد نمی‌تواند هزینه‌های خانواده را تأمین کنیم. این را باید درک کنیم و وقتی درک کنیم باید اقدامی در این زمینه انجام دهیم و از اقشار ضعیف تا زمانی که تورم تثبیت نشده باید حمایت شود تا بتوانند زندگی خود را با حداقل‌ها بچرخانند.»
ماجرای کالابرگ
روز ۲۲ بهمن فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در تکانه‌های اقتصادی آنکه بیش از همه آسیب می‌بیند؛ طبقه محروم است. با دستور رئیس‌جمهور تمرکز تیم اقتصادی بر بازار و ارائه کالابرگ طی دو نوبت تا شب عید است.»
تورم و بحران
پس از این رفته‌رفته جزییات این طرح نیز مشخص شد. احمد می‌دری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده است که سه دهک اول هر نفر ۵۰۰ هزار تومان و چهار دهک بعدی هر نفر ۳۵۰ هزار تومان کالابرگ الکترونیکی دریافت می‌کنند. در شرایطی که تورم و تحریم‌ها زندگی مردم را با مشکلات مواجه کرده استفاده از سیاست‌های حمایتی برای تأمین حداقل معیشت مردم، ضروری است. تجربه تاریخی ایران در دوران جنگ و سیاست‌های مشابه در انگلستان پس از جنگ جهانی دوم نشان می‌دهد که در بحران‌های اقتصادی، دولت‌ها باید برای تأمین کالاهای اساسی، راهکار‌هایی عملی و کارآمد ارائه دهند.
کاهش فشار اقتصادی
اکنون با اجرای دوباره طرح کالابرگ الکترونیکی، دولت تلاش دارد تا بخشی از فشار اقتصادی بر خانوار‌های کم‌درآمد را کم کند. اما موفقیت این سیاست وابسته به نحوه اجرای آن و جلوگیری از فساد و رانت است.
نقش کالابرگ در سفره مردم
همه مردم بازنده تحریم، تورم و افزایش قیمت‌ها نیستند. تحریم و مشکلات اقتصادی می‌تواند کاسبانی دارد. تمام مردم به صورت یکسان تورم را تجربه نمی‌کنند. صاحبان سرمایه‌های ثابت، تورم را متفاوت از کسانی تجربه می‌کنند که افزایش قیمت‌ها سفره آنان را به صورت مستقیم هدف می‌گیرد.
تورم دورقمی
اگرچه تلاش برای رفع تحریم‌ها به عنوان یک سیاست بلند مدت باید دنبال شود، آن‌هم در شرایطی که تورم دو رقمی ثبات و آرامش را از اقتصاد و مردم گرفته است. اما راهکار برای مردمی که دلار، تورم، تحریم و ترامپ به جنگشان آمده است و از تأمین نان شب هراسان‌اند چیست؟ بخشی از مردمی که امروز به قیمت دلار حساس شده‌اند، از ناتوانی در تأمین نیاز‌های اساسی خود ترسیده‌اند. آیا نباید ساز و کاری طراحی شود تا حداقل این کالا‌ها تأمین شوند؟ طرح کالابرگ الکترونیکی با هدف تأمین کالاهای اساسی به‌صورت غیرنقدی طراحی شد. در این طرح، خانوار‌های مشمول یارانه می‌توانند به جای دریافت یارانه نقدی، از اعتبار خود برای خرید کالاهای اساسی استفاده کنند.
مدیریت منابع
کوپن را با دهه ۶۰ و زمان جنگ به یاد داریم. در آن زمان یعنی در دوران جنگ ایران و عراق، ایران با چالش‌هایی روبه‌رو بود که به اجرای سیاست جیره‌بندی و توزیع کوپن برای کالاهای اساسی ختم شد. هدف از این سیاست، مدیریت منابع محدود و تضمین توزیع عادلانه اقلام ضروری بود. زیرا با آغاز جنگ و کاهش صادرات نفت، درآمد‌های ارزی کشور به‌شدت کاهش یافت. درآمد ارزی سالانه در زمان جنگ بین ۶ تا ۸ میلیارد دلار بود که بین تأمین هزینه‌های جنگ و نیاز‌های اساسی مردم تقسیم می‌شد.
کالاهای کوپن زمان جنگ
10 قلم کالای اساسی شامل روغن نباتی، قند و شکر، برنج، پودر شوینده، صابون، پنیر، کره، مرغ، تخم‌مرغ و گوشت قرمز از طریق این سیستم توزیع می‌شد. نابرابری در دسترسی به کالاهای اساسی یکی از مهم‌ترین عوارض اجتماعی جنگ است و توزیع کالاهای اساسی این عوارض را کم کرد.