«پرونده FATF در کمیسیون های مجمع در حال بررسی است و مواردی در کمیسیونهای مربوطه مجمع تأیید شده است اما اینکه مجمع چه تصمیمی میگیرد باید بگویم که من سخنگوی مجمع نیستم اما با هر دو کنوانسیون موافقم و از آن دفاع میکنم.» این بخشی از اظهاراتی است که محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین در یک نشست خبری درباره بررسی پالرمو و CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد.
موضوعی که بار دیگر این سؤال را به وجود میآورد که آیا گره پرونده لوایح مربوط به FATF پس از ۱۵ سال باز خواهد شد یا خیر. در همین راستا، حشمت الله فلاحت پیشه، تحلیل گر مسائل سیاسی و رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم به خبرگزاری خبرآنلاین گفت: «بسیاری از فرصتها از دست رفته است. اگر ایران در گذشته از وارد لیست سیاه نشده بود؛ امکان اینکه FATF به یک کانون تحریمی علیه ایران تبدیل شود، وجود نداشت. ولی الآن ایران در لیست سیاه است و بانک های کشورهای ایران نیز نمیتوانند با ما کار کنند. این فرصتی بود که تندروها از منافع ملی کشور گرفتند.»
وی ادامه داد: «اگر FATF با پیش شرط های گذشته تصویب شود من معتقد هستم که کارشکنی های جدی بر سر راه ایران برای همکاری با این مجموعه و خروج از لیست سیاه به وجود میآید. آمریکا، اروپا و دیگر بازیگران بر سر پیش شرطها با ایران دچار چالش میشوند.»
مشروح گفتوگوی حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم را در ادامه میخوانید.
******
* آقای فلاحت پیشه! اخیرا آقای باهنر گفتهاند بندهایی از لوایح مرتبط با FATF در کمیسیون مشترک مجمع تشخیص به تصویب رسیده است. پیش بینی شما از سرنوشت این لوایح چیست و آیا در این دوره به تصویب خواهند رسید؟
مهم ترین کاری که در موضوع FATF باید کرد، تهیه گزارش دقیق در راستای منافع ملی است. متأسفانه FATF گرفتار بازی های سیاسی در ایران شد و نمونه آن برنامه اخیر صدا و سیما بود؛ یکی از معدود برنامههایی که ادعای آزاد بودن دارد. در این برنامه دو نماینده مجلس به عنوان موافق و مخالف FATF صحبت میکردند و خیلی از واقعیتها درباره FATF روشن نشد.
نماینده موافق، در برخی موارد اطلاعات کمتر و ناقصی داشت و فرد مخالف نیز در برخی موارد اصل واقعیتها را نمیگفت. فرد مخالف واقعیت مدعی بود که حق شرطهایی که ایران در دو کنوانسیون پالرمو و CFT گذاشته، از سوی FATF پذیرفته نشده است.
متأسفانه FATF گرفتار تحریف های سیاسی در ایران شد
در صورتی که این ادعا درست نیست و پالرمو و CFT در ایران به قانون تبدیل نشده است که مسئولان ایرانی شروط خود را به FATF ارائه بدهند. در واقع ۶ سال است که این دو کنوانسیون در مجمع مطرح است. همچنین این نماینده مخالف FATF مدعی شده که اگر آن را تصویب کنیم و آنان شروط ما را قبول نکنند کشور دچار مشکل خواهد شد. یکی از حق شرطهایی که در CFT مطرح شده این است که اگر FATF شروط ایران را نپذیرد، دولت حق عضویت ندارد. متأسفانه FATF گرفتار تحریف های سیاسی در ایران شد.
خسارات گذشته جبران نخواهد شد
در طول ۴ سال دولت بایدن، مناسبات اقتصادی ایران نسبتا خوب بود و خیلی از تنگناهایی که در قبل و امروز دولت ترامپ است، وجود نداشت. اما چون ایران در لیست سیاه FATF قرار گرفت، خسارت جدی به منافع مردم و دولت زده شد. این موضوع به دلیل اینکه بانک های جهان با ایران کار نمیکردند باعث سود دلالان شد و روسای قوا یک اعتراف دیرهنگام کردند مبنی بر اینکه ۳۰ درصد ارزش پول ایران به دلیل عدم عضویت در FATF و تحریمها از بین میرود.
این اعتراف دیرهنگام بود. اگر آن زمانی که FATF در مجلس دهم تصویب شد و ایران در لیست خاکستری قرار داشت، پالرمو و CFT نیز تصویب میشدند امکان اینکه ایران از این لیست خاکستری خارج شود وجود داشت. اما زمانی که پارلمو و CFT در مجمع تشخیص تصویب نشد ما دیدیم که دشمنان ایران مانند کشورهای مرتجع آن زمان و اسرائیل در هیئت اجراییFATF صاحب منصب شدند و با فشار آنان در زمانی که چین رئیس FATF بود، ایران در لیست سیاه قرار گرفت.
الآن هم با آمدن سیاست فشار حداکثری، اگر ایران این دو کنوانسیون را تصویب کند، خسارات گذشته جبران نخواهد شد و مسیر سخت تر از گذشته است.
فرصت طلایی برای تصویب FATF از دست رفته است
* یعنی شما به تصویب FATF امیدی ندارید؟
بسیاری از فرصتها از دست رفته است. اگر ایران در گذشته از وارد لیست سیاه نشده بود؛ امکان اینکه FATF به یک کانون تحریمی علیه ایران تبدیل شود، وجود نداشت. ولی الآن ایران در لیست سیاه است و بانک های کشورهای ایران نیز نمیتوانند با ما کار کنند. این فرصتی بود که تندروها از منافع ملی کشور گرفتند.
حتی اگر ایران این دو کنوانسیون را تصویب کند، به دلیل اینکه آمریکای دوران ترامپ به دنبال انزوای کامل ایران است و چین هم بر سر ایران معامله خواهد کرد، آغازگر یک مسیر پرسنگلاخ است.
بنابراین، فرصت طلایی از دست رفته است. متأسفانه افراطیون کشور را به تصمیم گیری در قعر جهنم عادت دادهاند و تا وقتی در قعر جهنم قرار نگیریم تصمیم نمیگیریم. این مورد را در زمان جنگ دیده ایم، در زمان برجام و موارد مختلف هم دیدهایم و یک آفت برای سیاست خارجی کشور است.
کارشکنی های جدی بر سر راه ایران و FATF قرار دارد
* اخیرا تحلیلهایی مختلفی درباره FATF مطرح میشود، برخی میگویند اگر این دو کنوانسیون تصویب نشود دیگر نمیتوان تحریمها را دور زد، برخی هم معتقدند که FATF بدون برداشته شدن تحریمها کارایی لازم را ندارد. نظر شما درباره این تحلیلها چیست؟
من اعتقاد دارم اگر در زمان مجلس دهم FATF تصویب میشد، ایران از توان مذاکراتی لازم برخوردار بود که پیش شرط های خودش را بقبولاند. در آن زمان کشورهای اروپایی با ایران همراه بودند و اسرائیل نیز در FATF صاحب جایگاه و نفوذ نبود. اما الآن شرایطی دیرهنگام موضوع FATF مطرح شده و آمریکا با سیاست فشار حداکثری حضور دارد. اسرائیل صاحب نقش است و کشورهای اروپایی در موضع سخت نسبت به ما قرار دارند.
در این شرایط اگر FATF با پیش شرط های گذشته تصویب شود من معتقد هستم که کارشکنی های جدی بر سر راه ایران برای همکاری با این مجموعه و خروج از لیست سیاه به وجود میآید. آمریکا، اروپا و دیگر بازیگران بر سر پیش شرطها با ایران دچار چالش میشوند.