ستاره صبح - فائزه صدر: بخشی از ساختار حکومتی آمریکا، دوره اول ریاست جمهوری ترامپ را ناهنجاری تلقی میکرد و این امید وجود داشت که با پایان آن دوران و با انتخاب رئیسجمهوری جدید، ایالات متحده به مسیر پیشین بازگردد. در دور اول ریاست جمهوری ترامپ حتی تعدادی از اعضای برجسته حزب جمهوری خواه نیز برای مهار ترامپ تلاش کردند، با این وجود دونالد ترامپ برای بار دوم وارد کاخ سفید شد. سمت و سوی اقدامات او در مقام رئیسجمهور تا روز تحلیف مبهم بود تا اینکه نطق سخنرانیاش در این مراسم جهت حرکت دولت آمریکا در این دوره را آشکار کرد. ستاره صبح در گفتوگو با علی بیگدلی، استاد علوم سیاسی و پژوهشگر به بررسی موضع گیری ترامپ درباره خاورمیانه، اعراب، اسرائیل و ایران پرداخته که در ادامه میخوانید:
علی بیگدلی در رابطه با نگاه رئیسجمهور جدید آمریکا به خاورمیانه، گفت: دور اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ نشان داد که او با شناخت به اقتدارگرایی خاورمیانه به منافع اقتصادی اولویت میدهد و از مسائل حقوق بشری گذر میکند و از این طریق با رهبران منطقه تعامل نزدیکی برقرار میکند.
وی در این رابطه یادآور شد: ماجرای قتل جمال خاشقچی از جمله مواردی است که استراتژی ترامپ در قبال کشورهای عربی را به خوبی نشان میدهد. دولتهای عرب خلیج فارس با ترامپ معامله میکنند. ارتباط نزدیک شخصیتهای بلند پایه سعودی و سایر شخصیتهای مهم کشورهای عربی با ترامپ به دلیل توانایی آنها در معامله گری است.
بیگدلی با اشاره به تحولات خاورمیانه گفت: بازگشت ترامپ به قدرت با دوران تغییر و تحول منطقه مصادف شده است. شرایط قابل پیش بینی نیست، ولی طبع معامله گر رئیسجمهور جدید آمریکا با روحیه اقتصادی اعراب منطقه سازگار خواهد شد. سیاست از نظر ترامپ بر معامله و تجارت استوار است.
وی تشریح کرد: اگر ترامپ در این دوره نیز در مورد ایران سیاست فشار حداکثری را دنبال کند و به دنبال کاهش صادرات نفت ایران باشد، با واکنشهای انتقام جویانه رو به رو خواهد شد که به معنی افزایش تنش در منطقه و اصطکاک میان ایران و دیگر کشورهای نفتی است.
این پژوهشگر سیاست خارجی تاکید کرد: برای ترامپ دستیابی به آتش بس پایدار در غزه و لبنان ضروری است. اگر ترامپ به دنبال دستاوردی در خاورمیانه باشد و بخواهد توافق ابراهیم را به اجرا در بیاورد، باید رضایت اعراب را در مورد مسئله فلسطین جلب کند.
وی افزود: عربستان سعودی بدون گرفتن امتیاز به رسمیت شناختن اسرائیل را قبول نمیکند. آمریکا باید با خواسته اعراب در مورد تشکیل کشور مستقل فلسطینی موافقت کند، خواستهای که دولت و پارلمان کنونی اسرائیل به شدت با آن مخالف است.
این استاد علوم سیاسی گفت: اگر ترامپ نتواند در این دوره به ائتلاف اش با اعراب منطقه را شکل دهد، ممکن است کشورهای عربی به سمت ایجاد روابط یا تعمیق رابطه با چین یا روسیه حرکت کنند.
وی در این رابطه تشریح کرد: در دورههایی اعتماد اعراب به حمایت آمریکا دچار خدشه شد. در حال حاضر سعودیها و اکثر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از پیوستن به عملیات دریایی برای مقابله با حوثیها خودداری کردهاند تا از اقداماتی که خطر حملات مجدد حوثیها را افزایش میدهد، اجتناب شود.
این تحلیلگر سیاست خارجی با اشاره به سیاست ترامپ در قبال ایران گفت: در مورد ایران میتوان امیدوار بود که با روی کار آمدن مسعود پزشکیان و اتخاذ رویکرد انعطاف پذیر در سیاست خارجی، تنش و اصطکاک میان تهران و واشنگتن مدیریت شود. آمدن ترامپ میتواند یک فرصت یا تهدیدی برای سیاست خارجی ایران باشد. اگر رفتار ایران منطقی و هوشمندانه باشد، ترامپ اهل معامله است و تهدید تلقی نخواهد شد.
وی افزود: اگرچه ایران از زمان روی کار آمدن جو بایدن توانسته از کمپین تحریمهای آمریکا مصون بماند، اما با انتخاب ترامپ برای دومین بار اقتصاد ایران بار دیگر زیر سایه تهدید تشدید تحریمها قرار میگیرد. این نکته که پایان دولت چهار ساله ترامپ برای ایران چگونه تمام شود به تصمیمات آتی حاکمیت بستگی دارد.