گروه فرهنگ و هنر: سیدعباس صالحی با حوصله و دقیق به پرسشها پاسخ داد. در ابتدای این نشست نیکنام حسینیپور، مدیر روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در مدتی که در خدمت شما هستیم، سعی کردیم صداقت و راستگویی و پاسخگویی را سرلوحه خود قرار دهیم و پاسخگوی اصحاب رسانه باشیم. موضوع دیگر گفتوگو با اهالی رسانه بود، موضوعی که گمشده این روزهای ماست. سپس وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: این حس را دارم که اگر رسانه به عنوان رکن چهارم درست عمل کند و ما دولتمردان به آن احترام بگذاریم و توجه داشته باشیم، مسیر بهتری برای عدالت پدید میآید. بخشی از مشکلات به نقص ارتباط دولتمردان و رسانه باز میگردد.
سامانه دسترسی به اطلاعات آزاد بسیار مهم است
وی به بحث عدالت اشاره کرد و گفت: به دنبال این هستیم که در این بخش نگاه عدالتگرایانه قومیتی، جنسیتی، مذهبی و ... اجرا شود. همچنین معتقدیم سامانه دسترسی به اطلاعات آزاد بسیار مهم است و الآن به شکل جدیتری پیگیری میشود.
اقتصاد فرهنگ موضوع بعدی مورد اشاره صالحی بود و سپس گفت که بحث شهرهای خلاق فرهنگ را جدی دنبال میکند.
دولت الکترونیک به صورت جدی در حال تداوم است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، درباره برنامههای این وزارتخانه در دولت چهارم در حوزه فناوری نوین، گفت: طرح استفاده از هوش مصنوعی در حوزه فرهنگ در حال انجام است. سند نظام محتوا و خدمات محتوا آماده و در حال ارائه آن هستیم. دولت الکترونیک به صورت جدی در حال تداوم است. در این زمینه اقداماتی صورت گرفته اما کار قابل توجهی داریم.
راهبردهای وزارتخانه درباره لایحه حجاب
او در ادامه نشست در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره قانون حجاب و عفاف و راهبردهای وزارتخانه در این موضوع گفت: این قانون با تأخیر در ابلاغ مواجه شده، یکی از پیشنهادها ارائه لایحه جایگزین است و به نظر میرسد معاونت حقوقی ریاست جمهوری در این مسیر جایگزینی پیش میرود.
برای خط زدن نباید عجله کنیم
وی درباره طرحهای پرحاشیه دولت قبل که هنوز در سایت وزارتخانه است و اینکه آیا قرار است آنها را دنبال کند، توضیح دهد: ما در شرایط ویژهای آمدیم ولی من با وزارت فرهنگ آشنا بودم و این آشنایی پیشین سبب شد وضعیت برایم متفاوت باشد. وزارت فرهنگ پس از شهادت آیتالله رئیسی و انتخابات در حالت نیمه مستقر قرار داشت و در این مدت رویدادهایی که برگزار شده بینقص نبوده اما تلاش شد قابل دفاع باشند. حال اینکه افقهای جدید را بخواهیم طرح بریزیم به تثبیت احتیاج دارد و برای خط زدن نباید عجله کنیم. اگر به نتیجه برسیم حتما اصلاح میکنیم.
کل جامعه دچار اغتشاشات ذهنی و معرفتی است
وزیر ارشاد همچنین در پاسخ به پرسش ایسنا درباره چالشهایی که در ابتدای مدیریتش در حوزه فرهنگ وجود داشته است ( با توجه به نزدیکی جشنوارههای فجر، بلاتکلیفی جشنواره مد و لباس، هنرمندان ممنوعالکار و فاصله گرفته از مجموعه مدیریتی، فیلمهای زیرزمینی و حذف سینمای ایران در جشنوارههای خارجی و شفافسازی) مهمترین چالشی که با آن روبهرو شده چه بوده و بعد از چند ماه کدام یک برطرف شده و کدام یک حل نشده باقی مانده است، اظهار کرد: اگر بخواهیم چالش عمده را در کل حاکمیت بگوییم، باید گفت که چالش سرمایه اجتماعی داریم و کاهش اعتماد مردم به حکمرانان روشن است که در حوزه فرهنگ و هنر شتاب بیشتری پیدا کرد، عوامل مختلفی باعث گسست و گسل در سرمایه اجتماعی فرهنگی و هنر نسبت به نظام حکمرانی شده که قالبهای مختلف دارد؛ از قهر و فاصله تا نفرت و اعتراض. این واقعیت اجتماعی خود ماست که باید آن را بفهمیم و با برداشت درست با آن مواجه شویم. کل جامعه دچار اغتشاشات ذهنی و معرفتی است و این در اصحاب فرهنگ و هنر مضاعف شد.
اعتماد یک شبکه است
صالحی افزود: مهمترین مسئله این است؛ اینکه اگر اعتماد ذینفعان را نداشته باشید کاری درست اتفاق نمیافتد و موجب میشود کاری را که شروع میکنیم، از همان ابتدا از دیوار بیاعتمادی فرو بریزد. این اهم چالشهاست و برای آن تلاش کردیم. کار سختی هم بود زیرا اعتماد، یک شبکه است و من در این راستا تلاش کردم.
او خاطرنشان کرد: روزهای سختی پیش رو داریم، سعی داریم با توجه به موقعیت ایران و بحرانهایی که ممکن است در پیش داشته باشیم، گردهم بیاییم و از نزدیک با هم باشیم. حرف هم را بهتر بفهمیم و مهمترین چالش ما همین بوده است. تلاشم این بود که بر این موضوع متمرکز باشیم. همچنین تلاش کردیم، بخشهای دیگر نظام حکمرانی را به اینکه جامعه ما قابل اعتماد و قابل احترام است متوجه کنیم و اعتماد از دست رفته را برگردانیم.
صالحی درباره به رسمیت شناختن موسیقی رپ، موسیقی خیابانی و بازگشت هنرمندان خارج از کشور گفت: این سؤالها مهم است ولی اینکه این مقدار علاقه به موسیقی کرهای در سالهای گذشته در کشور به وجود آمد، این بازخواست از خودمان را پدید میآورد که چه کردیم مذاق نسل جدید اینطور شده است؟! من نمیخواهم بگویم سؤالهای شما مسئله نیستند ولی مسئله اصلی این است که وقتی جریان موسیقیای که میتوان به سمت آن رفت تنگ شده، به اینجا میرسیم. بحثهایی که درباره سند موسیقی داشتیم نشان میدهد که فضاهایی به وجود آمده که یک قدم به جلو است و ما باید براساس دغدغههای مبنایی پیش برویم تا به سؤالهای روبنایی برسیم.
وزیر ارشاد درباره سازوکار مشخص برای بررسی کتاب و اینکه دولت برای اصلاح قانونی ممیزی کتاب چه برنامهای دارد، تصریح کرد: این دغدغه درستی است و بالاخره مؤلف برای تولید اثر وقت میگذارد. در دوره قبل، قدمی را برداشتیم که ناکافی است. نمیتوانیم اثر را به چند نفر بدهیم و انتظار داشته باشیم، برداشت یکسان داشته باشیم و حتما در فرایند بررسی اختلاف سلیقه پدید میآید.
اگر اثری را متوقف میکنیدحق الناس است
سید عباس صالحی خاطرنشان کرد: ما آمر و مرشد نیستیم بلکه کارگزار قانون هستیم. مؤلفان و هنرمندان ولینعمت ما هستند. این دو سازوکار تا حدودی جواب میدهد. به علاوه نگاه دیگری که داریم این است که حقالناس فقط پول نیست و این که بخشی از عمر شخصی را متوقف و ضبط کنید هم حقالناس است و باید برای آن جواب درستی داشته باشید، اگر اثری را متوقف میکنید حقالناس است.
او یادآور شد: قانون بررسی کتاب برای زمانی است که کتاب زیر دههزار نسخه منتشر میشد و متغیرهای متفاوتی داشت. جهان پیرامون ما عوض شده است، نمیگویم مقهور عصر تغییرات باشیم اما باید متوجه تغییرات باشیم و بدانیم ابزارهایی که ممکن است مؤثر باشند، به مرور کند شده و علیه ما خواهند شد. باید در قانون بررسی، اصطلاحاتی صورت بگیرد.
وی در پاسخ به اینکه برخی فیلمها که در گذشته ساخته شدند الان سازندگان آنها خواستار حضور در جشنواره هستند، گفت: فیلمهایی که در مسیر انتخاب جشنواره هستند باید پروانه نمایش گرفته باشند و اینطور نبوده که در مسیر ممیزی بخاطر محتوا در جشنواره نباشند.
دلجویی از اهالی فرهنگ و هنر
وزیر ارشاد درباره ممنوعالکاری هنرمندان و دلجویی از اهالی فرهنگ و هنر و بیرون آمدن از انزوای هنرمندان، گفت: اتفاقاتی در سال ۱۴۰۱ افتاده بود و در مجموعهای تصمیم گرفته شده بود تا پارهای از ممنوعیتها صورت بگیرد، برخی رفع مشکل شده و برخی پیشبینیها هم صورت گرفته است. مصداقی نمیگویم زیرا رسانهای شدن بر ضد آن خبر خواهد بود. با این حال تفاهم خوبی با نهادهای امنیتی و قضائی اتفاق افتاده و مشکل نصف آنها (ممنوع الکارها) حل شده است. البته این مورد را درباره کسانی میگویم که محکومیت قضائی نداشتند، درباره عده دیگری هم کار میکنیم. البته من جون این پرسش را مطرح کردید جواب دادم چون گاهی انتقاد میشود که مگر مسئله فرهنگ و هنر، فقط ممنوعالکاری است.
صالحی در ادامه در پاسخ به اینکه آیا در این دوره چیزی به اسم لیست سیاه وجود دارد؟ گفت: اجمالا بله، افرادی هستند. اما بهتر است ما به اثر نگاه کنیم نه مؤلف. البته این تبلیغاتی که اینقدر زیاد است که میگوید هنرمند و اهل قلم ممنوع الکار زیاد داریم، خیر، اینطور نیست. تعداشان بسیار کم است ولی همین هم نباید باشد. وزیر فرهنگ در پاسخ به سؤالی درباره واگذاری پلتفرمها به صدا سیما گفت: این بحث در دولت سیزدهم به توافقی رسید ولی درک روشنی ندارم از این که چقدر این تصمیم درست است که یک شبکه متصل را جدا کنیم چون به نظرم این شبکه پیوسته است. من این فهم را ندارم که چطور یک بخش مثل سینما در یک جا باشد و بخش دیگر آن در جایی دیگر. ما باید تابع قانون باشیم ولی از نظر من اشکالی به این موضوع وارد است اما در کوتاه مدت راه حلی برای آن نمیبینم.
فعلا قانون این است و گردن ما هم از مو باریکتر
او با یادآوری یک کاریکاتور از گل آقا در زمانی که دام را با یک وزارتخانه سپرده بودند و تأمین علوفه را به دستگاهی دیگر، ادامه داد: گاهی تقسیمهای مکانیکی به عواقبی ختم میشود که بیشتر بههمریزی کار است نه تقسیم کار. فعلا قانون این است و گردن ما هم از مو باریکتر. با این حال فعلا در جلسات نظرات خود را مطرح کردیم.