ستاره صبح- علی فریدونی: با فرا رسیدن فصل سرما، آلودگی هوا به مسئله کلانشهرها تبدیل شده است. اگر چه در سال های اخیر این معضل تا روستاهای اقماری پیرامون شهرها و آسمان شهرستان های کوچک نیز پیش رفته است. تا امروز هیچ یک از طرح‌ها و برنامه های اجرا شده برای کنترل و کاستن از آلودگی هوا موثر نبوده است. از طرح زوج و فرد تا ماجرای پر سر و صدای حذف مازوت سوزی که به قطع برق و تعطیلی مدارس و ادارت منجر شد، هیچ تدبیری آسمان تیره را صاف نکرد. ستاره صبح به این بهانه پای صحبت فاطمه شاهسوند، کارشناس ارشد محیط زیست نشسته که در ادامه می‌خوانید:
فاطمه شاهسوند در تشریح ضرورت توجه به آلودگی هوا و مقابله با این پدیده گفت: آلودگی هوا با بیماری های ریوی، قلبی و عروقی؛ همه ساله مسئول مرگ هزاران نفر است. در میان شهروندان کودکان، زنان باردار و سالمندان بیش از دیگران در معرض آسیب های آلودگی هوا قرار دارند.
وی افزود: نسل آینده از طریق مادران و پدرانی که در این هوا تنفس می‌کنند تبعات شوم آلودگی هوا را خواهند دید، به همین نسبت در آینده سیستم بهداشت و درمان نیز متحمل فشار مضاعفی خواهد شد.
در تبیین سهم عوامل مختلف در آلودگی هوا گفت: طبق آمار‌ها سهم منابع متحرک در آلایندگی هوای شهرها به ۸۰ درصد می رسد و این بخش بیشترین نقش را در آلودگی هوا دارد. سهم نیروگاه‌‌ها ۷ درصد و سهم گازوئیل از انتشار ذرات معلق ۷۶ درصد است. آمار‌ها نشان می‌دهند مازوت کمترین سهم یعنی ۲ درصد از انتشار ذرات آلاینده را دارد.
وی گفت: طبق آمار ترازنامه انرژی کشور سهم مازوت در آلایندگی هوا کمتر از ۲ درصد و به میزان ۱.۹ درصد است. در مقابل سهم گازوئیل در انتشار ذرات معلق به عنوان اصلی ترین سوخت حمل‌ونقل عمومی به ۷۶ درصد می‌‌رسد.
این کارشناس محیط زیست اظهار کرد: آمار‌ها نشان می‌دهد آلاینده های متحرک متهم اصلی آلودگی هوا هستند و به جای متهم کردن مازوت، باید برای حمل‌ونقل عمومی و صنعت خودرو فکری کرد.
وی تاکید کرد: ذرات معلق دوده شاخص آلودگی در کلانشهرها را تشکیل می‌دهد. بیش از ۷۰ درصد ذرات معلقی که در هوا منتشر می‌شود، دوده و نشان دهنده بالا بودن میزان گوگرد در سوخت های مصرفی است.
شاهسوند ضمن تاکید بر سهم خودرو های فرسوده در آلودگی هوا متذکر شد: سهم بالایی از آلودگی هوای شهرها مربوط به تردد وسایل نقلیه فرسوده است. به واسطه خودرو های غیر استانداردی که در شهر تردد می کنند، ریه مردم و سلامتی جامعه درگیر می‌شود و بیماری های مرتبط گسترش پیدا می‌کند. اگر در ترافیک به ماشین هایی که خیابان را قفل کرده اند توجه کنید می‌‌بینید که چقدر وسیله نقلیه تک سرنشین در حال تردد است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به سهمی که در آمار‌ها برای آلاینده های متحرک در نظر گرفته شده، پرمصرف بودن خودرو های تولید داخل و مصرف بالای بنزین در خودرو های فرسوده یکی از عامل مهم تشدید آلودگی هوا است. باید بپذیریم که خودرو در کنار آسایشی که برای ما به وجود آورده، مشکلاتی ایجاد کرده و وقت آن رسیده که بین رفاه و سلامتی یکی را انتخاب کنیم.
این فعال رسانه‌ای و کارشناس محیط زیست تاکید کرد: بخشی از مشکل آلودگی هوا فرهنگی است. هر عاملی به میزانی سهم در آلودگی هوا دارد و اگر با جدیت بر کاهش عوامل آلاینده هوا تمرکز کنیم می‌توانیم درصد قابل توجهی از آلودگی هوا را از مسیر مسئولیت پذیری از بین ببریم.
وی در بیان راهکار های مقابله با آلودگی هوا مطرح کرد: همانطور که هر عاملی در میزان آلایندگی سهمی دارد هر شهروندی در کنترل و کاهش این وضعیت سهیم است. شاید سهم یک نفر عدم استفاده از خودروی شخصی و سهم دیگری مهاجرت معکوس از کلانشهرها به شهرهای کوچک یا روستا باشد.
این کارشناس محیط زیست افزود: تراکم جمعیت در تهران بسیار بالا است. باید بپذیریم که از طرح زوج و فرد کاری ساخته نیست یا تعطیلی مدارس، ادارات و ماندن در خانه هم نمی‌‌تواند شهروندان را از تبعات آلودگی هوا در امان نگه دارد.
فاطمه شاهسوند در پایان سخنان خود گفت: تردد ابر جمعیت شهرنشین تهران یکی از عواملی است که با ایجاد ترافیک سنگین به آلودگی هوا منجر شده است، برای جلوگیری از تشدید این بحران باید برای کاهش قابل توجه خودرو‌ها و ارتقای سطح کیفی وسایل نقلیه و توسعه حمل‌ونقل عمومی فکری کرد.