ستاره صبح، فائزه صدر: در روزهای اخیر حملات هدفمند به سوریه شدت گرفته و اسرائیل از هوا و زمین به نفوذ در سوریه ادامه می دهد. اهدافی از جمله پایگاه ها، تأسیسات نظامی ارتش سوریه و هر آنچه که به حامیان اسد نسبت داشت توسط اسرائیل منهدم می‌شود. اسرائیل با استفاده از فرصتی تاریخی مناطق ژئوپلتیک و ژئو استراتژیک خاک سوریه را اشغال کرده و به نظر نمی‌رسد تحت هیچ عنوان این دستاوردهای راهبردی را پس دهد. تا زمانی که دولت در سوریه تشکیل نشود این وضعیت فوق‌العاده ادامه خواهد داشت. گروه‌هایی که پس از سقوط دولت بشار اسد، سوریه را در اختیار گرفته‌اند در پیچ و خم رایزنی برای قدرت سرگرم شده‌اند و هنوز به مرحله انسجام و تشکیل دولتی که بخواهد خاکش را از اسرائیل پس بگیرد، نرسیده‌اند. ستاره صبح در گفت‌وگو با علی رضا تقوی نیا، تحلیلگر سیاسی به بررسی شراط سوریه پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
علی رضا تقوی نیا در رابطه با خط مشی گروه‌هایی که در سوریه حضور دارند گفت: یکی از گروه های مهم هیئت تحریر شام به رهبری جولانی است که از جبهه النصره می‌آیند و انگیزه های سلفی و جهادی دارند. این گروه نشات گرفته از القاعده است. گروه بعدی جبهه الوطنیه للتحریر است، ائتلافی از گروه های شورشی که انگیزه سلفی دارند و رهبر آنها سرهنگ فضل الله حاجی است.
وی افزود: گروه دیگر احرار الشام است که رهبر آنها ابو یحیی الحموی است. آنها اخوانی هستند و دیدگاه سلفی اخوانی دارند. ارتش ملی سوریه که از نظام سوریه جدا شده نیز جزو این گروه‌ها است آنها هم تا حدی به حزب بعث و اخوان نزدیک هستند.
تقوی نیا ادامه داد: نیروهای دموکراتیک سوریه یا قصد نیز جزو این گروه‌ها هستند. داعش هم در شرق سوریه و در مناطق صحرایی "رقه" و "دیر الزور" استقرار دارد. گروه های کوچک دیگری مثل حزب اسلامی ترکستانی که از اویغور‌ها هستند یا انصارالتوحید و دیگر گروه‌ها نیز در صف فاتحان حضور دارند و مدعی هستند. وی با اشاره به خلاء قدرت در سوریه گفت: تحریر الشام از بسیاری از گروه های طرفدار ترکیه درخواست کرده سلاح های خود را زمین بگذارند. این وضعیت نشان می‌دهد تحریر الشام سعی دارد به شکل تمامیت خواهی عمل کند، قدرت را به طور کامل در دست بگیرد و انحصار سلاح را در اختیار داشته باشد.
این تحلیلگر سیاسی در تشریح نسبت ترکیه با وقایع سوریه متذکر شد: ترکیه سفارت خود را در سوریه بازگشایی کرده، اما هنوز سفیر به سفارت نفرستاده، زیرا سفیر باید استوار نامه اش را به دولت مبدا تحویل دهد و ترکیه تصمیم ندارد تحریر الشام را به رسمیت بشناسد. ترکیه تا امروز محمد جولانی را در لیست تروریستی ثبت کرده و جبهه النصره را گروهی تروریستی می‌داند.
وی افزود: این نکته مثالی از بی اخلاقی اردوغان است که قوانین کشورش جولانی را تروریست می‌شناسد، اما ترکیه به او و گروهش کمک می‌کند. ترکیه از جولانی به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهدافش استفاده می‌کند، ولی حاضر نیست هزینه حمایت از گروهی تروریستی را بپذیرد. ترکیه در قبال سوریه رفتاری منافقانه و سرشار از تناقض دارد.
تقوی نیا با اشاره به وضعیت ناپایدار سوریه اضافه کرد: این احتمال وجود دارد که وضعیت سوریه به سرعت به سمت فروپاشی برود. تنها ترکیه، قطر و اسرائیل از وضعیت حاکم بر سوریه پشتیبانی می‌کنند. اسرائیل از فرصت های به دست آمده استفاده کرده و ضمن نابودی تجهیزات و زیرساخت‌های نظامی سوریه، در حال اشغال مناطق جنوبی این کشور است.
وی افزود: به رغم حملات گسترده اسرائیل علیه زیر ساخت های نظامی، پایگاه و امکانات سوریه، گروه های مسلح حاکم بر سوریه بنایی برای مقابله با این حملات و وارد شدن به درگیری با نتانیاهو ندارند.
این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به خواستگاه جغرافیایی القاعده بیان داشت: کشور های عربی نظیر عربستان سعودی و اردن از وضعیت سوریه احساس خطر می‌کنند و نگران گسترش سلفی گری القاعده در منطقه هستند. عربستان و اردن از رفتن اسد راضی اند، زیرا سوریه از اتحاد با ایران خارج شد ولی نزدیک شدن خطر تروریست های القاعده موجب نگرانی آنها است.
وی گفت: عثامه بن لادن، رهبر القاعده سعودی بود. بن لادن با حاکمان وقت درگیر و مجبور به فرار از عربستان شد. نایف بن عبدالعزیز، وزیر کشور وقت عربستان القاعده را سرکوب کرد. بعد‌ها پسر او محمد بن نایف به عنوان ولیعد انتخاب شد که او هم سابقه‌ای طولانی در برخورد با القاعده و سلفی‌ها داشت.
تقوی نیا افزود: ویژگی گروه های سلفی جهادی بودن است آنها هر آنکه را شبیه به آنها نیست کافر می‌دانند و جهاد با او را بر خود واجب می‌بینند. سلفیهایی که از القاعده تکثیر شده‌اند در مقابل عربستان قرار دارند. اگر سلفی‌ها فرصت پیدا کنند، عربستان و اردن را به هم می‌ریزند.
وی اظهار کرد: مهم‌ترین گروه نظامی حاکم بر سوریه یعنی تحریر الشام فعلا رفتاری متمدنانه از خود بروز می‌دهد تا فرصت داشته باشند بر اوضاع مسلط شوند ولی پس ازآن ماهیت خود را بروز خواهد داد. سوریه اوضاع اقتصادی مناسبی ندارد و دلیل ابقای نخست‌وزیر نیز تسلط بر شرایط و عبور از بحران کنونی است.
علی رضا تقوی نیا در پایان سخنان خود تاکید کرد: بحران در سوریه شروع خواهد شد، زیرا گروه هایی که علیه بشار اسد ائتلاف کرده بودند، با یکدیگر اختلاف اساسی دارند. احرارالشام دیدگاه اخوانی دارد؛ تحریرالشام دیدگاه سلفی تکفیری دارد، گروه های دیگری نیز سکولار هستند. سوریه ایده آل از نظر هر کدام از این گروه‌ها با تصور دیگری تفاوتی اساسی دارد.