با سرنگونی اسد به نظر میرسد که صادرات 500 میلیارد دلاری ایران به سوریه منتفی شده است. همچنین معلوم نیست تکلیف 30 میلیارد دلار بدهی سوریه به ایران چه میشود؟ دراینارتباط حسین راغفر، اقتصاددان میگوید: اگر نظامیها و گروهای امنیتی از اقتصاد سوریه کنار میرفتند و اقتصاد به مردم واگذار میشد، نابرابری و فقر در جامعه کاهش مییافت و مردم سوریه از اسد حمایت میکردند. اما چون اینگونه نشد، بیعدالتی و نابرابری بستر را برای سقوط اسد فراهم کرد.
روایت یک نماینده مجلس از بدهی سوریه به ایران
یعقوب رضازاده، یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: امیدواریم تحولات نظامی که متأسفانه در کشور سوریه توسط گروههای تروریستی در حال انجام است، با اقداماتی که دولت جمهوری اسلامی ایران با روسیه، ترکیه و عراق در قطر آغاز کردهاند، متوقف شود و وضعیت بهبود پیدا کند؛ چراکه در حال حاضر، بیش از ۱۰ هزار نفر ایرانی در سوریه هستند و حرمین مقدس نیز در آنجا قرار دارند و سرنوشت این کشور برای ما مهم است. گفتهشده ۳۰ میلیارد دلار بدهی در این میان وجود دارد، بنده در مورد آن ۳۰ میلیارد بدهی که گفتهشده، اطلاعات خاصی ندارم. در حال حاضر، بسیاری از پولهای ما در برخی کشورها بلوکه شدهاند.
عبرت از اقتصاد سوریه
حسین راغفر، تحلیلگر اقتصادی به بررسی درسهای سرنگونی بشار اسد در سوریه پرداخت و به خبر آنلاین گفت: اگر منابع کشور برای رفاه مردم هزینه نشود، بحران در کشور میشود. به گفته این کارشناس اقتصاد کلان با خروج نظامیها و امنیتیها از اقتصاد میتواند زمینههای ثبات در ایران تقویت شود. اتفاقی که در سوریه نیفتاد و حکومت بهجای مردم تنها به نظامیان اتکا کرد. حکومت اسد در اداره اقتصاد سوریه ناامیدکننده و ضعیف عمل کرد. آنها بهجای مردم، بر نظامیان تکیه کرده بودند. آنها هم در روزهای سخت بهسرعت تسلیم شدند و مخالفان آنها بهسرعت شهرهای اصلی را گرفتند. از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه مناطق نفتخیز این کشور از دست حکومت بعثی خارج شد و ایالاتمتحده تمام نفت آنها را مصادره کرده بود که موجب تضعیف بنیه اقتصادی سوریه شد. کشوری که در یک جنگ داخلی بخش مهمی از زیرساختهایش ازدسترفته بود و در دوره بازسازی از داشتن درآمدهای نفتی خویش محروم شد.
سود امریکا و اسرائیل از جنگ
راغفر گفت: ایالاتمتحده در پی تقویت پایههای خویش و تأمین امنیت اسرائیل است. آنها از این فرصت بهدستآمده نهایت استفاده را خواهند کرد و گرچه تحریر الشام گفته میخواهد فرایند انتقال قدرت را با مشارکت مردم انجام دهد در لیست تروریستی ایالات متحده قرار دارد. اسرائیل هم از این هرجومرج بینصیب نخواهد بود. دوباره به لبنان حمله کرد و میخواهد پایههای خود را مستحکمتر کند. به نظر من فشارها به حزب الله لبنان بیشتر میشود. امریکا مایل است حزبالله تبدیل به یک گروه صرفا سیاسی شود. عربستان سعودی هم میخواهد با آمریکا پایگاهی در مرز با یمن بدهد برای سرکوب حوثیها. بیثباتی در منطقه تشدید خواهد شد.
فشار ترامپ بر ایران
راغفر گفت: امریکا میخواهد جبهه مقاومت را تضعیف کند. دونالد ترامپ که تا چند روز آینده به کاخ سفید میرود با صراحت گفته که ایران را دوباره زیر فشار حداکثری خواهد برد و قصد دارد تحریمهایی را اعمال کند که دسترسی به منابع نفتی به حداقل برسد. باید در ایران یک بازبینی عمیق در مورد ساختارهای اقتصادی داشته باشیم. بخش خصوصی امکان حضور در عرصه را داشته باشد. باید آموخت که تنها با تکیه به مردم خود و توان داخلی است که زمینه پیشرفت و حفظ امنیت وجود دارد. با تبعیضهای ناروا و نابرابریهای گسترده نمیتوان انتظار یک وضعیت باثبات را داشت آنهم وقتی این بیعدالتیهای بزرگ همگی نتیجه سیاستهای اقتصادی حاکم است.
ضرورت احیای بخش خصوص
متأسفانه حضور دولت و بخش شبهدولتی یا همان خصومتیها در دو دهه گذشته در اقتصاد افزایشیافته است. حضور نمادها در اقتصاد توجیه ندارد. ثمره این اتفاق با فرار چشمگیر سرمایههای بخش خصوصی بوده درحالیکه با سالمسازی فضای اقتصادی میشود به بازگشت سرمایهها فکر کرد. مانع سرمایهگذاری خارجی البته تحریمها و بحرانهای سیاسی و نظامی و عامل فرار سرمایههای بخش خصوصی همین است.