استاد ارجمند آقای دکتر محمد رضا ظفرقندی وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
استاد ارجمند آقای دکتر حسین سیمایی صراف، وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری
با سلام و تقدیم ادب و احترام
نقش آفرینی و تأثیر فزاینده زنان در جهان پیچیده ما بر کسی پوشیده نیست. در چهار دهه گذشته و در سایه تحولات عمیق فرهنگی و اجتماعی در کشور عزیزمان، خوشبختانه بخش عظیمی از بانوان میهن در رشته های مختلف علمی پذیرفته و توانستند به عالی ترین سطوح آموزشی و علمی و پژوهشی دست یابند. بی تردید رسیدن به کمیت ۶۰ درصد کل دانشجویان کشور برای بانوان نشان دهنده ذکاوت و تلاش و اراده و ترقی خواهی زنان، و از افتخارات کشور عزیزمان پس از انقلاب اسلامی است.
اما همچون بسیاری از عرصه های دیگر، متأسفانه زنان فرهیخته کشورمان به نسبت حضور در دانشگاهها و بهره مندی از آموزش عالی، به مناصب عالی مدیریتی نهادهای علمی دست نیافتهاند و شاهد نوعی عدم توازن بین تحصیلات دانشگاهی و اخذ مسئولیت های عالی مدیریتی هستیم. حال آن که یکی از والاترین و شایسته ترین میدانها برای ورزیدگی و ایفای مسئولیت های عالی اجتماعی و سیاسی آتی بانوان، حضور در مناصب مدیریتی دانشگاهی است.
نمی توان درهای دانشگاه را به روی زنان گشود، اما دربهای مشارکت اجتماعی و اخذ مناصب مدیریتی عالی را محدود کرد. باور کنیم، احساس تبعیض در نزد زنان تحصیل کرده بسی کشنده تر و چالش آفرین تر از آن است که حتی خدایی ناکرده محروم از سواد بمانند و این احساس تبعیض، هم روح خانواده و جامعه را دستخوش آزردگی و رنج ساخته و هم منشاء کاستیها و نارضایتیهایی میگردد که در بخش های دیگری خود را نشان میدهد.
همچنین متأسفانه، درک ناصحیح از روندهای جهانی و روش حکمرانی موجب شده است که به جای اهتمام به کاربست سرمایه عظیم علمی و اجتماعی زنان در پیشرفت کشور، بخش اعظمی از انرژی کشور، صرف چالشهایی شود که هیچ منفعتی برای هیچکس جز بدخواهان مردم ایران ندارد و چه بسا روزی معلوم شود که دستهایی درکار بوده است که زخم بر جان و جگر زنان ایران بنشانند. مردان امروز میهنمان در دامان مادرانی از همین جامعه پرورش یافتهاند، مادرانی که همواره به نیک سیرتی، وزانت و ایمان شهرهاند. اگر وضع امروز جهان را بنگریم، در مییابیم که مردان و زنان ایرانی چه در میان کشورهای منطقه و چه کشورهای جهان از جمله پاک ترین و عفیف ترینها هستند.
سخن از فمینیسم افسار گسیخته یا نادیده گرفتن موازین دینی و عقلی یا تقلیل گرایی در صلاحیتها یا پوچ پنداری تفاوت های فرهنگی جوامع نیست. سخن از عدالت و انسانیت است. انصاف و مصلحت و تجربه بشری نیز اقتضا دارد، آن دسته از شکاف های عظیم مدیریتی که تحت تأثیر تفسیرهای ضیق از مشارکت بانوان ایجاد شده، مرهم شود. علاوه بر آن، هیچ جامعهای در جهان پر رقابت امروز و آینده، نمیتواند با نادیده گرفتن زنان و یا حذف نیمی از جامعه، قله های ترقی را طی کند. ماهیت مشاغل آینده نیز به سرعت در حال تغییر است و بسیاری از موانع گذشته رفع شده است و برخی دیگر از موانع که یا ساخته و پرداخته ذهن های نا آشنا با مؤلفه های توسعه و جهان جدید و برخی نیز چه بسا عمدی و برای عقب نگاه داشتن کشور است، نیز نیازمند بن بست شکنیها و اجتهاد آگاهان به زمان و مکان است.
با این مقدمه، به محضر شما اساتید گرانقدر که خود از دانشمندان و عدالتخواهان و باورمندان به توسعه میهن عزیزمان هستید، و با علم به این که راه حل بسیاری از معضلات کشور از مسیر دانشگاه میگذرد و اگر دانشگاه در کاربست این سیاست موفق شود، تعمیم آن به جامعه از پشتوانه تجربی و علمی قوی تری برخوردار خواهد شد، پیشنهاد میشود، با شجاعت و با عبور سریع از موانع، سیاستی اتخاذ و مسیری را بگشایید که در کسب مقام استادی هیچگونه تبعیضی روا نشود و در انتصابات دانشگاهی و در همه سطوح مدیریتی از گروه های علمی و پژوهشکدهها و دانشکدهها نیز شایسته سالاری ملاک عمل قرار گرفته و هر گونه تبعیض و موانع حضور بانوان نخبه و دانشمند رفع شود و در سطح روسای دانشگاهها به ویژه دانشگاه های مهم، نیز به تعداد چشم گیر و نه صرفا نمایشی، زنان مدیر و توانمند معرفی و به کار گرفته شوند. اگر بین تعداد اساتید زن و تعداد مدیران، عدم تناسب و شکافی بزرگ مشاهده میشود، نیازمند بررسی عمیق است. باید پیش فرض های منفی نسبت به زنان را کنار گذاشت و تحت تأثیر القائات نگران کننده یا وسواس گونه و تنگ نظری های شخصی قرار نگرفت و صرفا شایستگی های شغلی و توانمندی های مدیریتی را ملاک قرار داد. نیک میدانیم که اینک روسای بسیاری از دانشگاهها و دانشکدهها و قطب های علمی مطرح جهان زنانند.
با این راهبرد انسانی، تحول ساز و دوراندیشانه، نه تنها موجب فرهنگ سازی، ارائه الگو و ارتقاء منطقی و هدفمند بانوان کارآمد در دیگر سطوح مدیریتی کشور، که موجب نقش آفرینی موثرتر و متفاوت تر دانشگاه در توسعه اجتماعی، و زمینه سازی برای عدالت و رشد و تعالی کلی جامعه و حتی تغییر و توازن در اخلاق حکمرانی نیز خواهید شد، ان شاء الله. بنگریم که هر جا فضا را برای زنان فراهم ساخته ایم، نتایج درخشانی کسب کردهایم و فراموش نکنیم که قدرت مند ساختن زنان، فقط قدرتمند ساختن ایشان نیست، بلکه قدرتمندتر ساختن و متوازن تر شدن، همه جامعه است و در دنیای آینده، تمدن قوی تمدن مردانه نیست، تمدنی است که از دل توانمندسازی همه ظرفیت های جامعه صرف نظر از تبعیض های ناروای جنسیتی برخاسته است.
والسلام علیکم و رحمه الله برکاته
ابوالفضل فاتح
هفتم شهریور ۱۴۰۳