جامعه پویای ایرانی کنش سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خود را در تناسب با این خواست بنیادین تنظیم میکند.
گاهی با صدای عدم مشارکت در انتخابات، میداندار میشود و گاهی به انتخاب از میان گزینههای تأییدشده حاکمیت دست میزند. پس از انتخاب این بار رویکردی تازهای را شاهد هستیم.
نقد و مطالبهگری، نقد آشکار و جدی نشانهای از کنشگری معنادار و مطالبه محور و شکوفایی و پویایی جامعه است. جامعه ایرانی در پی دست یافتن به جایگاهی است که از مردم دریغ شده است. برخی ایراد میگیرند که چرا چنین شتابان در پی خواستههایی هستید که دهههاست ازدستدادهاید؟ پاسخهای جالبی در میان میآید که مگر قرار است چند سال بمانیم و چرا باید همهسالهای زندگیمان در تنش و ناامنی روانی باشد؟ جامعهشناس دردآگاهی که میگوید چرا بهنقد زودهنگام ترکیب کابینه روی آوردهاند از شوریدگی و خشم و خروش خود در برابر میلیونهای بیننده در مناظره تلویزیونی دم نمیزند.
همین جبهه اصلاحات در برابر آن رفتار نادرست و پرت کردنها و ترک میدان مناظره چیزی نگفت! من آن رفتار را خروش علیه تحقیر دانستم. تاب از دست دادن در برابر کوچک شمردنها و… وقتی جامعهشناسی که همه را به خویشتنداری فرامیخواند خود در تنگنا قرارگرفته و تاب از دست میدهد پس در تحلیل هم دلیل تاب از دست دادنها و نگرانیها را هم بهخوبی واکاوی کند. تزریق هیجان به جامعه مطلوب نیست ولی وادادگی در برابر تحقیر هم شایسته نیست.
تلاش برای سالمسازی ساختار سیاسی از نیازهایی است که نمیتوان آن را نادیده انگاشت. اگر مردم به حکومت با شرکت در انتخابات روی خوشنشان دادند حکومت هم باید برای آرامش روانی به خواست مردم تن دردهد. وقت آن رسیده که زبان تند و خشن با مردم به کناری نهاده شود و گوشی برای شنیدن پیدا شود. راههای نادرست هزینه زا، تابوتوان را از مردم گرفته است.
نا ترازیها در همه حوزههای تهدید جدی برای کشور رقمزده و خواهد زد، حل این ناترازیها هرچند بهسادگی ممکن نیست ولی بدون همراهی مردمی که از نا ترازی دخلوخرج رنج میبرند حلشدنی نیست. اینجاست که تدبیر حکم میکند در حوزههای اجتماعی و فرهنگی آرامش روانی بر جامعه حاکم شود. اگر کسی با درک این واقعیت زبان بهنقد میگشاید به دولت و حاکمیت کمک میکند که گامها را درست و به هنگام بردارد. شاید نکته قابلتأملی باشد که مردم از یک نا ترازی معنادار بیش از هر چیز دیگر رنجبردهاند: نا ترازی قول و عمل! این نا ترازی خسارت باراست. نقد ناترازیها و مطالبات مردم خدمت است نه مخالفت یا خیانت.