ستاره صبح، فائزه صدر: شورای حکام که اصلی ترین رکن آژانس بین المللی هسته ای است، با اقدام تروئیکای اروپایی در تهیه قطعنامه و تصویب آن علیه ایران، زنگ خطر را به صدا در آورد. به عقیده بسیاری از کارشناسان هدف غرب از افزایش فشار‌ها در آستانه انتخابات زود هنگام ایران، تأثیر گذاری بر نتیجه انتخابات است. ضمن اینکه خرید زمان برای یک راه حل دیپلماتیک قبل از انقضای بند موسوم به مکانیسم ماشه که اعمال مجدد تحریم های سازمان ملل علیه ایران را در برجام فراهم می کند، مد نظر غرب است. ستاره صبح در گفت‌وگو با حسن هانی زاده، استاد دانشگاه و کارشناس روابط بین‌الملل به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
به عقیده شما فشار های جدید غرب علیه ایران بر چه مبنایی است و تصویب قطعنامه در شورای حکام چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
اقدام اخیر ترویکای اروپا یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان و تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در شرایطی که کشورمان در حال گذار از مرحله‌ای سخت است به ارسال پیام می‌ماند.
بعد از حادثه سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور و همراهانش با توجه به وفات دو تن از مهم‌ترین شخصیت های دولت سیزدهم، کشور وارد شوک غیر منتظره‌ای شد که تا برگزاری انتخابات زود هنگام نمی‌توان گفت از این فضا خارج شده ایم. تا رئیس‌جمهور جدید، کابینه وی و به ویژه وزیر امور خارجه مشخص نشود، عملا مناسبات بین‌المللی کشور و برخی مذاکرات در حالتی از ابهام قرار دارد. شورای حکام قبل از نشست های دوره‌ای اش این جلسه را برگزار کرد و تحت فشار ترویکای اروپا قطع‌نامه‌ای علیه ایران صادر شد.
به نظر شما آیا هم زمانی تصویب این قطعنامه و انتخابات زود هنگام ایران طبیعی است؟ چه ارتباطی بین این دو مسئله مهم وجود دارد؟
قطعنامه شورای حکام تحت فشار انگلیس، آلمان و فرانسه و با حمایت آمریکا صادر شد. روابط و مراودات این کشور‌ها با همپیمانان سیاسی ایران بیشتر است و منافع مشترک اقتصادی دارند. ممکن است چین و روسیه در شورای امنیت سازمان ملل از حق وتوی خود استفاده کنند ولی نمی‌توان با قاطعیت حرفی زد. قبلا هم قطع‌نامه‌هایی علیه ایران صادر شده و این دو کشور به آن رأی داده‌اند. درحالیکه ممکن است این قطعنامه به شورای امنیت منتقل شود و به وضع شدن تحریم های جدیدی علیه ایران بیانجامد اما من این حرکت را در جهت ارسال پیامی از غرب به ایران می‌دانم. با توجه به این نکته که جنبه های توصیه‌ای در این قطعنامه بیشتر است، به نظر می‌رسد غرب به دنبال دخالت در نتیجه انتخابات ایران است. پیام غرب واضح است آنها می‌خواهند به ایران بگویند که گفت‌وگو با غرب را پیش رو دارد و اگر شخصیتی تندرو به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود در این روند اختلال ایجاد خواهد شد. صحبت از قطعنامه جدید و یادآوری تحریم های تازه در حقیقت یک سیگنال از غرب است.
آنچه در روز های گذشته شاهد اش بودیم پیامی از غرب به ایران است تا تشدید تحریم‌ها را در صورت انتخاب رئیس‌جمهوری تندرو در تهران یادآور شود. بهترین پاسخ به غرب یک انتخابات آزاد و دموکراتیک در ایران است که با به رخ کشیدن مشارکت بالای مردم رئیس‌جمهوری مردمی را به جهان معرفی کند. غرب نمی‌تواند در مسیر حرکت و در برابر تصمیمات یک رئیس‌جمهور مردمی که پشتوانه رأی بالایی دارد کارشکنی کند. از این رو فضا باید برای حضور حداکثری مردم فراهم شود. ایران به یک رئیس‌جمهور دیپلمات و اقتصاددان نیاز دارد تلفیقی از این دو ویژگی را در افراد جست و جو کنید. رئیس‌جمهور باید سیاست مداری کار کشته باشد و توجه به اقتصاد کشور در تصمیمات داخلی و خارجی اش متبلور شود. متأسفانه مرور ثبت نام کنندگان در انتخابات نشان می‌دهد نامزدهایی در رقابت‌ها حضور دارند که یا سیاسی کار یا اجرایی اند. کمتر کسی وجود دارد که اقتصاددان یا دیپلماتی کارکشته باشد.
شرایط کشور حساس است و باید شخصیتی در رأس قوه مجریه قرار بگیرد که بهبود معیشت مردم، باز شدن گره تحریم‌ها و اصلاح زیر ساخت های اقتصادی در هر تصمیم اش نمایان شود.
رئیس‌جمهور در رفع تحریم‌ها موفق نمی‌شود مگر اینکه ارتباط تنگاتنگی با جهان بین‌الملل داشته باشد. اتخاذ مواضع تند و رفتار پرخاشگرانه با دنیا نقطه ضعف یک رئیس‌جمهور است. شرایط به گونه‌ای نیست که در مجامع بین‌المللی روی سکو و پشت تریبون ایستاد و شعار داد. جهان با عقلانیت و از طریق همدلی و تعامل بین‌المللی اداره می‌شود.
آیا رفتار اخیر غرب و تصویب قطعنامه جدید علیه ایران می‌تواند پایانی بر همکاری ایران و آژانس باشد یا خیر؟
ایران صادقانه با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کرده است. این نهاد بین‌المللی پیش از این هم چند بار نشان داده که تابعی از اراده قدرت های غربی است.
ایران به تمام تعهدات برجامی خود عمل کرد ولی وقتی اروپایی‌ها هم به دنبال امریکا از زیر بار تعهدات خود در قبال برجام شانه خالی کردند، اروپایی‌ها از بدعهدترین طرف های برجام بودند که به هیچ کدام از تعهداتشان عمل نکردند. ایران نمی‌توانست تماشاچی باقی بماند و مجبور شد بخشی از تعهدات خود را که در برجام پذیرفته بود، تدریجا کاهش دهد.
در این مرحله باید در مجامع جهانی یادآور شد که آمریکا از توافق برجام خارج شده و اروپا هم به تعهداتش در قبال توافق عمل نکرد. برخورد غرب با برجام سیاسی بود. هر چه به پایان تاریخ انقضای توافق نزدیک می‌شویم، رفتار غرب با باج خواهی همراه خواهد بود.