به نظر شما چرا روند قیمتها پس از انتخابات مجلس صعودی شد؟ چرا بازار به انتخابات تندروها در مجلس واکنش منفی نشان داد؟
شاخصهای اقتصاد پیش از این هم در انتخابات سالهای گذشته تجاربی مبنی بر تأثیر گذاری کسانی که انتخاب میشوند و یا حضور پیدا میکنند، داشت. به طور مثال در سال 92 وقتی هاشمی رفسنجانی کاندید شد شاخصهای بازار روند کاهشی به خود گرفت و یا همان سال که حسن روحانی رأی آورد بازار واکنش مثبت نشان داد و پیش از آنکه دولت مستقر شود قیمتها کاهشی شد. این روند کاهشی منجر به تکرقمی شدن تورم در سالهای 95 و 96 شد. بنابراین بازار نسبت به انتخابات بیتفاوت و منفعل نیست و واکنش مثبت یا منفی نشان میدهد. اگر بازار احساس کند کسانی در انتخابات رأی آوردهاند که میتوانند باعث بهبود شرایط شوند واکنشش مثبت است و اگر بالعکس باشد واکنش منفی نشان خواهد داد. این موضوع در دنیا هم مرسوم است. بازارها نسبت به پدیدههای سیاسی واکنش زودهنگام نشان میدهند. ایران هم مستثنا از این مسئله نیست. نکته بعدی بودجهای است که در مجلس یازدهم برای سال 1403 تصویب شد، این بودجه به روند صعودی قیمتها دامن زد.زیرا تراز عملیاتی آن منفی است. منابع و مصارف آن باهم همخوانی ندارد. بنابراین بستر منفی شدن شاخصها وجود داشت و نتایج انتخابات تسریع کرد.
آیا سال آینده روند افزایشی قیمتها ادامه پیدا میکند؟
به نظر میرسد سال آینده به دلیل اینکه سال پایانی دولت است دولت باید نتیجه اقدامات خود در سالهای اول و دوم و سوم را برداشت کند. اما دولت در سه سال گذشته اقدام خاصی که منجر به یکروند مثبت در اقتصاد شود انجام نداد.
البته اتفاقاتی مثل الحاق ایران به شانگهای و گروه بریکس مثبت است. همچنین روابطی که با کشورهای همسایه بازسازی شد از نکات قوت دولت سیزدهم است. اما دو مشکل اساسی کشور در این دوره حل نشد. اول مشکل احیای برجام و دوم خارج شدن ایران از لیست سیاه fatf بود و هر دو به سرانجام نرسید. به رغم اینکه دولت تلاشهای فراوانی در منطقه انجام داد اما تا مادامی که دو مشکل یاد شده حل نشود اقدامات منطقهای و الحاق به شانگهای و بریکس نتیجه چندانی نمیدهد. در حقیقت در روابط خارجی دستاورد اقتصادی وجود نداشت گرچه دستاوردهای سیاسی وجود داشت اما این دستاوردها محصول اقتصادی نداشت و برای مردم رفاه ایجاد نکرد. عدم موفقیت دولت در حل ریشهای مسائل سیاست خارجی نکته مهمی است. بنابراین برای سال آینده در خوشبینانهترین حالت شرایط مانند سال جاری حفظ خواهد شد و قیمتها در همین سطح باقی خواهد ماند.
نحوه مدیریت دلار، سکه و طلا را چگونه ارزیابی میکنید؟
دولت در مقطعی تصور میکرد با تزریق ارز به بازار میتواند قیمت دلار را کنترل کند. در ماه گذشته نرخ اوراق را 30 درصد افزایش داد و فکر میکرد بتواند نرخ ارز را کنترل کند. اکنون هم تصور میکند با فروش سکه میتواند نقدینگی را جمع بکند و تورم را کاهش دهد اما نه ارز پاشی و نه سکه فروشی و نه نرخ کوتاهمدت 30 درصد راهکار بلندمدت اقتصاد و تجارت نیست. شاید این راهکارها در کوتاهمدت مانند مسکن عمل کند اما اقتصاد نیاز به اصلاحات دارد که در بودجه و سیاستهای پولی، مالی و ارزی دنبال نمیشود. اینطور نیست که با رویکردهای واکنشی در بازار طلا و دلار بتوان قیمتها را کنترل کرد.