ستاره صبح آنلاین، فائزه صدر: از انجا که دارو مورد نیاز مردم است کمبود ان باعث نگرانی مردم می‌شود.نایاب شدن یک قلم دارو باعث مشکل برای بیماران می شود. گاهی داروی بیماران تالاسمی در کشور کمیاب می شود یا قلم انسولین بیماران دیابتی نایاب می شود و یا گاهی به سختی داروهای شیمی درمانی مربوط به بیماری سرطان یافت نمی‌شود. اما خبرها در بازار دارو حاکی از آن است که شرایط از کمیاب شدن داروهای خاص گذشته و به مرز کمبود برخی اقلام دیگر داروها رسیده است. کمبودی که روند آن از نیمه دوم سال گذشته آغاز شده و با توجه به حساسیت موضوع دارو و درمان در جامعه، زمان مورد توجه افکار عمومی بوده و هست به همین دلیل انتظار می‌رود دولت برای مقابله با این مشکل چاره اندیشی کند. ستاره صبح برای بررسی این موضوع گفت و گویی با آرش محبوبی، عضو هیات مدیره انجمن داروسازی ایران انجام داده که در ادامه می خوانید:
اخبار بازار دارو از کمبود چندین قلم دارو خبر می دهد. کشور در خصوص تامین چه داروهایی با کمبود روبرو است؟
روند توزیع مصرف، توصیه پزشکان، نیاز های دارویی در فصل های مختلف آب و هوایی و نوع بیماری ها در استان های کشور متفاوت است. از این رو تفاوت هایی از نظر کمبود دارویی در استان ها وجود دارد.
به طور کلی نمی توان گفت عرضه دارو در یک استان بهتر از استانی دیگر است. یا دارو در استانی پیدا می شود و جایی دیگر کمبود داریم. در خصوص دارو هیچ الگوی ثابت و قابل قبولی در کشور وجود ندارد. همه استان ها با مشکلات دارویی روبرو هستند. از هر نقطه ای گزارش کمبود می رسد و کشور با یک معضل جدی روبرو است.
چون کمبود دارو از بحث افزایش نرخ ارز و گرانی ارز ناشی می شود، دسته های دارویی مختلف را تحت تاثیر قرار می دهد. چون پای ارز در میان است همه نوع دارویی ای با کمبود روبرو است یا در شرف کمیاب شدن است. امروز در حوزه دارو با یک گرفتاری عمومی روبرو هستیم.
در سال های گذشته همواره از خودکفایی در تولید دارو سخن گفته شده و این اطمینان به جامعه داده می شد که در حوزه دارو وابستگی وجود ندارد. سوال این است که چرا اقلامی از داروهای تولید داخل نایاب شده است؟
در حوزه دارو معنی خودکفایی مطلق نیست. هر چند که اگر کشت گندم را هم در نظر بگیریم با توجه به نقش کمباین و تراکتوری که با قطعات خارجی تولید می شود و کودی که مواد تشکیل دهنده اش از آن طرف مرز می آیند، نمی توان از خودکفایی مطلق حرف زد. در مورد دارو ما در مرحله تولید دارو خودکفا هستیم ولی اجزای تشکیل دهنده چرخه تولید دارو با ارز تهیه می شود و به واردات وابسته است. امروز صنعت داروسازی مجبور است مواد اولیه مورد نیاز اش را با قیمتی بالا تامین کند. اگر چه در تامین ارز مورد نیاز اش هم با مشکلات عدیده‌ای روبرو است.
به عنوان یک داروساز می گویم ما در این صنعت خودکفا هستیم چون 90 تا 95 درصد داروها در داخل کشور تولید می شود ولی هر جزء دارو وابستگی هایی به خارج دارد که همین میزان وابستگی جزئی هم در شرایطی مثل امروز که تحریم، نرخ ارز و کمبود ارز به این صنعت فشار آورده؛ کل بازار داروی کشور را با مشکل بزرگی روبرو کرده است.
حافظه جامعه الگوی افزایش قیمت کالا ها در کشور را به این صورت ثبت کرده که کالایی با کمبود روبرو می شود و بعد از مدتی با دسترسی گران خواهد شد. آیا در خصوص دارو هم باید منتظر افزایش قیمت بود؟
متاسفانه یکی از دلایل اصلی کمبود دارو همین عدم افزایش قیمت است. با وجود اینکه دو سال کشور تورمی بالای 50% را پشت سر گذاشته، در حوزه دارو افزایش قیمتی متناسب با افزایش قیمت در حوزه سایر کالا ها و دیگر خدمات نداشتیم. دارو هم مثل تمامی کالاها و خدماتی که افزایش قیمت پیدا می کنند از دلاری که چندین ماه بین 50 تا 60 هزار تومان در نوسان بود تاثیر گرفته و قیمت دارو هم باید گران شود. امروز دلیل کمبود دارو به صرفه و اقتصادی نبودن تولید است. یکی از دلایل مهم کمبود دارو قیمت گذاری دارو بدون توجه به منافع داروساز داخلی است. داروساز داخلی با تولید متضرر می شود و امروز دست نگه داشته تا افزایش نرخ ارز در قیمت دارو دیده شود. با توجه به افزایش نرخ ارز، دستور العمل وزارت کار مبنی بر افزایش دستمزدها، هزینه‌‌های داروساز هم بالا رفته است. با افزایش نرخ ارز شاهد افزایش قیمت مواد اولیه و افزایش هزینه بسته بندی، چاپ و حمل و نقل هستیم. قیمت‌های مصوب سازمان غذا و دارو با هزینه ای که داروساز بابت تولید متحمل می شود همخوانی ندارد. در این شرایط تولید دارو برای داروساز داخلی مقرون به صرفه نیست. اگر چرخه تولید دارو و هزینه های داروساز در قیمت دارو دیده نشود و پرداخت ها به صنعت دارو به موقع صورت نگیرد، وضعیت بازار دارویی کشور در آینده نزدیک به مراتب بدتر از امروز خواهد بود و این احتمال وجود دارد که با کمبود‌های بیشتری در بازار دارو مواجه شویم.