ستاره صبح:سید ابراهیم رئیسی روز گذشته در راس هیاتی بلند پایه عازم پکن شد.روزنامه مردم وابسته به حزب کمونیست چین سرمقاله خود را به نوشته رئیسی اختصاص داد.این در حالی است که حجم تبادلات ایران و چین در دولت سیزدهم تنها 185 میلیون دلار بوده است. در مقابل حجم تبادل اقتصادی چین و عربستان معادل 82 میلیارد دلار بوده است. پیش از سفر، رئیس جمهور با رهبر انقلاب دیدار کرد و گزارشی درباره برنامه های سفر خود به ایشان ارائه داد.در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتگویی با حسن هانی زاده تحلیلگر روابط بین الملل انجام داده که در ادامه می خوانید:
-ارزیابی شما از سفر رئیس جمهور به پکن چیست؟
سفر رئیس جمهور به پکن به دعوت رئیس جمهور چین انجام شده است.این سفر در چارچوب مناسبات راهبردی ایران و چین قرار دارد.
ایران و چین سند همکاری 25ساله امضا کردند اما در طول دو سال اخیر به دلیل موانع مختلف این سند عملیاتی نشد.
متاسفانه دولت چین اخیرا در یک اقدام غیر دوستانه در سفر شی جین پینگ به عربستان موضع گیری های غیر دوستانه داشت که نارضایتی مقامات ایرانی را در پی داشت.احتمال می رود دعوت شی جین پینگ از همتای ایرانی خود برای بازنگری سیاست ها دو کشور باشد.
از آن جایی که چینی ها احساس می کنند که ایران یک قدرت تاثیر گذار منطقه ای است و هم به لحاظ ظرفیت های اقتصادی و هم به لحاظ جایگاه ژئوپلتیک می تواند شریک راهبردی برای چین باشد
چین تمایل دارد سرمایه گذاری 500 میلیون دلاری در حوزه انرژه های فسیلی و حفاری های دریایی و زمینی در ایران انجام دهد.
همچنین چین این آمادگی را دارد که در احداث ریل راه آهن سریع السیر با ایران همکاری داشته باشند و این می تواند زمینه مناسبی برای شکل گیری روابط اقتصادی دو کشور داشته باشد.ایران با توجه به اینکه محور جاده ابریشم است می تواند کمک شایانی به اقتصاد چین و انتقال کالاهای چینی از شرق آسیا به غرب اروپا بکند
بنابراین سفر رئیسی به پکن مهم ارزیابی می شود و دستاوردهای قابل توجهی در حوزه اقتصاد دو کشور خواهد داشت.ضمن اینکه روابط راهبردی دو کشور می تواند به ثبات و امنیت دو کشور کمک کند.
هر دو کشور نسبت به تهدیدات خارجی احساس نگرانی دارند.چین از ناحیه تایوان و ایران هم به خاطر تهدیدات آمریکا و اسرائیل.این نگرانی ها پتانسیل نزدیک کردن دو کشور به یکدیگر را دارد.
بنابراین تشکیل یک نقشه راه اقتصادی بین دو کشور در چارچوب شانگهای می تواند اقتصاد منطقه شرق را به حرکت درآورد.
-به نظر شما چه مسائلی باعث عدم رشد حجم روابط تجاری بین تهران-پکن می شود؟
چین نسبت به مسئله اقتصاد نگاه فراسیاسی دارد.زیرا برنامه ریزی کرده تا در 10 سال آینده به قدرت اول اقتصادی در جهان تبدیل شود لذا حرکت سیاسی چین در راستای به حرکت درآوردن چرخه اقتصاد این کشور است.به همین علت خط حرکت سیاست چین در روابط خارجی غیر منسجم و دارای نوسان است.
گاهی به سمت کشورهای عربی و گاهی به سمت ایران حرکت می کند.این مسائل نشان می دهد سیاستگذاری اقتصادی چین مبتنی بر یک دکترین روابط بین الملل نیست.
سعودی ها قصد داشتند با سیگنال هایی که به پکن ارسال کردند چین را از ایران جدا کنند و قول تامین انرژی چین را داده بودند.اما پکن متوجه شد که عربستان صادقانه با چین برخورد نمی کند و به صورت مقطعی و تاکتیکی رفتار می کند و لذا از رئیسی برای سفر به پکن دعوت شد.می توان دعوت شی جین پینگ از رئیسی را نوعی عذرخواهی غیر مستقیم تلقی کرد.
چین پس از سال ها به این نتیجه رسیده که ایران یک قدرت پایدار و مستقل است.سیاست های ایران درون زا است و از خارج تاثیر نمی گیرد.لذا این احساس در مقامات چینی وجود دارد که ایران دارای یک ثبات سیاسی خاص در منطقه است.به همین دلیل چینی ها سعی خواهند کرد توافقنامه 25ساله ایران و چین را عملیاتی کنند و منتظر موافقت کشورهای خلیج فارس نباشند.
دولت چین می داند تحولات آمریکا و منطقه مستقیما بر روی کشورهای حوزه خلیج فارس و مخصوصا عربستان تاثیر می گذارد در حالی که ایران ثبات سیاسی دارد.
-تنش ها بین چین و آمریکا چه تایری بر روابط تهران-پکن دارد؟
چین اخیرا دست به اقدامی زد که آمریکا به آن واکنش نشان داد. سرنگونی یک بالون چینی که آمریکا ادعا می کند جاسوسی بوده روابط پکن-واشنگتن را تحت تاثیر قرار داد.در چنین فرآیندی چین نیازمند یک شریک قدرتمند نظامی و اقتصادی است که آن جمهوری اسلامی است.
ایران می تواند در بزنگاه ها که چین از ناحیه تایوان،آمریکا و ناتو احساس نگرانی کند به چین کمک کند
-انتشار مقاله رئیسی در روزنامه مردم چین چه معنایی دارد؟
انتشار چنین مقالاتی ممکن است با هدف تغییر رویکرد چین در قبال ایران باشد.چین متاثر از فضای داخلی و خارجی نیست و سیاست های خود را با اولویت اقتصاد ادامه می دهد.