به گزارش ستاره صبح آنلاین به نقل از تجارت‌نیوز، ممنوعیت کشت خشخاش در افغانستان منجر به افزایش شش برابری قیمت تریاک در ایران شد. اتفاقی که از چند منظر می‌تواند برای کشور مخرب باشد. ازجمله بازار داروهایی که وابسته به خشخاش هستند در این مدت تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. همچنین با ادامه این روند افرادی که از مواد مخدر سنتی استفاده می‌کردند ممکن است به سمت مواد مخدر صنعتی یا قرص‌های روان‌گردان روی آورند که به‌مراتب آثار مخرب‌تری دارند.
این در حالی است که برخی بر این تصورند که با افزایش قیمت‌ها، مصرف مواد مخدر کاهش می‌یابد. اما صاحب‌نظران این حوزه شدیداً مخالف این موضوع هستند. درمانگران معتقدند که فرد مبتلا به اعتیاد به قیمت فروختن فرش زیر پا هم که شده، مواد مخدر خود را تأمین می‌کند. اما قطعاً آسیب‌ها به همین‌جا ختم نمی‌شود.
به نظر می‌رسد پس از ممنوعیت کشت خشخاش در افغانستان کشت داخلی تحت مجوز وزارت بهداشت و سایر نهادهای ذی‌صلاح بتواند جایگزین مناسبی باشد. چراکه دولت‌های افغانستان همواره از ترفند ممنوعیت برای بالابردن قیمت تریاک استفاده می‌کنند. چراکه این محصول بیشترین آورده را برای این کشور دارد. در ایران نیز آن‌طور که فعالان حوزه اعتیاد می‌گویند افراد مبتلا به اعتیاد سالانه ۶۰ هزار میلیارد تومان صرف خرید مواد مخدر می‌کنند.
چرا قیمت تریاک افزایش یافت؟
سعید صفاتیان، تحلیلگر مسائل مربوط به اعتیاد، در گفتگو با تجارت‌نیوز عنوان کرد: مواد مخدر نزدیک به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان به کشور ضربه اقتصادی وارد می‌کند. این در حالی است که از سال گذشته، طالبان کشت مواد مخدر در افغانستان را ممنوع اعلام کرد. این در حالی است که بین ۲۱۰ هزار تا ۲۳۰ هزار هکتار از زمین‌های افغانستان زیر کشت مواد مخدر هستند.
او ادامه داد: حدود ۲۰۰ هزار شاغل در افغانستان به صورت مستقیم و غیرمستقیم با کشت مواد مخدر در ارتباط هستند. با ممنوع شدن کشت خشخاش در این کشور و افزایش نرخ دلار، قیمت تریاک در ایران هم تا شش برابر افزایش یافت. حتی طی چند روز اخیر داروهایی مانند متادون که برای درمان اعتیاد هستند تا ۲۰۰ درصد رشد کرد.
نسبت به افزایش قیمت تریاک هشدار دادیم
او تاکید کرد: بنده این هشدار را به ستاد مبارزه با مواد مخدر دادم که خود را برای افزایش قیمت تریاک آماده کنند. شاید اگر در همان مقطع، مسئولان مبارزه با مواد مخدر هشدارها را جدی می‌گرفتند، اکنون شاهد افزایش شش برابری قیمت‌ها نبودیم.
این تحلیلگر حوزه اعتیاد افزود: اگر امروز به یک مصرف‌کننده اعلام کنند که قیمت تریاک افزایش یافت، چه خواهد کرد؟ آیا او به خاطر گرانی مصرف را ترک می‌کند؟ قطعاً این افراد به سراغ مواد مخدر ارزان‌تر مانند هروئین، شیشه و سایر مواد و داروهای روان‌گردان می‌روند.
وی تشریح کرد: باید توجه داشته که اکثر مصرف‌کنندگان حتی حاضرند کل درآمد خود را صرف تامین این نیاز خود کنند. به‌عنوان مثال اگر فردی مبتلا که سه میلیون تومان درآمد دارد، پیش از این ۵۰۰ هزار تومان از درآمد خود را خرج خرید مواد می‌کرد، اما اکنون باید کل درآمد خود را صرف خرید مواد کند. این فرد قبلاً ۲٫۵ میلیون تومان برای تأمین سایر نیازهای خود داشت، اما اکنون مجبور است کل پول خود را صرف خرید مواد کند. طبیعتاً فردی که پولی نداشته باشد، ممکن است از راه‌های دیگری اقدام به تامین مایحتاج خود کند. این یعنی کاهش امنیت اجتماعی در سایه افزایش قیمت تریاک و خشخاش.
تعداد مصرف‌کنندگان مواد مخدر در ایران
صفاتیان اظهار داشت: حدود سه میلیون مصرف‌کننده مواد مخدر در کشور داریم. از این تعداد، نزدیک به یک میلیون نفر از آن‌ها خشخاش مصرف می‌کنند. طبق توضیحات وی؛ بیش از ۶۰ درصد این افراد وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند. با این حال معتادان در ایران سالانه بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان برای خرید مواد مخدر می‌پردازند. حال با افزایش قیمت تریاک احتمالاً این میزان هزینه بیشتر هم شود.
بر اساس اعلام وی، در پی افزایش قیمت مواد مخدر، داروهایی که برای درمان اعتیاد در کشور استفاده می‌شوند مانند متادون تا ۲۰۰ درصد افزایش قیمت داشته‌اند. در همین رابطه یک بلاتکلیفی به وجود می‌آید که دستگاه‌های متولی مانند ستاد مبارزه با مواد مخدر برای آن باید برنامه‌ریزی کنند.
او با بیان اینکه ایران در مقطعی جزو پنج کشور تولیدکننده خشخاش بود، یادآور شد: از تریاک مورفین به دست می‌آید. این دارو برای هر کشوری به‌ویژه در زمان جنگ، یک دارو بسیار استراتژیک محسوب می‌شود.
برای کشت خشخاش قانون داریم
صفاتیان تأکید کرد: اکنون قانون به وزارت بهداشت این اجازه را می‌دهد که با هماهنگی وزارت کشاورزی و ستاد مبارزه با مواد مخدر، بتواند کشت نوعی از خشخاش را برای تولید دارو داشته باشد. از سوی دیگر دولت باید برای درمان‌های رایگان اقدام کند. افزایش قیمت تریاک راهکار درمانی و حتی پیشگیرانه نیست.
این تحلیلگر اعتیاد عنوان کرد که کشت خشخاش در کشور باعث ایجاد شغل هم می‌شود. از طرف دیگر درآمدزایی بالایی هم دارد. در حال حاضر در کشورهایی نظیر اسپانیا و استرالیا نیز کشت خشخاش دارند.
وی اضافه کرد: در ماده ۱۵ مبارزه با مواد مخدر، وزارت رفاه مکلف شد که معتادانی به صورت خودمعرف به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند و از وضعیت مالی خود خوبی برخوردار نیستند را تحت پوشش بیمه قرار دهند.
طالبان خشخاش را دپو می‌کند؟!
صفاتیان در پایان به ترفند سیاسی طالبان برای بالا بردن قیمت تریاک اشاره کرد. طالبان با اینکه اعلام کرد کشت خشخاش را ممنوع می‌کند، اما بعید است آن را در بلندمدت اجرا کند. چراکه طالبان خود نیز درگیر تولید مواد مخدر است و نمی‌تواند از درآمد پنج میلیارد دلاری آن بگذرد. به نظر می‌رسد طالبان اقدام به دپوی خشخاش می‌کند.