نویسندگان کریستین الیور و الچین پویرازلار
د سال پس از تأسیس جمهوری، اردوغان و رقیبش دیدگاه‌های دوئلی برای «دومین قرن» ترکیه دارند.
از سواحل دریای اژه تا مرز کوهستانی با ایران، میلیون‌ها ترک در روز یکشنبه در "191884 صندوق" این کشور رای می‌دهند - رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور و رقیب اصلی او کمال قلیچداراوغلو هشدار دادند که کشور در نقطه عطف تاریخی قرار دارد .
در آخرین دوی سرعت رقابت‌های انتخاباتی بسیار نزدیک، نامزدهای دوئل هر دو تأکید زیادی بر طنین تاریخی آرا داشتند که دقیقاً 100 سال پس از تأسیس جمهوری سکولار ترکیه توسط مصطفی کمال آتاتورک در سال 1302 ( 1923) ، اتفاق می افتد. اردوغان در روز پایانی مبارزات انتخاباتی در منطقه عمرانیه استانبول به رای دهندگان گفت که کشور 85 میلیون نفری "در آستانه یک قرن ترکیه " قرار دارد که "قرن فرزندان، جوانان و زنان ما خواهد بود." صحبت اردوغان از یک قرن ترکیه تا حدی تعهدی برای قوی تر کردن عضو ناتو و استقلال بیشتر فناورانه به ویژه در بخش دفاعی است. طی ماه‌های گذشته، رئیس‌جمهور به سرعت خود را با خودروی برقی توگ ساخت داخل، جت جنگنده «کاآن» و آنادولو ، اولین ناو هواپیمابر کشور مرتبط کرده است. اما قرن ترکیه اردوغان چیزی فراتر از هواپیماها و کشتی های بومی است. تعداد کمی از مردم تردید دارند که رئیس جمهور سال 1402 (2023 ) را آستانه کلیدی برای سرعت بخشیدن به عقب نشینی خود از میراث سکولار آتاتورک و رسیدن به کشوری محافظه کارتر مذهبی می داند. در واقع، کمپین او با تأکید شدید بر ارزش‌های خانوادگی و لفاظی‌های تلخ علیه جامعه همجنس گرا و ترانسجندر مشخص می‌شود. جای تعجب نیست که او مبارزات انتخاباتی خود را شنبه شب در ایاصوفیه - که زمانی بزرگترین کلیسای قسطنطنیه بود - به پایان رساند و به طور مشاجره آمیزی آن را از یک موزه همانطور که در زمان عثمانی بود، دوباره به مسجد تبدیل کرد، دولتی که آتاتورک از خاکستر امپراتوری عثمانی در سال 1302 ( 1923 )ساخت، سکولار و مدرن بود، اغلب مطابق با مدل های غربی، با معرفی حروف لاتین و حتی ممنوعیت کلاه فاس به نفع کلاه های سبک غربی. در این راستا، اردوغان پوپولیست اسلام‌گرا، کشوری به دور از مشخصه های آتاتورک، بنا نهاد انتخابات 1402 ( 2023 ) به طور گسترده ای به عنوان یک همه پرسی تعیین کننده در مورد اینکه چشم انداز ترکیه از طریق آن پیروز خواهد شد، مطرح می شود و اردوغان مایل است مخالفان را به عنوان افرادی که کشورشان را به غرب و نهادهای مالی جهانی مانند صندوق بین المللی پول می فروشند، معرفی کند. "او در عمرانیه خطاب به جمعیت گفت آیا حاضرید کسانی را که قول داده اند ارزش های کشور را به خارجی ها و وام های خانمان براندازشان بدهند، در پای صندوق های رای دفن کنید؟"
این مردی نیست که خود را متحد غرب معرفی کند. اردوغان با مقاومت در برابر فشارها مبنی بر اینکه آنکارا نباید آنقدر به کرملین دل خوش کند، روز جمعه پس از شکایت قلیچدار اوغلو از مداخله روسیه در انتخابات، حملات مخالفان علیه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را "نمی پذیرد".
همه چیز درباره آتاتورک
در مقابل، قلیچداراوغلو رقیب اصلی اردوغان در تلاش است تا ردای کامل آتاتورک را به خود بپوشاند و بر ضرورت بازگرداندن کشور در مسیر هنجارهای دموکراتیک اروپایی پس از هجوم اردوغان به سمت اقتدارگرایی تاکید می کند. در حالی که اردوغان به کارزار خود در مسجد بزرگ ایاصوفیه پایان داد، قلیچداراوغلو با گذاشتن گل بر مقبره آتاتورک این کار را انجام داد.
این بوروکرات 74 ساله که جمعه شب در آنکارا صحبت می کرد، اظهار داشت: "ما تمام ترکیه را ترکیه مصطفی کمال [آتاتورک] خواهیم ساخت!"
او در سخنرانی خود از اردوغان به خاطر سپردن ترکیه به بازیگران مواد مخدر و شبکه‌های وابسته کارفرمایان و الیگارش های ساختمانی انتقاد کرد و گفت که این کشور جایی برای "دزدان" ندارد. به طور نمادین، او رئیس‌جمهور را به خاطر حکمرانی در مجتمع ریاست‌جمهوری ۱۱۵۰ اتاقی خود - که سارای بمعنای کاخ نامیده می‌شود - سرزنش کرد و گفت که از عمارت ساده‌تر چانکایا که آتاتورک برای ریاست‌جمهوری خود استفاده می‌کرد، حکومت خواهد کرد.
قلیچداراوغلو با ابراز خوشبینی نسبت به موضوع «قرن دوم» ترکیه، ویدئویی را در ساعات اولیه صبح شنبه منتشر کرد و از جوانان خواست تا دیدگاه پدر بنیانگذار را به طور کامل بپذیرند. از این گذشته، او از حزب حزب جمهوری خواه خلق ( CHP ) می باشد که آتاتورک آن را تأسیس کرد.
14 مه 2023
تارنمای پولیتیکو
برگردان و کوتاه سازی علی اصغر شهدی
[email protected]