فؤاد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا و دانشیار گروه مطالعات آمریکا در دانشگاه تهران در گفتوگو با پایگاه اطلاعرسانی حضرت آیت الله خامنهای به بررسی تاریخی فرآیند رفراندوم در آمریکا و کشورهای اروپایی پرداخت.در قانون اساسی آمریکا هیچ اشارهای به رفراندوم نشده و دلیلش هم این نیست که افرادی که قانون اساسی آمریکا را نوشتهاند فراموش کردند و به این مسئله توجه نداشتند، دلیلش این است که افرادی که قانون آمریکا را نوشتند و در راس حکومت قرار گرفتند متعلق به یک درصدی های جامعه آمریکا بودند و این خوف را داشتند که اگر عموم مردم ابزارهایی برای ارائه نظراتی که دارند، داشته باشند، این ابزار ها ممکن است در مقابل آن اقلیت که همان یک درصد است، استفاده شود.ما در آمریکا هیچ رفراندومی در سطح ملی نداشتیم. به طور مثال هیچ ایالتی نمیتواند بگوید میخواهد بحث تحریم های آمریکا علیه ایران، چین و روسیه را نقض کند چون در قانون فدرال این اجازه وجود ندارد.ما بعد از انقلاب و بعد از گذشت حدود ۴۴ سال سه بار رفراندوم برگزار کردیم ولی در قانون آمریکا که به دویست و خوردهای سال پیش برمیگردد، تعداد رفراندوم صفر است و تا اینجا ما سه بر صفر از آمریکا جلو هستیم.در فرانسه هم الان هفتههاست برای تغییر سن بازنشستگی درگیریهای خیابانی وجود دارد، ولی چرا آنجا رفراندوم برگزار نمیشود؟