همزمان با تشدید بحران سودان و درگیری‌های خونین، دولت‌های مختلف مسابقه‌ای را بر سر خروج دیپلمات‌ها و شهروندان خود از سومین کشور بزرگ آفریقا به راه انداخته‌اند.
خارج شدن اتباع سایر کشورها
از خارطوم
روز دوشنبه و با ادامه درگیری‌های خونین که تا کنون به کشته شدن دست‌کم ۴۲۰ نفر انجامیده، چین، کانادا، کشورهای اروپایی و برخی دیگر از کشورهای آسیایی بر تلاش‌هایشان برای بیرون کشیدن شهروندان خود از خارطوم افزودند.
شرایط وخیم سودان
اوضاع در سودان بسیار بحرانی گزارش می‌شود و زندگی ۴۵ میلیون سودانی در سایه این درگیری‌ها بشدت در خطر است. میلیون‌ها سودانی بدون دسترسی به خدمات اولیه در خانه‌های خود محبوس هستند و هزاران دیپلمات خارجی، امدادگر و دانشجو در یک وضعیت جنگی در این کشور گرفتار شده‌اند.
ریشه بحران
این بحران از ۱۵ آوریل با آغاز درگیری‌ها میان ارتش و گروه شبه‌نظامی «نیروهای پشتیبانی سریع» یا همان RSF آغاز شد. در روزهای اخیر جت‌های جنگنده پایتخت را بارها بمباران کرده و صدها کشته برجای گذاشته‌اند. بنا بر گزارش‌ها فرودگاه خارطوم مرکز اصلی درگیری‌ها است و رگبارهای توپخانه‌ای پروازها از مبدأ این فرودگاه و به مقصد آن که یکی از بزرگ‌ترین شهرهای قاره آفریقا محسوب می‌شود را ناامن کرده‌اند. در این حملات تاکنون دست‌کم ۵ امدادگر نیز جان خود را از دست داده‌اند. با وجود فشارها، تهدیدها و درخواست‌های بین‌المللی در خصوص پیامدهای گسترده درگیری‌ها، همچنان دو طرف از اعلام آتش‌بس خودداری کردند و درگیری‌های خونین ادامه دارد.
خروج دیپلمات ها
با این حال با آرام شدن نسبی درگیری‌ها در آخر هفته، ایالات متحده توانست کارمندان خود را با هلی‌کوپتر نظامی از سفارت خارج کند. همین موضوع باعث شد تا برخی دیگر از کشورها هم تلاش کنند با کاروان‌هایی دیپلمات‌های خود را از شهر خارج کنند اما در چندین مورد به این کاروان‌ها حمله شد و گزارش شده که در پی این حملات تاکنون یکی از کارکنان سفارت قطر همچنین یک شهروند فرانسوی مجروح شده‌اند. فرانسه و آلمان روز دوشنبه اعلام کردند که حدود ۷۰۰ نفر را از خارطوم تخلیه کرده و به فرودگاه برلین رسانده‌اند. البته اشاره‌ای به ملیت این افراد نشده است.
همچنین چندین کشور از جیبوتی هواپیمای نظامی فرستادند تا بتوانند شهروندان خود را از سودان خارج کنند. گروهی دیگر هم خود را به بندر سودان در دریای سرخ که ۸۰۰ کیلومتر با خارطوم فاصله دارند رسانده‌اند تا آنجا از طریق برخی از کشتی‌ها خود را از این مهلکه نجات دهند و به عربستان سعودی بروند. اندونزی اعلام کرد تاکنون بیش از ۵۰۰ شهروند این کشور از طریق دریا از سودان فرار کرده و در انتظار انتقال به جده از طریق دریای سرخ هستند. چین، دانمارک، لبنان، هلند، سوئیس و سوئد نیز اعلام کردند که اتباع خود را بیرون آورده‌اند، در حالی که ژاپن اعلام کرد در حال آماده شدن برای اعزام یک تیم تخلیه از جیبوتی است.
خبرگزاری رویترز گزارش داده که کاروانی متشکل از ۶۵ خودرو حامل حدود ۷۰۰ کارمند بین‌المللی سازمان ملل، سازمان‌های غیردولتی، سفارتخانه‌ها و وابستگان آنها روز یکشنبه از خارطوم به سمت بندر سودان حرکت کرده‌اند. در ادامه این گزارش به نقل از یک «منبع دیپلماتیک» آمده که تخلیه کارکنان بین‌المللی از دارفور، یعنی جایی که درگیری‌ها در آنجا تشدید شده نیز در حال انجام است و برخی از این افراد در حال حرکت به سمت چاد و دیگر نقاط در سودان جنوبی هستند.
تعطیلی بیمارستان ها و خدمات اولیه
درگیری‌ها در سودان اکثر بیمارستان‌ها را بسته و دسترسی به آب و برق را محدود کرده است. کشتار امدادگران، از جمله سه نفر از افراد فعال در برنامه جهانی غذا، آژانس سازمان ملل را به توقف عملیات خود در این کشور (که برای حدود یک چهارم مردمش به کمک‌های غذایی متکی است) واداشته است.
سرنوشت عمر البشیر
ارتش و نیروهای RSF به طور مشترک در سال ۲۰۲۱ در سودان کودتا کردند، اما در جریان مذاکرات برای ادغام این دو گروه و تشکیل یک دولت غیرنظامی، با یکدیگر به اختلاف برخوردند. این در حالی است که پیش از این عمر البشیر، رئیس‌جمهور سابق سودان، حکومت مستبد و اقتدارگرایانه‌ای را برای سال‌ها در این کشور در اختیار داشت. در اخبار تایید نشده، گزارش‌هایی در خصوص خروج عمر البشیر از زندان نیز منتشر شده است. برخی گزارش داده‌اند که او به همراه گروهی دیگر از زندانیان به دلیل نگرانی‌های امنیتی از زندان خارج و به محلی دیگر منتقل شده‌اند. در حالی‌که برخی دیگر از گزارش‌های تایید نشده حاکی از آن است که این رهبر پیشین سودان از زندان فرار کرده است. یک منبع مطلع گفته که عمرالبشیر از یک سال پیش در بیمارستان بوده است و اکنون نیز در بیمارستان است.رقابت‌ها و درگیری‌ها میان نظامیان در سودان، نگرانی‌ها در خصوص تسری این درگیری به دیگر مناطق کشور همچنین ورود قدرت‌های خارجی به این مناقشه خونین را افزایش داده است. بر اساس به روز‌رسانی سازمان ملل در روز دوشنبه، درگیری‌ها حتی به مناطقی فراتر از پایتخت کشیده شده و گزارش‌هایی از درگیری‌ها در چندین منطقه منتشر شده است.