سید ابراهیم رئیسی، روز چهارشنبه در آیین گرامیداشت روز دانشجو که در دانشگاه تهران برگزار شد، درباره وعده ساخت ۴ میلیون مسکن از سوی دولت سیزدهم گفت: «نیاز به ساخت یک‌میلیون مسکن در سال فقط وعده دولت نیست، بلکه نیاز حتمی کشور است که قانون نیز بر آن صراحت دارد و حتماً دولت سیزدهم دولت صادق‌الوعدی خواهد بود و به وعده‌های خود در این زمینه عمل خواهیم کرد. علاوه برساخت مسکن، دولت واگذاری زمین برای ساخت خانه‌های ویلایی در برخی استان‌های واجد شرایط را نیز آغاز کرده است.»
نیاز به بودجه 2800 همت برای ساخت مسکن
وعده ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی از طرف دولت داده‌شده است. اما وزارت راه و شهرسازی درگیر پروژه‌ای شده که به گفته وزیر جدید راه و شهرسازی، نمی‌توان مثل مسکن مهر ردیف مشخص بودجه‌ای برای آن پیش‌بینی کرد. بذرپاش در بیان دلیل این اظهارنظر خود و با اشاره به قانون جهش تولید مسکن که ساخت ۴ میلیون مسکن را پیش‌بینی کرده، گفته است: ۴ میلیون مسکن ضرب در ۱۰۰ مترمربع می‌شود ۴۰۰ میلیون مترمربع و اگر میانگین متری ۷ میلیون تومان محاسبه شود، عددی معادل دو هزار و ۸۰۰ همت می‌شود و این در حالی است که بودجه سال جاری حدود یک هزار و ۵۰۰ همت است. در این میان، باید تعهد دولت برای تکمیل ۲۴۰ هزار واحد مسکن مهر نیز اضافه شود.
صعود قیمت مسکن
در روزهای اخیر جدیدترین گزارش بانک مرکزی از تغییرات قیمت مسکن در مناطق ۲۲ گانه تهران اعلام شد که بر اساس آن در آبان ماه متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی به ۴۶۷ میلیون ریال رسیده است. بخش مسکن به یکی از ابر چالش‌های اقتصاد ایران تبدیل‌شده است. فاصله زیاد قدرت خرید مردم با قیمت نجومی مسکن سبب شده بسیاری از خریداران بالقوه از بازار مسکن خارج شوند و درنتیجه فشار بر بازار اجاره فزونی بگیرد. بررسی شاخص کرایه مسکن استیجاری در شهر تهران و کل مناطق شهری در آبان ماه سال ۱۴۰۱ نشان‌دهنده رشد به ترتیب معادل ۳۹.۸ و ۴۵ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل است. گفتنی است رشد ماهانه این شاخص در آبان ماه و در شهر تهران و کل مناطق شهری به ترتیب معادل ۴.۱ و ۵ درصداست.
برنامه‌ای برای حوزه مسکن
وجود ندارد
فرشید پور حاجت، دبیر کانون سراسر انبوه‌سازان درباره تأثیرات پیشی گرفتن تورم اجاره‌بها از تورم عمومی در کشور برای چهارمین ماه متوالی و خطرات آن در حذف طبقه متوسط و افزایش حاشیه‌نشینی بر این باور است: رصد آمار اجاره‌نشینی نشان می‌دهد، روند افزایش تعداد خانوارهای اجاره‌نشین در کشور تقریباً از سال ۱۳۸۸ رخ‌داده است. وی تصریح کرد: نتوانسته‌ایم از ابزارهای مطمئن استفاده کنیم و سیاست‌گذاری در حوزه اجاره‌نشین وجود ندارد؛ متخصصان سال‌ها صحبت از اجاره‌نشین حرفه‌ای کردند اما اتفاقی نیفتاد. وی توضیح داد: در دولت اصلاحات بحث مسکن اجاره‌داری را مطرح و برای آن برنامه‌ریزی کردند و اکنون شاهد هستیم این برنامه به فراموشی سپرده‌شده است. وی خاطرنشان کرد: هیچ برنامه‌ای برای حوزه مسکن وجود ندارد و شرایط را به نحوی رقم زده‌ایم که مردم توان خرید را ندارند و آنها ناچار به سمت اجاره واحدهای مسکونی استیجاری سوق پیدا کردند. وی ادامه داد: هنگامی‌که تولید مسکن در کشور کاهش می‌یابد شاهد به رهم خوردن نظم عرضه و تقاضا در این بازار مهم اقتصادی کشور می‌شویم و درنتیجه با تورم و افزایش قیمت‌ها روبرو می‌شویم. این فعال بخش خصوصی تولید مسکن خطاب به وزیر جدید راه و شهرسازی اظهار کرد: مهم‌ترین توصیه بنده به وزیر آینده این است که باور کند که بخش خصوصی می‌تواند بازوهای اجرایی خوبی برای کشور باشد؛ در مقام شعار نگوییم که بخش خصوصی را در کنار خود قرار داده‌ایم و این بخش را به جای بازیگردان اصلی مناسبات اقتصادی در حوزه مسکن باشد را به جای به بازی گرفتن، بازی دهیم. دولت بخش خصوصی کشور را کمک و هدایت و برای آن برنامه‌ریزی کند. باید برای بخش خصوصی به جای سیاست‌های سرکوبی؛ سیاست‌های مشوقانِ در نظر بگیریم.
فرسودگی ناوگان هوایی
حمل‌ونقل هوایی ایران از حدود ۳۱۰ فروند هواپیما و حدود ۹۰ فرودگاه تشکیل‌شده که ۱۳ مورد از آنها بین‌المللی هستند. قرار بود با امضای توافق برجام و رفع تحریم‌ها بالغ بر ۲۰۰ فروند هواپیمای نو ایرباس، بوئینگ و ای‌تی‌آر به ناوگان هواپیمایی مسافربری ایران اضافه شوند که از زمان امضای توافق تا خروج امریکا از برجام، سه فروند ایرباس و ۱۳ فروند ای‌تی‌آر تحویل ایران شد و به این ترتیب، میانگین سن ناوگان هوایی از ۲۵ به ۲۳ سال کاهش یافت. پیش از این، رستم قاسمی، وزیر سابق راه و شهرسازی درباره وضعیت صنعت حمل‌ونقل هوایی کشور گفته بود: وضع فرودگاه‌های کشور اصلاً خوب نیست. من به عنوان وزیر نفت و رئیس اوپک به ۶۰ کشور دنیا سفر داشته‌ام، وقتی از فرودگاه‌های همسایه وارد فرودگاه امام می‌شویم، مانند این است که از یک شهر بزرگ وارد روستا شده‌ایم.
۲۰۰ هزار دستگاه کامیون باید از رده خارج شوند
رستم قاسمی، وزیر سابق راه و شهرسازی آبان ماه امسال، فقط در رابطه با ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای گفته بود: در حمل‌ونقل جاده‌ای ۴۰۰ هزار دستگاه کامیون تردد دارند که ۲۰۰ هزار دستگاه کامیون آن امروز باید از رده خارج شوند. این در حالی است که سالانه چند میلیارد دلار هزینه اضافه سوخت می‌دهیم.