به نظر شما دلیل واکنش مثبت بازار به اخبار مذاکرات وین چیست؟
مسئله اصلی در اقتصاد انتظارات تورمی است.به نظر می رسد بازار های سرمایه و ارز،گشایش های برجامی در کشور را "پیشخور" کردند.انتظارات اقتصادی این است که مسئله برجام در حال حل شدن است.فروکش کردن این انتظارات باعث خواهد شد تا قیمت ها روند کاهشی به خود بگیرند.اخبار ضد و نقیضی درروزهای گذشته منتشر شد اما جمع بندی اخبار مذاکرات وین مثبت بود و نتیجه این اخبار مثبت کاهش حدود دو هزار تومانی قیمت دلار شد.
آیا امکان دارد که کاهش نرخ ارز در روزهای گذشته به دست برخی سودجویان اتفاق افتاده باشد؟
بنده تصور می کنم عنوان افراد سودجو در بازار ایران کلمه درستی نیست.مسئله اصلی بازار انتظارات تورمی است که روند کاهشی و یا افزایشی قیمت ها را تنظیم می کند.نمی توان مسائل اقتصادی را با توهم توطئه تحلیل کرد.
نکته قابل توجه این است که تحولات بازار ارز و بازار سرمایه نشان می دهد اخبار مذاکرات پیش از آن که به مردم برسد به دست فعالان بازار می رسد.واکنش افراد حقوقی در بازار سرمایه و سپس افراد حقیقی نشان می دهد که شخصیت های حقوقی که سرمایه گذاری زیادی در یک بازار انجام داده اند اخبار را زودتر دریافت میکنند تا شخصیت های حقیقی.
به نظر شما چرا اقتصاد کشور از تحولات سیاسی تاثیر میپذیرد؟
وابستگی اقتصاد ایران به نفت زیاد است.اقتصادی که به واردات و صادرات بیش از اندازه وابسته باشد اصطلاحا "دلاریزه" نام دارد.به همین دلیل انتظارات تورمی نسبت به تحولات سیاسی واکنشی عمل می کند. هر میزان اقتصاد وابستگی کمتری به نفت داشته باشد تاثیر اخبار به اقتصاد نیز کمتر خواهد بود.نفت و واردات دو عامل مهمی است که باعث تاثیر پذیری اقتصاد کشور به اخبار برجام می شود.
حکمرانی اقتصادی در کشور تا چه میزان به تاثیر پذیری اقتصاد از سیاست مربوط می شود؟
هر میزان بانک مرکزی استقلال بیشتری داشته باشد در مدیریت بازارها و انتظارات می تواند اثرگذاری مثبت داشته باشد.بانک مرکزی تحت تاثیر سیاست های مالی و تحت تاثیر سیاست های ارزی و تجاری کشور است.این موضوع به استقلال بانک مرکزی ضربه می زند.بانک مرکزی باید بتواند سیاست های پولی را با قدرت بیشتری اجرایی کند.
تجربه ای که بنده در سال های اخیر در موضوع سیاست گذاری های کلان اقتصادی داشتم نشان می دهد هر میزان دست بانک مرکزی بازتر و قدرت بیشتری داشته باشد بهتر می تواند انتظارات تورمی را مدیریت کند.تحمیل سیاست های وارداتی التهاب آفرین بوده و از بازار ارز به بازار پولی هم کشیده شده است.به طور مثال در زمان مدیریت همتی در بانک مرکزی ایشان بسیار مقاومت کردند و در شرایط تحریمی اجازه واردات خودروهای لوکس را ندادند.این موضوع نشان می دهد اگر بانک مرکزی در مقابل خواسته های تحمیلی حاصل از سیاست های مالی و تجاری مقاومت کند بهتر می تواند مدیریت کند.
با توجه به جلساتی که شما با وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی داشتید در صورت احیای برجام آیا تیم اقتصادی دولت می تواند شرایط اقتصادی کشور را بهبود بخشد؟
به باور بنده برجام دیر یا زود به نتیجه خواهد رسید.ایران و آمریکا گزینه دیگری به جز برجام در کوتاه مدت ندارند.جنگ اوکراین و روسیه نیز این مسئله را برجسته تر می کند.راهی جز تعامل وجود ندارد.اگر برجام احیا شود دست تیم اقتصادی دولت برای مدیریت بازارها باز تر خواهد شد.البته این موضوع برای دوران کوتاه مدت است و تا زمانی که اصلاحات ساختاری شکل نگیرد بازهم یک تکان برای اقتصاد کشور خطر آفرین خواهد بود.
به نظر بنده اقای خاندوزی وظایف خود را به عنوان وزیر اقتصاد به درستی انجام داده است.با اینکه فشار زیادی بر دولت بوده اما او وظیفه خود را درست انجام داده است.بحث انضباط بانکی که می تواند به شاخص های مختلف کمک کند نیازمند همراهی وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی است.بخش عمده ای از التهابات بازار به دلیل بی انضباطی بانک ها صورت گرفت.