نعمت احمدی، حقوقدان
ائمه جمعه ستادی دارند و باید حالتی از لطف و مهربانی دین را در اعمال و گفتار خود داشته باشند. با تأسف امروز ائمه جمعه به کار خود جنبهای سیاسی دادهاند و بعضاً در خطبهها سخنانی میگویند که در جامعه ایجاد شبهه میکند.
بهطور مثال یکی از خوردن یک وعدهغذا در روز حرف میزند. دیگری از خوردن اشگنه حرف زده و اینبار امامجمعه موقت تهران میگوید مشکلات معیشتی امتحان الهی است. جهت و هدف سخنان ائمه جمعه بهخوبی نشان میدهد که این قشر از جایگاه معنوی خود فاصله گرفته و بعضاً سیاسی شدهاند که تریبون آزادی دارند. این تریبون را به خدمت امری میگیرند که بعضاً برخلاف هدف ذاتی نماز جمعه، است و گاهی هم برخی سخنان موجب تفرقه در سطح جامعه میشود.
برخی از مطالبی که از زبان ائمه جمعه و از تریبون نماز جمعه منتشر میشود در صلاحیت و در تخصص این قشر نیست. یکی از معضلات جامعه ما و تفرقی که شاهد آن هستیم به دلیل تکثر موزاییکهای قدرت در کشور است. بعضاً این موزاییکها جایگاهی تعریفشده در قانون دارند.
مثلاً وزارت اطلاعات، دادگستری و نهاد هایی ازایندست ولی برخی از این موزاییکهای قدرت وظیفهای دیگر میدادند و نباید وارد فضای سیاست میشدند. ائمه جمعه ازایندست هستند که انتظار میرفت وزنهای در مسیر شیخوخیت در بین همه مردم باشند، ولی بعضاً حرفهایی میزنند که در جامعه چالشبرانگیز است.
حج نزدیک است. امروز گفتگوهای دیپلماتیکی بین ایران و عربستان سعودی برقرار است تا روابط حالتی حسنه پیدا کند اما بهیکباره میبینیم پشت همین تریبونها برعلیه آل سعود صحبت میشود. این نمونهها برای دولتها مساله درست کرده است.
در دوران آقای خاتمی مرتباً مسائلی برعلیه دولت ایجاد شد که بعضاً از تریبون ائمه جمعه بر میخاست. اگر صحبتهای ائمه جمعه را در تهران و در شهرستانها بشنویم متوجه میشویم که در بین این مجموعه تکثر دیده میشود و گویی نظارتی بر عملکرد ائمه جمعه نیست. نویسنده به یاد دارد که چند دهه پیش وقتی آیتالله طالقانی، آیتالله منتظری و آیتالله خامنهای و آیتالله هاشمی رفسنجانی خطیب نماز جمعه بودند در خطبهها از دعوت به صبر و رعایت عدالت اجتماعی صحبت میشد و خطبهها پر از پند و اندرز سازنده بود. شاید به همین دلیل بود که صفهای نماز جمعه از دانشگاه تهران تا چهارراه ولیعصر میرسید. اما امروز صف در دانشگاه تهران خلاصه میشود.
پرسش این است که چرا جمعیت نمازگزاران کم شده است. پاسخ این است که خطبهها برای نسل جدید جذابیتی ندارد. بعضاً حرفهایی از زبان ائمه جمعه بیان میشود که سؤالبرانگیز و شبههناک است و مردم میپرسند چرا آلمان، ژاپن و ...که گرانی و تورم ندارند مشمول امتحان الهی نیستند، اما ما مردم ایران با تورم بالا باید شامل امتحان الهی باشیم.