دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی بابیان اینکه نزدیک به حدود ۲۰ میلیون نفر از جمعیت شهری در زونهای فرونشستی با نرخهای متفاوت واقع شدند، گفت: بررسیهایی که به صورت کشوری انجامشده نشان داده میشود که از ۳۱ استان در ۱۸ استان شاهد رخداد فرونشست هستیم.
دکتر علی بیت الهی در گفتوگو با ایسنا، درباره فرونشست زمین و چالشهایی که ایجاد کرده است، اظهار کرد: در سال ۱۹۶۵ دشت توکیو در ژاپن حدود ۱۲ سانتیمتر فرونشست داشت؛ اما حالا این میزان به کمتر از یک سانتیمتر رسیده است؛ چراکه در مقابله با گسترش این پدیده سیاستهایی اتخاذشده و بهطور جدی موضوع فرونشست زمین را دنبال کردند.
وی اظهار کرد: متأسفانه اتخاذ سیاستهایی برای مقابله با فرونشست در کشور ما آغاز نشده و اقدام خاص و قابللمسی صورت نگرفته است. بر همین اساس با ادامه روند خشکسالی، کمبود نزولات جوی، نیاز آبی اراضی کشاورزی و دستگاههای غلط آبیاری که موجب هدر رفت زیاد آب میشود، فشار روی سفرههای آب زیرزمینی بیشتر شده است. این فشار به این معنی است که آب زیادی از آبهای زیرزمینی که محدود هم هستند برداشته میشود و سطح آب زیرزمینی بیشتر از پیش پایین میآید. اینگونه فرونشست زمین توسعه بیشتری پیداکرده و این پدیده اخیراً به بروز و ظهور عوارض خطرناک خود نیز نزدیک شده است.
استانهای در معرض خطر فرونشست
وی ادامه داد: منظور از عوارض خطرناک وجود چالهها و شکافهایی است که به صورت ناگهانی در امتداد جادهها، محدوده شهرها، در مراکز زیرساختی و مهم ایجاد میشود که نمونههای بارز آن را در شهرهای مختلف زیاد دیدیم. اخیراً در رسانهها درباره ترکخوردگی متعدد ساختمانها در شهر اصفهان و شهرکهای اطراف آن و زیرساختهای مهم این شهر بسیار صحبت شده است. این امر به دلیل کمبود آب، به دلیل خشک شدن زایندهرود و کاشت برنج است که در اطراف زایندهرود اتفاق میافتد و آب زیادی از این طریق هدر میرود. بیت الهی اظهار کرد: در بیش از ۶۰۰ دشت در گستره کشور فرونشست زمین در حال رخ دادن است و شرایط تعدادی از آنها به یک حالت فوق بحرانی رسیده است، بهطور که در بعضی از این مناطق ممنوعیت حفر چاه اعمالشده و در برخی از دشتها هم فقط برای تأمین آب شرب مجوز حفر داده میشود. همه موارد ذکرشده بر زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم و روی کشاورزی و امنیت غذایی کشور تأثیر دارد و فرونشست به حد بحرانی رسیده است. وی گفت: استآنهایی مثل خراسان رضوی، اصفهان، تهران و کرمان بسیار در معرض خطر قرار دارند. همچنین چندین شهر از این استانها در زون خطر فرونشست قرار دارند. به نظر میآید با توجه به نوع گسترش فرونشست نزدیک به حدود ۲۰ میلیون نفر از جمعیت شهری در زونهای فرونشستی با نرخهای متفاوت واقع شدند. وی گفت: بررسیهایی که به صورت کشوری انجامشده نشان داده میشود که از ۳۱ استان در ۱۸ استان شاهد رخداد فرونشست هستیم. همچنین زمینهای ۳۱ شهر از استان اصفهان، ۳۰ شهر از تهران، ۲۵ شهر از استان کرمان و ۲۴ شهر از استان خراسان رضوی دچار فرونشست شدند. در استانهای البرز، فارس، یزد، همدان، مرکزی و... این فرونشستها مشاهده میشود.