گروه فرهنگ و هنر - الهام بهروزی: در آیینی باشکوه در شهرستان جم، از ابراهیم قیصری، استاد دانشگاه، ادیب و حافظپژوه نامدار، به پاس یک عمر تلاش فرهنگی و تصمیم ارزشمندش در اهدای کتابخانه شخصیاش با بیش از ۱۰ هزار جلد کتاب به مردم این شهر تجلیل شد. این اقدام فرهنگی که با همراهی محمد ولیزاده، نویسنده و روزنامهنگار جنوبی، و حمایت شهرداری و شورای شهر جم انجام گرفت، از دید اهل ادب، گامی بزرگ در پاسداری از فرهنگ ایرانی و گسترش حافظپژوهی در جنوب کشور به شمار میرود.
در این آیین که شامگاه پنجشنبه، اول آبان، برگزار شد، شخصیتهای برجسته ادبی از جمله محمدجعفر یاحقی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و اصغر دادبه، مدیر گروه ادبیات دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، حضور یافتند و هر یک از زاویهای به تبیین جایگاه علمی و فرهنگی قیصری پرداختند.
یاحقی: قیصری، فردوسی دیگری است
محمدجعفر یاحقی در این مراسم، اقدام ابراهیم قیصری را ستود و آن را معادل «وقف عمر» دانست. او گفت:
«کتابخانه دکتر قیصری، گنجینهای گرانبها و غنیمتی برای مردم جم است؛ بیشک او با این کار سترگ تا قرنها در این شهر امتداد خواهد یافت.»
یاحقی که بیش از پنج دهه دوستی با قیصری دارد، از آشنایی دوران دانشجویی خود با او یاد کرد و افزود: «در همان سالهای نخست دانشگاه، دو چشمی آشنا را در کتابخانه دیدم که بعدها راهنمای من در یافتن منابع اصیل ادبی شد. او کسی نبود جز ابراهیم قیصری.»
این استاد زبان و ادبیات فارسی با اشاره به تأثیر دکتر رجاییبخارایی بر نسل خود گفت: «عرفان و ذوق رجایی بر قیصری اثر گذاشت و او را شیفته حافظ کرد. همانطور که فردوسی تمام زندگیاش را وقف شاهنامه کرد، قیصری نیز عمرش را بر شناخت و تبیین حافظ نهاد.»
یاحقی بیمهریهایی را که پس از انقلاب متوجه این استاد شد یادآور شد و گفت: «استقبال مردم جم، همه رنجهای روحی قیصری را زدود. آنان امروز سنگتمام گذاشتند و نشان دادند که فرهنگ در این دیار هنوز زنده است.»
دادبه: زبان فارسی، صورت هویت ملی ماست
در ادامه، اصغر دادبه با اشاره به پیوند میان حافظ و فردوسی گفت: «دو ادیب بزرگ، اسلامیندوشن و قزوینی، گفتهاند حافظ، فردوسی دیگری است و دیوان حافظ، شاهنامه دیگری است؛ و این گفته کاملاً درست است.»
او با تأکید بر اینکه جامعیت ادبیات ایران به حضور فلسفه در آن بازمیگردد، افزود: «ادبیات بدون فلسفه دوام نمیآورد. اگر زبان فارسی زنده مانده، به این دلیل است که از قرن پنجم به بعد با دانش و عرفان درآمیخت و به ریشههای فرهنگی ما جان داد.» دادبه، که خود از چهرههای ماندگار فلسفه و عرفان است، از زبان فارسی بهعنوان «صورت هویت ملی» یاد کرد و گفت: «اگر میخواهید ایران بماند، کودکان خود را با شاهنامه، گلستان، حافظ و مثنوی آشنا کنید. تنها سه یا چهار دقیقه در روز خواندن این آثار، ضامن بقای هویت ملی ماست.» او سپس از مقالهای گفت که در پاسخ به نویسندهای صهیونیست نوشته است؛ نویسندهای که مدعی شده بود «برای نابودی ایران، کافی است کودکانش را از حافظ و فردوسی دور کنید». دادبه این نگاه را تهدیدی جدی دانست و افزود: «هر خانواده ایرانی میتواند با زنده نگه داشتن پیوند فرزندانش با ادبیات کلاسیک، ایران را از خطر فراموشی نجات دهد.»
قیصری: تا جان در بدن دارم، میگویم و میآموزم
در بخش دیگر این مراسم، خود ابراهیم قیصری نیز سخن گفت. او که به گفته یاحقی از پنج حافظپژوه برجسته ایران به شمار میرود، اظهار داشت:
«حافظ در لباس عرفان، خدمت بزرگی به ایران کرد که هیچکس نمیتواند آن را انکار کند. تا جان در بدن دارم، دوست دارم بگویم و بیاموزم، حتی اگر شنوندهای نداشته باشم.»
قیصری از استقبال گرم مردم جم قدردانی کرد و گفت: «هر آنچه سالها از من تهی شده بود، با مهر و محبت مردم جم دوباره در من زنده شد. امید دارم این کتابخانه چراغی باشد برای آیندگان این شهر در مسیر دانش و ادب و حافظشناسی.»
در سایه سرو سخن
در ادامه آیین، محمد ولیزاده، نویسنده و از برگزارکنندگان مراسم، از کتاب خود با عنوان «در سایه سرو سخن» رونمایی کرد؛ اثری ۵۲۴ صفحهای که به زندگی، آثار و نقدهای ابراهیم قیصری اختصاص دارد. این جشننامه شامل گفتوگوها، مقالات منتشرنشده، نامهها و اشعار استاد است و تصویری جامع از نه دهه زیست فرهنگی او ارائه میدهد. ولیزاده گفت: «این اثر را با عشق نوشتم، نه با نگاه تجاری. خواستم دینم را به مردی ادا کنم که عمرش را در خدمت حافظ و ادبیات فارسی گذراند.»