ستاره صبح، فائزه صدر: دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، روز دوشنبه ۱۳ اکتبر (۲۱ مهر) در حاشیه نشست غزه در مصر درباره احتمال دستیابی به توافق با ایران صحبت کرد و گفت: «باور دارم که ایران در نهایت به آن نتیجه خواهد رسید. آن‌ها به کمک نیاز دارند و تحریم‌هایی که علیهشان اعمال شده سنگین است. آن‌ها نمی‌توانند با تحریم‌ها ادامه دهند. من فکر می‌کنم در نهایت ایران توافق را خواهد خواست.» ترامپ ساعاتی پیش از این اظهارات در کنست اسرائیل نیز بارها به مذاکره با ایران اشاره کرد و در کنار خط و نشان کشیدن برای جمهوری اسلامی اعلام کرد که آماده مذاکره با ایران است. ستاره صبح در گفت و گو با عطا تقوی اصل، استاد علوم سیاسی و کارشناس مسائل منطقه به تحلیل سخنان رییس جمهور آمریکا درباره مذاکره با ایران پرداخت که در ادامه می‌خوانید:
عطا تقوی اصل با اشاره به کلید واژه مذاکره با ایران در سخنرانی اخیر ترامپ در کنست اسرائیل، گفت: استراتژی قدیمی آمریکایی‌ها یعنی مذاکره مبتنی بر چماق و هویج، از سخنرانی دونالد ترامپ در منطقه نیز استنباط می‌شد. هم تمایل به گفت و گو دیده می‌شود و هم سختگیری‌ها شدید است. ترامپ در مورد مذاکره با ایران در همین مسیر سخت حرکت می‌کند، ولی ابزارهای متفاوتی در اختیار دارد.
تقوی اصل افزود: ترامپ در سخنان خود از یک سو تأثیر گذاری بر افکار عمومی ایران را مدنظر دارد و بارها اعلام کرد که آمریکا آماده مذاکره با ایران است و ازسوی دیگر رضایت حامیان تندروی خود را جلب می‌کند و مرتب از شروط سختگیرانه ای که برای مذاکره و کسب نتیجه تعیین کرده صحبت می‌کند.
این استاد علوم سیاسی در رابطه با حضور کوشنر در تیم مذاکره کننده آمریکا با ایران یادآور شد: تحولات خاورمیانه سرعت گرفته و آنچه اتفاق می افتد برگشت ناپذیر است. ایران نمی‌تواند از خاورمیانه جدا بماند و بر ابزارهای سابق اش اصرار کند. ترامپ در شکل دهی به خاورمیانه جدید جدی است. انتخاب کوشنر، داماد رییس جمهور آمریکا برای رسیدگی به مساله ایران اتفاقی مهم است. کوشنر شخصیت ذی نفوذی است و در عین اینکه تجارب موفقی در منطقه دارد، روی دونالد ترامپ تأثیر می‌گذارد و حرفش در کاخ سفید مورد پذیرش قرارمی گیرد. بسیاری از کشورهای عربی چالش‌ها و مشکلات خود را با داماد رییس جمهور در میان می‌گذارند تا سریعتر به نتیجه برسد.
وی در ادامه اضافه کرد: ترکیب کوشنر و ویتکاف در تیم مذاکره کننده آمریکا با ایران، نشان می‌دهد گفت و گو با جمهوری اسلامی و رسیدن به نتیجه برای دونالد ترامپ اهمیت دارد. این نکته‌ای مثبت است و در تحلیل مذاکرات آینده ایران و آمریکا، دو طرف به ترکیب تیم مذاکره کننده توجه خواهند داشت. ترامپ جدی است و مذاکره و توافق با ایران خواسته واقعی اوست.
تقوی گفت: دونالد ترامپ اهل معامله است و متاسفانه موقعیت ایران تضعیف شده و برگ‌های چندانی روی میز ندارد. از این رو دونالد ترامپ در خاورمیانه موضوع به رسمیت شناخته شدن اسرائیل توسط جمهوری اسلامی را به شکل یک شرط مطرح کرد. از این منظر او پیشنهادی داده که می‌داند مذاکرات با چنین پیش شرطی نه انجام می‌شود و نه به نتیجه می‌رسد!
این تحلیلگر سیاسی اراده رییس جمهور آمریکا به توافق با ایران را این طور ارزیابی کرد: سخنان او خطاب به ایران به منطقه و جهان نشان می‌داد که ترامپ می‌خواهد هر طور که شده پیمان ابراهیم را در منطقه جا بیاندازد. حتی سیگنال فرستادن به ایران برای گفت و گو و دعوت به مذاکره در لابلای سخنرانی به این دلیل است که ترامپ تصمیم دارد ایران را مجبور کند تا ما هم به پیمان ابراهیم بپیوندیم.
وی در ادامه متذکر شد: وقتی نمی‌توانیم باز هم به همان شیوه‌هایی برگردیم که در گذشته داشتیم و نمی‌توانیم روندهای پیشین را احیا کنیم، باید مسیرمان را عوض کنیم. شرایط منطقه برای ادامه دادن برنامه‌های پیشین ایران مساعد نیست. حماس، حزب الله، حشد الشعبی، سوریه، عراق و... مؤلفه‌های پیشین ایران بودند که امروز عملاً وجود ندارند. ایران باید در سیاست خارجی و منطقه‌ای‌اش تجدید نظر کند. ترامپ در موقعیتی برای معامله با ایران پیش آمده که ما دستمان کاملاً خالی است و تا از مذاکره با ایران نتیجه نگیرد از شدت فشارها نخواهد کاست. فشارهای اقتصادی و تحریم‌ها چماقی است تا ایران را مجبور کند به پیمان ابراهیم بپیوندد.
این کارشناس منطقه با اشاره به لزوم تغییر در تصمیمات سیاست خارجی ایران اظهار داشت: در صورتی که ایران بر سیاست‌های پیشین پافشاری کند، آمریکا از دوران سختی رونمایی می‌کند و باید برای روزهای تلخ آماده شویم. تلاش دولتمردان برای دیدار با نماینده آمریکا در خاورمیانه نشان می‌دهد مسئولین ما به خوبی می‌دانند که چاره‌ای جز توافق جامع با آمریکا وجود ندارد. ما سابقه توافقاتی موردی با آمریکایی‌ها را در مورد افغانستان، عراق یا حتی در برجام داشتیم ولی این بار توافق باید جامع و کامل باشد.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: برای ایران گزینه‌ای جز «یا همه یا هیچ» باقی نمانده است. وقتی در مذاکره و توافق با آمریکا از مسائلی صحبت نمی‌کنیم یا در مورد مسائلی به توافق نمی‌رسیم، همان مسائل حل نشده توافق حداقلی کسب شده را نیز تهدید می‌کند و آن توافق به مرور از بین می‌رود. آقای روحانی به خوبی متوجه این موضوع شده بود از این رو صحبت از برجام 2 و 3 به میان آمد. برجام باید پیوست‌هایی می‌داشت تا آن توافق مورد قبول آمریکا قرار می‌گرفت و به هم نمی‌خورد.
عطا تقوی اصل در پایان گفت و گو تاکید کرد: به هر حال مسائل حل نشده میان ایران و آمریکا به فصل پایانی خود رسیده است یا با شجاعت وارد میدان گفت و گو می‌شویم و آن‌ها را با تلاش خود حل می‌کنیم یا در موقعیتی تلخ قرار می‌گیریم که ابتکار عمل و اختیار تصمیم گیری از ما سلب می‌شود.