وحید حاج سعیدی- روزنامه نگار
رسیدن به پیشرفت و توسعه در همه ادوار مورد توجه دولتمردان بوده و هست و تلاش‌ها در این زمینه همچنان در لایه‌های مختلف دیده می‌شود. توسعه چندجانبه در جامعه، راهبرد یا فرآیندی جامع و چند بعدی است که بهبود کیفیت زندگی افراد را در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و زیستمحیطی هدف قرار میدهد و به غنای آن می‌افزاید. راهیابی به این دست توسعه در جامعه به عوامل و بسترهای متعددی وابسته است و در میان بسترهای گوناگون، نقش هنر به ویژه هنر نمایش از اهمیت قابل اعتنایی برخوردار است.
هنرهای نمایشی و تئاتر در هر جامعه‌ای با آداب، فرهنگ و آیینهای مرسوم آن حوزه سرزمینی آمیخته هستند و از دیر باز در جوامع انسانی رونق داشته و دارند. در حقیقت تئاتر و هنرهای نمایشی، به عنوان یکی از اولین هنرهای بشری و آینهای تمامنما از بستر جامعه، نقشی بیبدیل در توسعه فرهنگی جامعه و انتقال تاریخ، فرهنگ، خرده فرهنگ‌ها و آداب و سنن به نسل‌های بعدی ایفا میکنند. هنر نمایش با به تصویر کشیدن مسائل روزمره جامعه، رفتارها، آسیب‌ها، چالشها، نیازها، آرزوها و در قالب‌های گفتاری و شنیداری و دیداری، علاوه بر غنی سازی اوقات فراغت و ایجاد سرگرمی سازنده، بستری برای گفتوگو و تفکر انتقادی نیز فراهم میآورد. تئاتر نه تنها میتواند به ارتقای سطح آگاهی عمومی کمک کند، بلکه با تحریک احساسات و عواطف، آموزش اخلاقیات، نمایش ظرفیت‌ها و استعدادهای جامعه در ایجاد همدلی و همبستگی اجتماعی بین آحاد مختلف مردم نیز مؤثر است.
بدون شک وجود نمایشگران و هنرمندان و اجرای برنامه‌ها و جشنواره‌های هنرهای نمایشی در یک جامعه، نشاندهنده پویایی فرهنگی و غنای هنری آن جامعه است و به تقویت هویت ملی و افزایش سرمایه اجتماعی کمک میکند و هر چه این هنر در جامعه‌ای جدی‌تر انگاشته شود، خیرات و مبرات افزون‌تری شامل حال شهروندان خواهد شد.
از سوی دیگر، ظرفیت اقتصادی این جایگاه‌ها هنری مورد توجه کارشناسان حوزه‌های مختلف قرار گرفته است.
در سال‌های اخیر مقولۀ «اقتصاد هنر» در مطالعات اقتصادی و فرهنگی پرتکرار شده است و محقّقان این حوزه معتقدند که اقتصاد و هنر میتوانند در تعامل با یکدیگر باشند. در دنیای پر رقابت و چالشی فرهنگیِ امروز، هنرهایی میتوانند بقای خود را حفظ کنند و توسعه دهند که بتوانند از منظر اقتصادی نیز آثار مثبتی داشته و سودآور باشند؛ اگرچه در این راه چالش‌های بسیاری پیش روی هنر است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به مداخلۀ دولت‌ها در اقتصاد هنر اشاره کرد.
اما با این حال می‌توان ادعا کرد تئاتر و هنرهای نمایشی، علاوه بر چرخاندن چرخ فرهنگ و توسعه فرهنگی و اجتماعی در اجتماع، نیم نگاهی جدی یا در برخی موارد نگاهی تمام عیار به مقوله اقتصاد هم دارند و با ایجاد فرصتهای شغلی و رونق بخشیدن به اقتصاد فرهنگی، میتوانند سهم بسزایی در توسعه اقتصادی نیز داشته باشند و عنصری کلیدی در توسعهی همه جانبه جوامع به شمار میروند.
جا دارد متولیان حوزه‌های فرهنگی و اقتصادی با پیگیری جدی راه اندازی جشنواره‌های هنری به ویژه در مدارس و شهرستان‌ها، علاوه بر رونق تئاتر و نمایش زمینه ساز توسعه فرهنگی و اجتماعی در جامعه شوند و بستر توسعه اقتصادی در قالب فرهنگ را نیز مد نظر قرار دهند.