منصور شیشهفروش، مدیرکل مدیریت بحران استان اصفهان گفت: بیش از ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی که حاصلخیز بوده و میتوانسته کشت شود، به خاطر عدم تأمین آبکشت نشده است. تأثیر خشکسالی باعث شده که افزایش بیماری سالک در مناطق بیابانی داشته باشیم. سازمان مدیریت بحران مصوب کرد که برای پیشگیری از بیماری سالک در مناطق بیابانی، 40 میلیارد تومان به دانشگاه علوم پزشکی بدهند، اما سازمان برنامهوبودجه کشور این مبلغ را پرداخت نکرد. طرحهای مصرف بهینه آب را در استان انجام دادهایم، ۱۳۰ هزار هکتار از اراضی، مجهز به دستگاههای آبیاری نوین شدند. در همه شهرها، آب فضای سبز از شرب جدا شد. اصفهانیها، کمترین سرانه مصرف آب را در کشور دارند. الگوی مصرف را رعایت کردند. نصب کنتور هوشمند انجام شد. همه فضاهای سبز مجهز به دستگاههای آبیاری تحتفشار و بارانی شدند و گونههایی انتخاب شدند که مقاوم به شوری و خشکی هستند. آب صنایع از آب جاری جداشده پساب را استاندارد کردند. اما کمآبی و خشکسالی باعث شد که بسیاری از فضاهای سبز شهری هم خشک شود.
پیامد خشکسالی
شیشه فروش گفت: کانونهای بیابانی افزایش پیدا کند و گردوغبار داشته باشیم. در تابستان ۵۳ روز ناسالم به علت گردوغبار داشتیم. یکمیلیون و پنجاههزار هکتار از عرصهها، عرصههای کانون فرسایش بادی است. عدم جریان رودخانه نهتنها منجر به تشدید فرونشست زمین شد بلکه کانونهای گردوغبار را افزایش داده است. به علت اینکه بیش از ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی که حاصلخیز بوده و میتوانسته کشت شود، به خاطر عدم تأمین آبکشت نشده است. اکنون ۱۰۰ درصد مساحت ما درگیر خشکسالی است و فقط ۱۳ درصد حجم سد زایندهرود پر است، درحالیکه این مقدار آب شرب ۵ میلیون نفر را تأمین میکند.
هامون بدون آب
محمد جوانبخت، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفت: هامون عامل اصلی حیات و زیست مردم در سیستان است زیرا اقلیم این منطقه توسط هامون شکل میگیرد. در نبود هامون و خشکی آن، گرد و غبار منطقه را فرامیگیرد که در مدت اخیر این موضوع تشدید و باعث شده تا این منطقه از حیث سکونت و حیات ویژگی خود را از دست دهد.
مسئله آب بین ایران و افغانستان
محمد جوانبخت، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا که هفته گذشته همراه با «سید عباس عراقچی» وزیر خارجه برای دیدار با مقامات افغانستان به کابل سفرکرده بود، گفت: سال گذشته با پیگیریهای انجامشده، در اسفندماه دریچههای سد کمال خان باز نگهداشته شد و مقداری از سیلابهای رودخانه هیرمند وارد کشورمان شد و ما این انتظار راداریم که در سال جاری نیز این اتفاق از سوی مقامات حکومت سرپرستی افغانستان انجام شود. در حال حاضر یکی از اصلیترین موضوعات بین ایران و افغانستان بحث آب است. بر اساس معاهده هیرمند که در سال ۱۳۵۱ بین ۲ کشور امضاشده باید سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب از مسیر هیرمند وارد ایران شود که این اتفاق در حال حاضر رخ نمیدهد.
حق آبه خراسان
او سومین موضوع آبی بین ایران و افغانستان را بحث حقآبه تاریخی ایران از هریرود در خراسان رضوی عنوان کرد و گفت: هریرود حقآبه تاریخی ماست و بهطورمعمول حقآبههای تاریخی در مجامع بینالمللی که به موضوع محیطزیست میپردازند شناختهشده و دارای موضوعیت است. سال ۱۴۰۰ سد کمال خان در فاصله ۶۰ الی ۷۰ کیلومتری مرز ما احداث شد و این سد بهگونهای طراحیشده که جلوی ورود سیلاب به ایران را میگیرد، سازه سرریز سد کمال خان بهگونهای است که آب را به سمت گودزره هدایت میکند و مانع ورود آب در سه سال گذشته به ایران بوده است. با پیگیریهای زیادی که انجام شد در اسفند سال ۱۴۰۲ دریچههای سد کمال خان باز گذاشته شد و مقداری آب به سمت ایران آمد. سال گذشته حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب وارد کشورمان شد که عمدتاً به شرب مردم منطقه اختصاص داده شد.
کار درست و مناسب اصلاح سرریز سد کمال خان است. اکنون مسیر اصلی سرریز سد به سمت گودزره است درحالیکه مسیر اصلی باید بهطور طبیعی به سمت رودخانه هیرمند که به سمت ایران جریان دارد باشد. چند سال است که آب ورودی به کشور ما در این منطقه که در سد دوستی ذخیره میشود، وضعیت نابسامانی گرفته است و با توجه به کاهش ورودیها برای تأمین آب شرب مشهد دچار زحمت شدهایم. در جریان تعاملات و دیپلماسی با افغانستان آب جایگاه اصلی دارد.
خشکیدن تالاب گاوخونی
سازمان حفاظت محیطزیست باید نقش خود را در حمایت از طرحهای تأمین آب استان و احیای تالاب گاوخونی کشور ایفا کند. پیکره تالاب گاوخونی یک پیکره جهانی منحصربهفرد است. آلان ۹۹ درصد از تالاب خشک است و آبی برای تالاب نرفته است. این وظیفه سازمان محیطزیست است و سازمان باید به وظایفش عمل کند. سازمان محیطزیست باید اختصاص حقابههای تعیینشده را پیگیری کند. حقابه سالانه تالاب ۱۷۶ میلیون مترمکعب است. محیطزیست باید پیگیر تأمین این حقابه از وزارت نیرو باشد و از طرحهای آبی حمایت کند.