گروه سیاسی: گشت ارشاد یا طرح امنیت اخلاقی بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در دولت احمدینژاد 13 دی 1384 به نیروی انتظامی و دستگاه ها ابلاغ شد. البته از همان ابتدای فعالیت گشت ارشاد گروههایی از زنان و کنشگران سیاسی و دینی منتقد عملکرد این گشت بودند.
در دهه 90 بعضاً دختران معترض روسری خود را به چوب میبستند و تکان میدادند که دستگیر و بازداشت شدند و احکامی هم برای آنان صادر شد. در این شرایط بارها جامعه شناسان، روان شناسان، کنشگران اجتماعی، رسانهها و ... نسبت به رفتار نامناسب گشت ارشاد با بانوان هشدار دادند و گفتند «مقوله ارشاد کار فرهنگی است که آن را نباید به نیروهای پلیس سپرد»، اما دستگیری با انگیزه ارشاد دختران وزنان بدحجاب توسط گشت ارشاد به ویژه در فصل تابستان با صدور ابلاغیه سازمان امر به معروف و نهی از منکر جریان داشت تا اینکه تصویر مادری که در مقابل ماشین گشت ارشاد ملتمسانه خواهش میکرد که فرزند مریضش را به بازداشتگاه نبرند،این اتفاق افکار عمومی را نگران و دلآزرده کرد.
اما روز 23 شهریور 1401، مهسا امینی دختر 22 ساله اهل سقز که در حال قدم زدن در پارک طالقانی تهران بود توسط گشت ارشاد دستگیر و 25 شهریور در بیمارستان کسری جان باخت. این موضوع بهانهای شد تا اعتراضات مطالبه گرانه در جامعه شکل گیرد. متأسفانه در این میان تعدادی از کودکان، نوجوانان، جوانان از کادر نیروی انتظامی گرفته تا مردم فوت، مصدوم، مجروح، بازداشت و آسیب دیدند. به گفته مسئولان حدود 200 تا 300 نفر فوت کردهاند و برای بیش از 1000 نفر نیز کیفرخواست صادرشده است. موضوعی که میتوانست باتدبیر و مصلحت سنجی، تصمیم سازان و تصمیمگیرندگان بهآرامی رفع شود به بحران تبدیل شد. دادستان وقت کل کشور اعلام کرد: گشت ارشاد از همانجایی که درگذشته تأسیس شد از همانجا نیز تعطیل گردید. این خبر آن زمان باعث خوشحالی گروه هایی از مردم به ویژه بانوان شد. یک نماینده مجلس یازدهم نیز در این باره گفت: «تعطیلی گشت ارشاد اقدام قابلتحسین، اما دیرهنگام است»، اما ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است. آذر منصوری، دبیر کل حزب اتحاد ملت نیز در دیدار با علی شمخانی گفت: سوگمندانه شد، آنچه نباید میشد.
پس از کش و قوس های فراوان . اجرای طرح هایی مثل ارسال پیامک، توقیف خودرو، طرح نور سرانجام مسئولان به این نتیجه رسیدند که گشت بی حاصل و پرهزینه ارشاد را تعطیلی کنند. گفتنی است، مسعود پزشکیان در توقف گشت ارشاد نقش مهمی داشت.
روایت یک نماینده تندرو از ماجرا
امیرحسین بانکی پور نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره ابعاد جدید قانون عفاف و حجاب گفت: قانون جدید عفاف و حجاب عمدتاً بر پایه برخورد هوشمندانه با کشف حجاب و برهنگی است و این امر بیشتر از طریق شناسایی با دوربینها و بدون مواجهه مستقیم با افراد صورت خواهد گرفت.
به گزارش خبرگزاری دانشجو، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: قانون جدید عفاف و حجاب عمدتاً بر پایه برخورد هوشمندانه با کشف حجاب و برهنگی است و این امر بیشتر از طریق شناسایی با دوربینها و بدون مواجهه مستقیم با افراد صورت خواهد گرفت.
وی درباره ابعاد جدید قانون عفاف و حجاب اظهارکرد: قانون جدید عفاف و حجاب برخورد هوشمندانه با کشف حجاب و برهنگی است و این امر بیشتر از طریق شناسایی با دوربینها و بدون مواجهه مستقیم با افراد صورت خواهد گرفت.
وی افزود: این قانون در ابتدا به افراد اخطار میدهد و در صورت تکرار، جریمهها به صورت قطعی به حساب فرد اعمال میشود. این رویکرد جدید بیشتر از جنبههای فرهنگی و اقتصادی به مساله حجاب میپردازد و برخلاف گذشته، حضور گسترده گشت ارشاد در خیابانها را نخواهیم داشت.
همچنین در مواردی که برهنگی سازمانیافته یا موارد خاصی دیده شود، امکان برخورد فیزیکی و دستگیری نیز وجود دارد.