گروه اقتصاد: اقتصاد کشور معیوب است و به نظر می رسد امکان اصلاح آن وجود ندارد. واقعیت تلخ این است که طی 7 سال متوالی کشور زیر فشار تورم 40 درصد بوده است. یعنی در طول 7 سال 240 درصد تورم به جامعه تزریق‌شده است. معنا و مفهوم این اتفاق آن است که اگر فردی در سال 1397 هزار تومان دارایی داشته پس از 7 سال به دلیل تورم و سقوط ارزش پول این فرد 1400 تومان ضرر کرده است. وحید شقاقی شهری، اقتصاددان به این موضوع تلخ پرداخته که در ادامه گزیده آن را به نقل از ایلنا می‌خوانید:
وحید شقاقی شهری، اقتصاددان درباره اولویت‌های اقتصادی رئیس‌جمهور آینده به ایلنا گفت: برای تعیین اولویت اقتصادی رئیس‌جمهور آینده، ابتدا باید تحلیلی از جایگاه و شرایط جهانی، منطقه‌ای و داخلی کشور ترسیم کرد و پس‌ازآن به بیان اولویت‌های اقتصادی پرداخت. در مجموع تصویر کلان حکایت از این دارد شرایط خطیری بر اقتصاد کشور از منظر شاخص‌های جهانی، منطقه‌ای و داخلی حاکم است.
افزایش فاصله اقتصادی
با رقبای منطقه
شقاقی شهری گفت: بررسی مقایسه‌ای اهداف کلان اقتصادی تعیین‌شده در سند با رقبای منطقه‌ای نشان می‌دهد که در دو دهه مدت زمان اجرای سند چشم‌انداز در برخی از شاخص‌های کلیدی اقتصادی عقب‌گرد داشتیم و شاهد تشدید شکاف ایران با رقبای منطقه‌ای هستیم. سال ۲۰۰۵ تولید ناخالص داخلی ایران، ترکیه و عربستان به ترتیب ۹۳۷، ۱۲۴۰، ۱۰۸۰ میلیارد دلار بوده و فاصله قدرت اقتصادی ایران با این دو رقیب به ترتیب ۳۰۳ و ۱۴۳ میلیارد دلار بوده است. اکنون بر اساس آخرین گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۲۲، تولید ناخالص داخلی ایران، ترکیه و عربستان به ترتیب ۱۳۷۰، ۲۸۱۰ و ۱۸۷۰ میلیارد دلار بوده و فاصله قدرت اقتصادی ایران با دو رقیب به ترتیب به ۱۴۴۰ و ۵۰۰ میلیارد دلار افزایش‌یافته است.
پیامدهای تحریم
این کارشناس اقتصادی بابیان اینکه متأسفانه به دلیل تحریم‌های اقتصادی، عدم جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی و اتلاف منابع به دلیل فساد، شکاف در توسعه زیرساخت‌ها و فناوری‌های نوین برای پیشرفت اقتصادی بین ایران و رقبای منطقه‌ای در حال افزایش است، افزود: از سال ۱۳۹۷ به بعد، اقتصاد ایران وارد دوران فرسودگی و فرسایش زیرساخت‌ها شد. در بخش داخلی هم شاخص‌های کلیدی اقتصادی مانند رشد اقتصادی و تورم شرایط نامناسبی دارد. اقتصاد ایران در شرایط نامطلوب قرار دارد، در دهه ۹۰ دو بار اعمال تحریم‌های و انباشت ناترازی اقتصاد کلان باعث شد، میانگین رشد اقتصادی ۱ درصد و نرخ تورم ۲۷ درصد شود همچنین میانگین رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به حدود ۵- درصد رسید. به دلیل اختلال و عدم کارایی در باز توزیع ثروت در نظام‌های بانکی، یارانه‌ای و مالیاتی و وجود ساختارهای فسادزا و رانتی، تورم دهه ۹۰ عمدتاً بر دهک‌های متوسط به پایین تحمیل شد و طبقه ثروتمند جامعه از تورم منتفع شدند. میانگین تورم دوره ۱۴۰۲-۱۳۹۷ به بیش از دو برابر تورم بلندمدت یعنی بیش از ۴۰ درصد افزایش یافت. افزایش فاصله طبقات درآمدی تهدیدات پیشرو اقتصاد است و برای زیرساخت‌های انرژی، حمل‌و‌نقل، آب و برق، صندوق‌های بازنشستگی، محیط‌زیست و مهار فرونشست زمین نیاز به سرمایه‌گذاری‌های داریم.
اولویت‌های اقتصادی دولت چهاردهم
شقاقی گفت: اصلاح نا ترازی اقتصاد کلان، تغییر حکمرانی اقتصادی بر پایه اصول رقابت‌پذیری و غیردستوری، توسعه بخش خصوصی و تعاونی، حذف انحصار و اقتصاد رانتی، تلاش برای قرار گرفتن اقتصاد کشور در زنجیره تولید و ارزش اقتصاد جهانی، مبارزه با مفاسد اقتصادی و مالی از سطوح بالا و اعلام فاسدان به مردم برای تقویت اعتماد ملی و سرمایه‌های اجتماعی، تلاش حداکثری برای حذف تحریم از اقتصاد و توسعه دیپلماسی اقتصادی در جهان و منطقه، اصلاح سیاست‌های ارزی با تکیه‌بر تقویت تراز تجاری غیرنفتی و کاهش خروج سرمایه و مداخله هوشمند ازجمله مهم‌ترین اولویت‌های اقتصادی دولت بعد است.
تأثیر پیروزی حزب جمهوری‌خواه
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در نوامبر ۲۰۲۴ (آبان ماه ۱۴۰۳) یعنی چند ماه پس‌ازآن انتخابات ریاست جمهوری ایران، انتخابات آمریکا شروع خواهد شد و شواهد و قرائن نشان از پیروزی کاندیدای حزب جمهوری‌خواهان (ترامپ) است. تجربه تلخ تحریم‌های دوره ترامپ با اتخاذ راهبرد فشار حداکثری هنوز از اذهان ایرانیان پاک نشده و طی سخنرانی‌های اخیر وی همچنان بر تشدید تحریم‌های نفتی بر ایران و فشار برچین برای کاهش واردات نفت از ایران تأکید دارد. در صورت پیروزی دموکرات‌ها هم افق روشنی بر کاهش تحریم‌های اقتصادی وجود ندارد. جنگ روسیه و اوکراین باعث شد طرف آمریکایی برای ایجاد توازن عرضه و تقاضای جهانی نفت، از شدت تحریم‌های نفتی ایران و برخی کشورهای دیگر نظیر ونزوئلا بکاهد و بدیهی است در آینده نزدیک به‌احتمال‌زیاد شرایط تحریم متفاوت خواهد شد. بنابراین معتقدم تلاش برای ایجاد اجماع حداکثری در داخل کشور برای حذف تحریم‌ها و توسعه دیپلماسی اقتصادی باید جزو مهم‌ترین برنامه‌های دولت آینده باشد.
حکمرانی اقتصادی مبتنی بر خرد
این کارشناس اقتصادی درباره گروه اقتصادی دولت آینده گفت: از حیث عقلانیت، مهم‌ترین ویژگی نامزدهای انتخاباتی، حکمرانی اقتصادی مبتنی بر خرد جمعی، پاسخگویی و صداقت، رعایت شایسته‌سالاری و داشتن سلامت اقتصادی ارکان دولت است. در صد سال گذشته اقتصاد ایران، برای اولین بار در مقطع تاریخی فعلی، بیش‌ترین طول دوره تورم بالا یعنی ۷ سال تورم بالا اتفاق افتاده و وضعیت معیشت برای دهک‌های متوسط و پایین سخت است ضرورت حمایت رفاهی دولت از اقشار کم‌درآمد اهمیت دارد