توسط ایگور کوچما
4 دسامبر 2023
تارنمای آسیاتایمز
برگردان علی اصغر شهدی
[email protected]
گسترش درگیری می تواند به افزایش بی ثباتی در منطقه منجر شود.نبرد در غزه دو ماه است که ادامه دارد و با وجود آتش بس موقت، هنوز پایانی برای درگیری متصور نیست.علاوه بر این، امکان ورود کشورهای جدید به معرکه نیز وجود دارد. یکی از محتمل ترین کاندیداها ایران یا حزب الله لبنان است که مورد حمایت تهران است.اگرچه دولت در تهران تا حدودی محتاط است و مستقیماً به جنگ دعوت نمی کند، گروه های طرفدار ایران حملات خود را به تأسیسات نظامی ایالات متحده افزایش داده اند.بین 17 اکتبر تا 21 نوامبر، پایگاه های آمریکا در عراق و سوریه 70 بار مورد حمله قرار گرفتند که عمدتاً توسط مقاومت اسلامی طرفدار ایران در عراق انجام شه است.
پس آیا درگیری بین ایران و اسرائیل اجتناب ناپذیر است؟
لازم نیست. گسترش درگیری می تواند منجر به افزایش بی ثباتی در منطقه و اختلال در زنجیره تامین یا حتی تولید نفت شود که به نفع هیچ کس نیست.
به همین دلیل است که عربستان سعودی پیشنهاد سرمایه گذاری در اقتصاد ایران را داده است تا در ازای آن، این کشور متحدانش را برای جلوگیری از تشدید درگیری با اسرائیل مهار کند.احتمالاً این بدان معناست که تهران از تسلیح «محور مقاومت» علیه اسرائیل که شامل گروههای شبهنظامی در لبنان، عراق، سوریه و یمن است، دست خواهد کشید.تهران نیز به نوبه خود تنها آمادگی خود را برای حمایت از توسعه روابط نظامی با عربستان سعودی اعلام کرده است. در حال حاضر نمی توان بدترین سناریو را در این زمینه رد کرد. بالاخره اگر ایران درگیر مناقشه شود چه؟
خلاصه برای همه بد خواهد بود. از یک سو، تلفات انسانی بیشتری وجود خواهد داشت و از سوی دیگر، ضربه ای به اقتصاد جهانی که هنوز پس از همه گیری کووید-19 در حال بهبود است، خواهد بود.
اگر ایران تصمیم به این کار بگیرد، می تواند عبور کشتی ها و نفتکش ها از خلیج فارس را مختل کند و در بدترین حالت، مانند سال 1398 (2019) به تاسیساتی مانند آرامکو حمله کند.چنین تحولاتی بعید است که اعتماد بازار را برانگیزد. در حالی که سقوط ممکن است قریب الوقوع نباشد، تغییر در دارایی های دفاعی مانند طلا و دلار می تواند سرعت گیرد.
بر اساس پیشبینیهای بلومبرگ اقتصادی، در صورت بروز اختلالات در بازار نفت، رشد جهانی میتواند 1 درصد کاهش یابد که به کاهش 1.7 درصدی شاخص سال 1403 ( 2024) منجر میشود.
بعد چی پیش خواهد آمد؟
حتی اگر ایران در نهایت از مداخله مستقیم در درگیری اسرائیل با حماس خودداری کند، فشارهای بین المللی بر این کشور نه تنها ادامه خواهد داشت، بلکه در سال های آینده نیز افزایش خواهد یافت.یکی از دلایل، جاه طلبی تهران برای توسعه زرادخانه هسته ای خود خواهد بود. اسرائیل که قبلاً دارای زرادخانه هسته ای (البته بسیار محرمانه) است، بارها اعلام کرده است که تمام اقدامات لازم را برای جلوگیری از چنین سناریویی انجام خواهد داد.به طور خلاصه، عدم قطعیت های ژئوپلیتیکی هنوز به پایان نرسیده است، زیرا نقاط اشتعال بالقوه زیادی ظاهر شده اند.در این راستا، سرمایه گذاران باید هوشیار باشند و به یاد داشته باشند که ریسک های خود را پوشش دهند و همچنین از شاخص حجم برای شناسایی روند تغییرات احتمالی پیروی کنند.