سه کشور آلمان، انگلستان و فرانسه در بیانیهای مشترک در آخرین اجلاس شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با استناد به گزارش رافائل گروسی تاکید کردند تهران باید اقداماتی چون جلوگیری از فعالیت بازرسان آژانس را متوقف کند.
عقب نشینی تهران به علت بد عهدی
در بخشی از این بیانیه با اشاره به تصمیم ایران در خصوص لغو مجوز فعالیت بازرسان آژانس آمده است: «متاسفانه گزارش مدیر کل بار دیگر تایید میکند که ایران فعالیتهای هستهای خود را با نقض بیشتر تعهدات برجام پیش میبرد. اقدامات اخیر تهران از جمله لغو انتصاب بازرسان آژانس که در ماه سپتامبر رخ داد نشان خودداری مستمر جمهوری اسلامی از همکاریهای لازم و ضروری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.»
لغو مجوز بازرسان مغرض
محمدعلی اسلامی رئيس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به یک بیانیه تروئیکای اروپایی در خصوص برنامه هستهای تهران، اعلام کرده بود که ۳ یا ۴ بازرس اروپایی مغرض هستند، دیگر اجازه فعالیت در سایتهای ایران را ندارند و مجوز آنها لغو شده است.
محکومیت لغو مجوز بازرسان
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در حاشیه نشست شورای حکام و در پاسخ به خبرنگاران این اقدام ایران را محکوم و تاکید کرد که تصمیم تهران برای لغو مجوز فعالیت بازرسان این نهاد از سوی تهران، «ضربهای جدی» به نظارتها بر برنامه هستهای ایران وارد کرده است. رافائل گروسی با درخواست از ایران برای تجدیدنظر در این رویکرد همچنین تاکید کرد که مقامهای تهران مجوز یک سوم گروه اصلی از بازرسان آژانس را لغو کردهاند. خبرگزاری رویترز به نقل از یک دیپلمات اروپایی گزارش داده که تهران به هشت بازرس آژانس که همگی فرانسوی و آلمانی بودهاند دیگر اجازه فعالیت نداده است.
اتهام عدم پایبندی به تعهدات
در بخش دیگری از بیانیه تروئیکای اروپایی در خصوص برنامه هستهای ایران آمده است: «تصمیم ایران برای متوقف کردن اجرای تعهدات خود از جمله پروتکل الحاقی فعالیتها و قابلیتهای نظارتی و راستیآزمایی آژانس را تحت تأثیر قرار داده است. مضاف بر این، همانطور که مدیر کل خاطرنشان میکند تصمیم ایران برای لغو مجوز بازرسهای مجرب آژانس در ماه سپتامبر به صورت مستقیم بر توانایی آژانس برای انجام موثر فعالیتهای راستیآزمایی در ایران به ویژه در تأسیسات غنیسازی اثر میگذارد.»
هزینه نظارت بر فعالیت های
هسته ای ایران
در ادامه تحولات مربوط به برنامه هستهای ایران نمایندگی ایالات متحده در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین نیز با انتشار بیانیهای اعلام کرد که آژانس برای راستی آزمایی برنامه هستهای تهران به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار یورو بودجه نیاز دارد که آمریکا ۱ میلیون یورو آن را تامین میکند تا خللی در کار این نهاد بینالمللی برای نظارت بر برنامه هستهای ایران وارد نشود.
واکنش ایران به بیانیه آژانس
همچنین ایران هم به اظهارات رافائل گروسی واکنش نشان داد و از تاکید مدیر کل آژانس در خصوص مسئله لغو مجوز انتصاب بازرسان این نهاد بینالمللی انتقاد کرد. نمایندگی دائم ایران در سازمانهای بینالمللی در وین در این خصوص در بیانیهای ضمن پاسخ به صحبت های گروسی نوشته است: «عبارت محکوم میکنم در خصوص لغو انتصاب چند بازرس آژانس جنبه احساسی دارد و حرفهای نیست.» دفتر نمایندگی ایران در وین همچنین در ادامه از رافائل گروسی خواسته است تا در گزارشهای بعدی خود از این عبارت استفاده نکند.
ضرورت بازگشت به تعهدات برجامی
نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین هم از آمریکا و تروئیکای اروپایی خواست که به اجرای تعهدات خود در توافق هستهای سال ۲۰۱۵ بازگردند. میخائيل اولیانوف، دیپلمات روسی در نشست شورای حکام در بیانیهای ضمن حمایت از مواضع ایران گفت: «ما از آمریکا و اتحادیه اروپا میخواهیم به جای تلاش برای منحرف کردن تعاملات میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی از مسیر خود، انرژی خود را روی احیای برجام متمرکز کنند که موجب ایجاد شرایط مطلوبی برای ایران برای اقدام متقابل خواهد شد.»