اعتراض آژانس
رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی هستهای سازمان ملل متحد، روز شنبه اقدام «نامتناسب و بیسابقه» ایران در ممنوعیت فعالیت چند تن از بازرسان منصوب شده از سوی آژانس برای این کشور را محکوم کرد و افزود که این کار مانع از نظارت کامل بر فعالیتهای اتمی تهران میشود.
این اقدام ایران، واکنشی به بیانیه هفته گذشتۀ آمریکا و سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا در جلسه شورای حکام در وین بود که خواستار همکاری فوری تهران با آژانس در موضوعاتی از جمله توضیح درباره آثار اورانیوم یافت شده در سایتهای اعلام نشده بودند.
تصمیم یکجانبه
رافائل گروسی گفت که واکنش ایران «بیش از حد» بوده است و افزود: «این اقدام یکجانبه نامتناسب و بیسابقه را که بر برنامهریزی و اجرای فعالیتهای عادی راستیآزمایی آژانس در ایران تأثیر میگذارد و آشکارا با همکاریهایی که باید بین آژانس و ایران وجود داشته باشد در تضاد است،محکوم میکنم.»وی تاکید کرد که اگرچه از نظر تئوری و بر اساس توافقهای مرتبط با آژانس، چنین اجازهای به ایران داده شده بود اما این تصمیم یکجانبه «نامتناسب و بیسابقه» است و آنچه ایران انجام داد، «یک گام دیگر در مسیر اشتباه» و «یک ضربه غیرضروری به یک رابطه از قبل متشنج» بوده است.او از ایران خواست که «در تصمیم خود تجدیدنظر کند و به مسیر همکاری با آژانس بازگردد».
همکاری با آژانس
بیش از دو سال است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای کنترل برنامه هستهای ایران تلاش میکند؛ برنامهای که اگرچه تهران همواره تمایل به دستیابی به بمب اتمی را رد کرده اما فعالیت های هسته ای در حال رشد است. آژانس بینالمللی انرژی هستهای می گوید که تصمیم تهران فراتر از رویههای عادی است.در بیانیه آژانس آمده است: «این بازرسان از مجربترین کارشناسان آژانس با دانش منحصر به فرد در موضوع غنیسازی هستند. با تصمیم ، ایران عملاً حدود یک سوم از اعضای گروه اصلی باتجربهترین بازرسان آژانس را که برای ایران تعیین شده بود، حذف کرد.»
واکنش ایران
وزارت امور خارجه به اظهارات رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر اقدام تهران در لغو انتصاب چند بازرس با تجربه آژانس، پاسخ داد.طبق بیانیه وزارت خارجه ، ناصر کنعانی، سخنگوی این وزارتخانه شامگاه شنبه در واکنش به بیانیه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر اقدام تهران در لغو انتصاب چند بازرس با تجربه آژانس گفت: متأسفانه سه کشور اروپایی و آمریکا به رغم تعامل مثبت، سازنده و مستمر جمهوری اسلامی با آژانس، با زیادهخواهی و با هدف تخریب فضای همکاری ایران و آژانس، از فضای شورای حکام برای مقاصد سیاسی خود سوءاستفاده کردند. اقدام اخیر ایران بر اساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده 9 موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس ( INFCIRC 214) صورت گرفته و جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد که کشورهای غربی از سیاست سوءاستفاده از سازمانهای بینالمللی از جمله آژانس بینالمللی انرژی اتمی خودداری کرده و اجازه دهند که این سازمانها فعالیتهای حرفهای و بیطرفانه خود را به دور از فشارهای سیاسی انجام دهند.
باطل شدن مجوز فعالیت
تعداد بازرسانی که گروسی به آنها اشاره کرده هشت نفر هستند و دارای ملیتهای فرانسوی و آلمانی میباشند. براساس تصمیم ایران این هشت نفر که دارای روادید چند بار سفر به ایران بودند و هر لحظه میتوانستند برای انجام بازرسیهای معمول آژانس به ایران بیایند، از این پس لغو انتصاب De-designation شده و دیگر نمیتوانند به ایران سفر و اقدام به بازرسی کنند. در واقع به نوعی مجوز فعالیت آنها لغو شده است.
واکنش اسرائیل
به گزارش ایرنا به نقل از خبرگزاری سما فلسطین، دفتر نتانیاهو در بیانیهای مدعی شد: اسرائیل از اقدامات ایران که نقض تعهدات این کشور در قبال جامعه بینالملل را ثابت میکند، تعجب نمیکند و هدف ایران در اختیار داشتن سلاح هستهای است.در این بیانیه آمد: اسرائیل برای محافظت از خود در برابر چنین تهدیدی هرکاری لازم باشد انجام خواهد داد.