انتقال ناوشکن امریکایی از دریای سرخ به خلیج فارس
در پی اقدام قانونی ایران در توقیف دو کشتی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، ایالات متحده یک ناو جنگی جدید به همراه چندین جت جنگنده را به تنگه هرمز و دریای عمان ارسال میکند.پنتاگون روز دوشنبه اعلام کرد که ناوشکن «یو اس اس توماس هادنر» و تعدادی جنگنده اف-۳۵ به سمت خلیج فارس حرکت خواهند کرد؛ ناوشکن هادنر پیش از این در دریای سرخ مستقر بوده است.مقامهای آمریکایی هفته گذشته از استقرار اف ۱۶ در خلیج فارس خبر داده بودند. ضمن اینکه نزدیک به دو هفته است که هواپیماهای تهاجمی A-۱۰ آمریکا به بهانه متوهمانه تامین امنیت برای کشتی های تجاری در منطقه حضور دارند. آخرین اعزامها پس از آن صورت میگیرد که سپاه پاسداران در اوایل ماه جاری به صورت کاملا قانونا دو نفتکش را در نزدیکی تنگه هرمز توقیف کرد.
ادعای آمریکا درباره علت حضور نیروهایش در خلیج فارس
آمریکا مدعی شده این هواپیماهای جدید به منظور پوشش هوایی و حفاظت از کشتیهای تجاری در حال حرکت در تنگه هرمز مورد استفاده قرار میگیرند تا به عنوان عاملی بازدارنده در مقابل فعالیتهای ایران(قانونی) عمل کنند.
نیروی دریایی ایالات متحده همچنین مدعی شده که در هر دو مورد، شناورهای نیروی دریایی ایران با ورود ناوشکن «یو اس اس مکفال» عقب نشینی کردند.که البته این ادعا توسط هیچ یک از رسانه های رسمی تایید نشده است. نیروی دریایی آمریکا همچنین تاکید کرد که مک فال در منطقه خلیج فارس باقی میماند تا به حفاظت از خطوط کشتیرانی ادامه دهد. البته آمریکا مشخص نکرده با وجود اینکه حضورش در منطقه جز تنش آفرینی و افزایش حساسیت ها نتیجه ای نداشته است حال چگونه میخواهد به افزایش امنیت در منطقه کمک کند.آخرین حضور آمریکا در منطقه برای ایجاد امنیت در افغانستان بود که پس از بیست سال با خفت و خواری ابن کشور را در حالی ترک کرد که فرصت انتقال بسیاری از تجهیزات خود را نداشت.
ماموریت ناوگان در منطقه
سابرینا سینگ، سخنگوی پنتاگون تاکید کرد که مشخص نیست کشتی و هواپیماهای آمریکایی تا چه زمانی در منطقه باقی خواهند ماند.سینگ طی یک نشست توجیهی به خبرنگاران پنتاگون گفت: «در پرتو این تهدید مستمر و در هماهنگی با شرکا و متحدانمان، ما در حال افزایش حضور و توانایی خود برای نظارت بر تنگه هرمز و آبهای اطراف آن در منطقه هستیم».نیروی دریایی ایالات متحده مدعیست که ایران در دو سال گذشته حداقل پنج کشتی تجاری را توقیف کرده است. بسیاری از حوادث نیز در داخل و اطراف تنگه هرمز (دهانه باریک خلیج فارس که ۲۰ درصد کل نفت خام از آن عبور میکند) روی داده است.جمهوری اسلامی ایران اغلب این اقدامات را در پاسخ به توقیف نفتکشهای خود در مناطق مختلف جهان انجام میدهد و با اقدامات قانونی و حقوقی تلاش میکند محمولههای نفتی خود را آزاد کند.
حمایت مسکو از موضع شورای همکاری خلیج فارس
صدور بیانیه مشترک روسیه و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس درباره جزایر سهگانه ایرانی اعتراضات مقامات و افکار عمومی در کشور را به دنبال داشته است. وزرات امور خارجه در این ارتباط سفیر روسیه در تهران را احضار کرد.وزارت خارجه روز چهارشنبه (۲۱ تیر) اعلام کرد سفیر روسیه در تهران را در اعتراض به موضع اخیر این کشور در خصوص جزایر سهگانه در خلیج فارس احضار کرده است.بنابر اعلام این وزارتخانه، در این دیدار اعتراض رسمی ایران به مطالب مندرج در خصوص جزایر سه گانه ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک در بیانیه پایانی نشست وزرای خارجه روسیه و شورای همکاری خلیج فارس به سفیر آن کشور ابلاغ شده است.مطابق گزارش ایرنا، دستیار وزیر و مدیر کل خلیج فارس وزارت امور خارجه در این ملاقات با تاکید بر «تعلق ابدی جزایر سه گانه ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک به خاک ایران، خواستار «تصحیح موضع روسیه نسبت به این موضوع» شده است.روسیه و شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در پایان نشست اخیر خود در مسکو در بیانیهای مشترک خواهان «ارجاع پرونده جزایر سهگانه به دیوان بینالمللی دادگستری به منظور حل و فصل این مسئله مطابق با مشروعیت بینالمللی» شده بودند.در بیانیه صادره از سوی کشورهای حاشیه خلیج فارس و روسیه آمده است: «وزیران خارجه از تمامی تلاشهای مسالمتآمیز، از جمله ابتکارات امارات متحده عربی و کوششهای این کشور در دستیابی به راهحلی صلحآمیز در مورد موضوع جزایر سهگانه تنببزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکرات دوجانبه با دیوان بینالمللی دادگستری تاکید میکنند.»
اختلاف بر سر میدان گازی
الدره یا آرش
چندی پیش، محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، از آمادگی کامل برای آغاز حفاری در میدان مشترک آرش خبر داد. وزیر نفت کویت در واکنش به این موضوع اعلام کرد که میدان آرش برای کشورش و عربستان است و ایران باید نخست به ترسیم مرزهای دریایی پایبند باشد.وزارت خارجه عربستان نیز در حمایت از اظهارات وزیر نفت کویت، در بیانیهای مدعی شد که مالکیت میدان الدره (آرش) تنها در مالکیت مشترک بین پادشاهی عربی سعودی و کشور کویت است.اما هادی بیگینژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس، در واکنش به اظهارات مقامات این دو کشور در گفتوگو با تابناک بیان کرد: هیچ سندیتی مبنی بر آنکه ایران در میدان آرش سهیم نیست وجود ندارد. اگر چنین است کویت و عربستان هم سهمی در این میدان ندارند.وی ادامه داد: بروز چنین رفتارهایی از سوی کشورهای همسایه مخصوصا عربستان باعث تنشزایی میشود. این در حالی است که زمان زیادی از بهبود رابطه ایران و عربستان نگذشته است. با این اوصاف اینکه مقامات ریاض چنین اظهاراتی میکنند سوال برانگیز است!بیگینژاد افزود: ایران در میدان آرش سهم دارد و از حق خود کوتاه نمیآید. دولت نیز باید این موضوع را از مسیر حقوقی دنبال کند و نسبت به آن بیتوجه نباشد. او در پاسخ به این که چرا عربستان بهرغم بهبود روابط خود با ایران چنین رفتاری نشان داد عنوان کرد: این واکنش عربستان ثابت کرد در عرصه بینالملل نمیتوان روی دوستی هیچ کشوری حساب باز کرد. این نماینده مجلس تصریح کرد: تا چندی پیش از عربستان به عنوان گاو شیرده آمریکا یاد میکردند؛ بنابراین، این کشور تغییر رویه داد و اقدام به ترمیم رابطه خود با همسایگان از جمله ایران کرد؛ اما این به معنای آن نیست که از منافع خود چشمپوشی کند.ییگی در جمعبندی سخنان خود گفت: توقع میرود عربستان در رفتار خود تجدیدنظر کرده و خوش رفتارتر عمل کند. مقامات ایران نیز از مسیر حقوقی نسبت به تعیین سهم ایران در میدان آرش اقدام کند.
واکنش سخنگوی وزارت خارجه به تحولات منطقه
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز (دوشنبه) ۲۶ تیر ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات آنها پاسخ داد.این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: ایران موضوع تمامیت ارضی و سرزمینی و حاکمیت خود را بر جزایر سه گانه مورد اشاره هیچ گاه قابل مذاکره و گفتوگو ندانسته و دخالت هر طرفی اعم از دولت امارات، دولت روسیه و هر طرفی را در این ارتباط غیرقابل قبول و مردود تلقی میکند و نسبت به آن واکنش جدی نشان میدهد. در این ارتباط واکنش ایران کاملا صریح و شفاف و بدون هیچگونه مسامحه بوده است. ایران به صورت رسمی به دولت روسیه اعتراض کرده و مواضع سیاسی، غیردقیق و غیرسازنده هیچ خللی در حق مسلم ایران در حاکمیت کامل بلامنازع و غیرقابل مذاکره بر جزایر سه گانه ایرانی نخواهد داشت.سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی بیان کرد: نقش دولت آمریکا در خصوص مسائل منطقه ای به ویژه امنیت منطقه هیچگاه صلح آمیز و سازنده نبوده است. اظهارات لفاظیها و تحرکات آمریکا در ارتباط با موضوع گفته شده را سازنده نمیدانیم و تحریک آمیز است و تداوم این گونه اقدامات میتواند به ایجاد حساسیتهای جدید در منطقه به ویژه در حوزه راهبردی خلیج فارس و دامن زدن به بی ثباتی و ناامنی کمک کند. ایران نسبت به هر اقدام غیرقانونی و غیرسازنده که امنیت منطقه را تحت تاثیر قرار دهد با حساسیت و دقت رصد و پایش میکند و نسبت به هرگونه اقدام تحریک آمیز و غیرقانونی به صورت خاص در نزدیکی مرزهای خود حساس است و نسبت به آن توجه ویژه خواهد کرد و با توجه به اشراف و توانمندی نیروهای مسلح خود در پاسداری از امنیت مرزها و امنیت دریانوردی و هوانوردی در منطقه خلیج فارس حق خود را برای اتخاذ تدابیر مقتضی بازدارنده و منطبق با قواعد و مقررات بینالمللی و حقوق بینالملل محفوظ میدارد و از حقوق مسلم خود استفاده خواهد کرد.