سال تحصیلی جدید با حضور حدود ۱۷ میلیون کودک در پایهها و مقاطع مختلف تحصیلی آغاز شد. بازماندگان از تحصیل به گروه سنی از جمعیت اطلاق میشوند که در سنین مدرسه (۶ تا ۱۸سال) قرار دارند اما در چرخه آموزشی کشور حضور ندارند؛ یعنی در زمان فعالیت مدارس، خارج از کلاس به هر دلیلی وارد چرخه آموزش نشدند یا اینکه بعد از مدت کوتاهی از آن خارج میشوند.
بازماندگان یا ترک تحصیل در فضای آموزشی را میتوان ناشی از علل متعدد در معلولیتهای شدید، مشکلات اقتصادی، بیسرپرستی و یا بد سرپرستی، اشتغال به کار، مهاجرت خانوادهها، موانع فرهنگی در برخی مناطق برای دختران، نبود زیرساختهای دانست که این تهدید میتواند نسل آینده کشور را در معرض آسیب قرار دهد.
اصل سیام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بهصراحت اعلام کرده که «دولت موظف است وسایل آموزشوپرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفایی کشور بهصورت رایگان گسترش دهد.»
موضوع بازماندگی از تحصیلی و بازگرداندن دانش آموزان به حیطه علمآموزی یکی از اقدامات نرم برای تحقق عدالت آموزشی است. بر اساس اعلام مسئولان آموزشوپرورش با توجه به آمار بهدستآمده، اکنون حدود یکمیلیون و ۶۰ هزار دانشآموز بازمانده از تحصیل در کشور شناساییشده است که بیش از ۱۶۰هزار نفر آنها مربوط به دوره ابتدایی هستند و ازآنجاکه بازگشت فرزندان به چرخه تحصیل بهویژه در دوره ابتدایی اهمیت بسیاری دارد با اقدامات انجامشده این آمار کاهشیافته است و البته شعار این وزارتخانه آن است که حتی یک نفر هم نباید از تحصیل بازبماند.
در این راستا، رضوان حکیم زاده معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش به دلایل چرایی از بازماندگی تحصیلی اشاره کرد و گفت: معلولیتهای شدید، مشکلات اقتصادی، بیسرپرستی یا بد سرپرستی، اشتغال به کار، مهاجرت خانوادهها و موانع فرهنگی بهویژه در برخی مناطق برای دختران از مهمترین عوامل محرومیت کودکان از حضور در مدرسه است.
وی با اشاره به اینکه اکنون نرخ پوشش واقعی تحصیلی دوره ابتدایی ۹۷.۹۵ درصد و در مقایسه با کشورهای دیگر این نرخ بسیار خوب است، افزود: در حوزه عدالت آموزشی در سال تحصیلی گذشته (۱۴۰۳- ۱۴۰۴) ۳۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل جذب مدارس کشور شدهاند.