انفجار در معدن طبس و از دست رفتن جان 49 تن از کارگران، فاجعهای ملی و مصیبت بزرگ است. حزب اسلامی کار ضمن عرض تسلیت به همه بازماندگان این حادثه بیانیه ای منتشر کرد که گزیده آن را به نقل از جماران می خوانید.
« معادنی که در آنها آزاد شدن گاز زغال از لایهها به داخل حفاریهای معدنی صورت می گیرد، معادن گازدار گفته میشود. در این معادن، ذرات ریز زغال سنگ قابلیت انفجار دارند و بر اثر استخراج به صورت گردوغبار در فضای معدن پراکنده میشوند. در معادن زغال سنگ، وقتی کارگران شروع به کار میکنند، گاز متان متصاعد میشود. این گاز در لایههای زغالسنگ وجود دارد و به همین جهت باید تهویه مناسبی در فضای معدن وجود داشته باشد تا گاز حاصل از استحصال و استخراج، از معدن خارج شود.
گاز سنجی
انجام فرآیند گازسنجی به منظور اندازهگیری میزان گاز موجود امری ضروری است تا از حوادث احتمالی جلوگیری گردد.گاز متان اگر به نسبت معینی با هوا مخلوط شود؛ قابلیت انفجار پیدا میکند. لذا انجام ندادن بهموقع فرایند گازسنجی و گاززدایی و نبود تهویه مناسب و اثر بخش میتواند یکی از علل بروز انفجار در اینگونه حوادث باشد.
آییننامه ایمنی معادن ذکر شده که فرآیند گازسنجی باید مرتبا انجام و به سرپرست معدن گزارش شود. همچنین دستگاههای استخراج مکانیزه زغال سنگ نیز باید مجهز به حسگرهای تشخیص گاز زغال به طور پیوسته باشند و در صورت افزایش گاز از حدمجاز، دستگاه ها به طور خودکار خاموش شوند. اماطبق مستندات موجود، سایر معادن در جاده زغال سنگ طبس مکانیزه هستند و تونلهایی با قطر بالا دارند و افراد بهراحتی میتوانند در آنها رفت و آمد کنند؛ اما معدنی که در آن حادثه تاسف بار رخ داده، سنتی تجهیز و اداره شده و نسبت به معادن دیگر منطقه وضعیت نامناسب و خطرآفرین داشته است.
این موضوع نشان میدهد که معدن دچار حادثه شده از تجهیزات و دستگاههای لازم به منظور انجام کار با شرایط ایمن و مناسب برخوردار نبوده است!
پاسخگو بودن دو وزارتخانه
معدن طبس زیر نظر سازمان ایمیدرو (سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران) بوده و وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی به عنوان سازمانهای متولی و مسئول نظارت بر فعالیت های معدنی می بایست براساس آیین نامه های مربوطه و همچنین پروتکل های ملی و بین المللی از جمله ماده 17آییننامه اجرایی قانون معادن،ماده41 آییننامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه ها،ماده ۷۳ آیین نامه اصول فنی و ایمنی استخراج معدن و همچنین مطابق ماده 20 قانون معادن دائما شرایط کار را رصد و در صورت عدم رعایت قوانین، فعالیت معدن مذکور را متوقف می کردند.
انفجار صورتگرفته مربوط به معدنی است که متولی آن شرکت معدنجوی طبس است. شرکت معدنجو که شرکتی سهامی خاص بوده، در سال ۱۳۴۵ تاسیس شده اما فعالیت رسمی این شرکت در سال ۱۳۷۱ کلید خورده است. شرکت معدنجو طبس پیشتر زیرمجموعه شستا وابسته به سازمان تامین اجتماعی بود که در دهه 1390 به بخش خصوصی واگذار شد. وضعیت فاجعهبار این معدن و روایتهای منتشرشده،حاکی از ایرادات جدی است.ایراداتی که باید توسط وزارت صمت و وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی بررسی شود و بعد از پیدا کردن علت بروز انفجار، مطابق آییننامه با مقصران برخورد گردد. دستگاه های دولتی و قضایی بدون مماشات موضوع را بررسی کارشناسانه کرده و نتیجه را به اطلاع عموم مردم ایران برسانند. هیچ کارگاه صنعتی و ... بدون رعایت آیین نامه های ایمنی و بهداشتی اجازه فعالیت و بازی با جان کارگران خدوم و زحمتکش را ندارد. همچنین پیشنهاد می کنیم که جان باختگان این حادثه تاسف برانگیز را به عنوان شهدای خدمت قلمداد کرده تا خانواده های آنان بتوانند با مشکلات کمتری به زندگی غمبار خود ادامه دهند.»