بدهی دولت چقدر است؟
غلامرضا سلامی، اقتصاددان در واکنش به عدد بدهی دولت، به خبر آنلاین می‌گوید: این اعداد و ارقام گمراه‌کننده است و عدد بدهی دولت بیش از این‌ها و بالای ۱۰ هزار همت است. بدهی که صرفا دولت به بانک‌ها دارد، در حدود ۱۱۰۰ همت است که ۵۰ درصد آن تقریبا در همین دوره سه سال گذشته ایجاد شده است. بدهی که دولت به سازمان تامین اجتماعی دارد، ۷۰۰ همت است. بدهی اوراق (سررسید سه ساله) است که در حدود ۸۵۰ همت است. ارقام جدول اطلاعات مرکز پژوهش‌های مجلس و بانک مرکزی نشان می دهد، دولت بابت تامین زیان‌های سنواتی بانک‌ها و شرکت‌های دولتی بدهی دارد؟ سهامدار دولت است باید این پول را تامین کند. بانک سپه و توسعه صادرات نیز همین‌طور. بانک‌های دولتی کلا این شرایط را دارند. بانک‌های خصولتی هم تا آن‌جایی که دولت سهم دارد همه این‌ها بدهی است. روند افزایش بدهی‌ها در دولت سیزدهم نه‌تنها کمتر نشد، بلکه بیشتر هم شد. صندوق بازنشستگی کشوری و لشگری به‌دلیل این‌که کسری دارند و این کسری را هم دولت باید تامین کند، رقم بالایی است. امسال بیش از ۴۰۰ همت کسری را دولت می‌دهد و ممکن است بیشتر از این عدد هم باشد. پارسال در حدود ۳۵۰ همت کسری صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری بود. همه دولت‌ها در ایجاد این بدهی مقصر بودند، ولی این‌که دولت سیزدهم بخواهد خود را از این بدهی‌ها مبرا کند، درست نیست. فقط در مورد بدهی به سیستم بانکی، روند افزایش بدهی به سیستم بانکی در دولت سیزدهم به مراتب بالاتر از دولت‌های قبل بوده است.
راهکار پرداخت بدهی ها
سلامی افزود: دولت چهاردهم توان پرداخت بدهی را ندارد. وضعیت دشواری است به خصوص در مورد صندوق‌های بازنشستگی وضعیت بحرانی است. صندوق‌های بازنشستگی مثل بمب ساعتی کار می‌کنند؛ مگر این‌که ما تغییر اساسی در سیاست‌ها داشته باشیم؛ یعنی برگردیم به اقتصاد جهانی، تجارت بین‌المللی و تحریم‌ها برداشته شود و نفت صادر کنیم. علاوه بر این سرمایه‌گذاری کنیم، جذب سرمایه خارجی و داخلی داشته باشیم تا بتوانیم درآمد ایجاد کنیم و هزینه‌های جاری دولت و بدهی‌ها پرداخت کنیم. وقتی کسری بودجه داریم، سال به سال بر بدهی‌ها اضافه می‌شود. ما برای این‌که بتوانیم بدهی‌ها را تسویه کنیم، باید مازاد درآمد داشته باشیم. مازاد درآمد از طریق درآمدهای جاری ایجاد نمی‌شود، ولی از طریق درآمدهای نفتی باید بتوانیم این کار را کنیم. یعنی هزینه‌های جاری را از طریق مالیات‌ها تامین کنیم و منابع نفتی را صرف سرمایه‌گذاری و پرداخت بدهی‌ها کنیم.