قویترین پاسپورتهای ۲۰۲۲
سیانان بر اساس نخستین گزارشی که شرکت «هنلی» در سال ۲۰۲۲ منتشر کرده به این نتیجهگیری رسیده است که شکاف عمیقی در آزادی سفر بین کشورهای شمالی و جنوبی کره زمین وجود دارد. همچنین محدودیتهای کرونا، بزرگترین مانع سفر را در تاریخ ۱۶ سال بررسی این شاخص و رتبهبندی پاسپورتها ایجاد کرده است. بااینوجود، در رتبهبندی و ارزشگذاری اعتبار پاسپورتها به این محدودیت موقتی توجه نشده است و بر پایه شاخص دسترسی آزاد کشورها، این نتیجه اعلام شد که شهروندان ژاپنی و سنگاپوری همانند سالهای گذشته، مطلوبترین گذرنامه را در اختیار دارند و میتوانند بدون ویزا به ۱۹۲ مقصد سفر کنند. ضعیفترین پاسپورت نیز مانند سالهای گذشته متعلق به افغانستان است و شهروندان این کشور فقط به ۲۶ کشور دسترسی بدون ویزا دارند.
اما بررسی وضعیت سایر کشورها نشان میدهد کشورهای اتحادیه اروپا طبق معمول در صدر جدول قرار دارند. بر اساس رتبهبندی ابتدای سال ۲۰۲۲ شرکت «هنلی»، کره جنوبی با آلمان در رتبه دوم (با امتیاز سفر به ۱۹۰ مقصد) و فنلاند، ایتالیا، لوکزامبورگ و اسپانیا (با امتیاز سفر به ۱۸۹ مقصد) مشترکا در رتبه سوم قرار دارند. فرانسه، هلند و سوئد با یک پله صعود، به اتریش و دانمارک در جایگاه چهارم (با امتیاز سفر به ۱۸۸ مقصد) پیوستهاند. ایرلند و پرتغال با امتیاز دسترسی به ۱۸۷ مقصد، در رده پنجم قرار دارند.
ایالات متحده و بریتانیا که در سال ۲۰۱۴ رتبه اول را مشترک در اختیار داشتند، اکنون در کنار چهار کشور سوئیس، نروژ، بلژیک و نیوزیلند که از سیاست بیطرفی پیروی میکنند، در رتبه ششم این فهرست قرار گرفتهاند. شهروندان این کشورها به ۱۸۶ کشور دسترسی بدون ویزا دارند.
رتبه هفتم مطلوبترین پاسپورتها نیز مشترکا به دو کشور مهاجرپذیر استرالیا و کانادا و جمهوری چک، یونان و مالت رسیده است که شهروندان این پنج کشور امتیاز دسترسی بدون ویزا به ۱۸۵ کشور را دارند.
پاسپورتهای ضعیف و رتبه ایران
اما بدترین پاسپورتها به کشورهایی تعلق دارد که شهروندان آنها حق دسترسی به کمتر از ۴۰ کشور را دارند؛ افغانستان با حق سفر بدون ویزا به ۲۶ مقصد در رتبه ۱۱۱ و انتهای این فهرست قرار گرفته و همانند سالهای گذشته ضعیفترین پاسپورت را دارد. گذرنامه عراق نیز رتبه ۱۱۰ این جدول را به دست آورده، درحالیکه شهروندان آن امکان سفر بدون ویزا به ۲۸ مقصد را دارند. سوریه (۲۹ مقصد بدون ویزا)، پاکستان (۳۱ مقصد)، یمن (۳۳ مقصد)، سومالی (۳۴ مقصد)، نپال و فلسطین (۳۷ مقصد) و کره شمالی (۳۹ مقصد) به ترتیب رتبههای انتهایی این فهرست و بعد از افغانستان و عراق را به خود اختصاص دادهاند.
اما گذرنامه ایران مشترک با کنگو با امتیاز سفر بدون ویزا به ۴۲ کشور جایگاه ۱۰۱ جدول رتبهبندی پاسپورتها در ابتدای سال ۲۰۲۲ را به دست آورده است. جایگاه کنونی ایران مشابه سال ۲۰۲۰ است. ایران در نیمه اول سال ۲۰۲۱ رتبه ۹۹ را داشت. هرچند در این سالها تغییر چندانی در وضعیت دسترسی یا سفر با گذرنامه ایرانی به کشورهای بیشتر ایجاد نشده است.
معتبرترین پاسپورت خاورمیانه
اما در خاورمیانه، معتبرترین پاسپورت همچنان به امارات عربی متحده تعلق دارد. گذرنامه امارات با امتیاز سفر به ۱۷۵ کشور جایگاه پانزدهم جدول رتبهبندی ابتدای سال ۲۰۲۲ را به دست آورده است. امارات که در سال ۲۰۱۹ در جایگاه بیستم ایستاده بود، این پرش رتبهای را مرهون سیاست آزادسازی مرزها برای کشورهای بیشتر است. گذرنامه ترکیه نیز که مهاجرت ایرانیها به آن در فاصله سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ سه برابر شده و بر اساس اعلام سازمان آمار این کشور، ایرانیها در پاییز سال ۱۴۰۰ صدرنشین خریداران خارجی مسکن در این کشور بودهاند، رتبه ۵۰ پاسپورتهای معتبر ابتدای سال ۲۰۲۲ را به دست آورده است. شهروندان ترکیه با گذرنامه این کشور میتوانند به ۱۱۰ کشور بدون ویزا و یا با ویزای فرودگاهی سفر کنند.