توقف خودرو به دلیل بی‌حجابی
زنی که خودرواش در خیابان به دلیل بی‌حجابی متوقف‌شده، می‌گوید: «با همسرم در حال گذر از یک پیچ فرعی بودیم که دو مأمور موتورسوار از فاصله‌ای نه‌چندان تعقیب و گریز یک مجرم فراری هستند، به ما علامت می‌دادند و خواهان توقف خودرو بودند. خودرو را متوقف کردیم و منتظر کسب تکلیف ماندیم. یکی از مأموران شماره پلاک خودرو را استعلام گرفت و دیگری درخواست ارائه مدارک شناسایی و مدارک مربوط به وسیله نقلیه را داشت. پس از استعلام و ارائه مدارک، مصرانه و در برخوردی تند به ما گفتند که خودروی شما دارای جریمه کشف حجاب است و باید به پارکینگ منتقل شود. این برخورد ناگهانی و غافلگیرانه در صورتی اتفاق افتاد که در پیامک ارسال‌شده از سوی پلیس هم قیدشده بود که برای انتقال خودرو به پارکینگ و هماهنگی‌های لازم با ما تماس خواهند گرفت، اما تماس یا ابلاغیه‌ای به دستمان نرسید.»
توقیف خودرو به دلیل بی‌حجابی قانونی نیست
امیرعلی صفا، وکیل پایه یک دادگستری و فعال رسانه‌ای، توقیف وسایل نقلیه شخصی به علت کشف حجاب را عملی غیرقانونی می‌داند و می‌گوید: «در اصول حقوقی، در ماده ۲ و ۳ قانون مجازات اسلامی، اصلی تحت عنوان «قانونی بودن جرم و مجازات» وجود دارد که در آن قانون‌گذار می‌گوید «در وهله اول فقط چیزی که در قانون نوشته‌شده باشد، جرم است. دوم، نوع و نحوه مجازات مشخصاً باید در قانون ذکرشده باشد. سومین و مهم‌ترین نکته هم این است که اجرای مجازات و رسیدگی به جرم فقط توسط دادگاه و طبق آیین دادرسی کیفری باید انجام شود». آیا مجلس قانونی نوشته که اگر کسی در اتومبیل شخصی خود کشف حجاب کرد، مجازات چیست؟ پاسخ منفی است؛ چیزی که ما می‌دانیم این است که مجلس و نمایندگان چنین چیزی را تصویب نکرده‌اند. پس اصل قانونی بودن جرم و مجازات در این موضوع وجود ندارد.»
ارسال پیامک برای کشف حجاب قانونی نیست
دکتر هوشنگ پور بابایی از وکلای باسابقه دراین‌باره می‌گوید: «نیروی انتظامی و پلیس حق ضبط و توقیف خودرو را ندارد، هم‌چنین ارسال پیامک مبنی بر هشدار و انذار در مورد عمل کشف حجاب نیز خلاف قانون است. مبحث ضبط یا توقیف وسایل و اموال جرم، توسط قانون‌گذار پیش‌بینی‌شده است؛ به‌عنوان‌مثال در مواد آیین دادرسی کیفری، ازجمله ماده ۱۱ قانون مجازات اسلامی به صراحت نوشته‌شده که ادوات جرم (آلات قتاله) باهدف معدوم‌سازی (مشروبات الکلی)، ضبط و توقیف می‌شوند. در مقوله کشف حجاب در خودرو، نیروی انتظامی حق توقیف اتومبیل و ارسال پیامک به شهروندان را ندارد. بر فرض، اگر برابر آیین دادرسی کیفری هم جرم مشهودی اتفاق افتاده باشد، نیروی انتظامی صرفاً وظیفه جمع‌آوری اسناد و مدارک جرم را دارد. خودرو ذاتاً وسیله ارتکاب جرم نیست که در صورت وقوع کشف حجاب توسط سرنشینان، توقیف شود.»
عبدالصمد خرمشاهی، وکیل و حقوقدان می‌گوید: «در فقره کشف حجاب، خودرو وسیله‌ای جهت تسهیل ارتکاب فعل نیست، بلکه فقط مکانی برای وقوع آن است؛ از همین رو توقیف خودرو به دلیل بی‌حجابی با موازین قانونی مطابقت ندارد.»
برخورد با کشف حجاب با دادسراست
بر اساس مبانی حقوقی، پیگیری و تعیین مجازات برای عمل کشف حجاب باید از طریق دادسرا، دادگاه و اجرای آیین دادرسی کیفری صورت پذیرد. به‌بیان‌دیگر، دادسرا با تحقیق در مورد مجرمیت یا عدم مجرمیت متهم، قرار مجرمیت را طی کیفرخواست، به دادگاه ارسال می‌کند و درنهایت دادگاه کیفرخواست را بررسی و حکم مقتضی را صادر می‌کند.
روش قانونی برخورد با کشف حجاب
امیرعلی صفا درباره برخورد قانونی با کشف حجاب، می‌گوید: «بر اساس قانون باید برای فرد ابلاغیه ارسال شود؛ یعنی حتی «تماس تلفنی» با مالک خودرو جهت انتقال خودرو به پارکینگ وجه قانونی ندارد. بلکه ابلاغیه‌ها می‌بایست به صورت رسمی در سامانه ثنا بارگذاری شده یا به صورت مکتوب و کاغذی برای افراد ارسال شوند.»
مجازات کشف حجاب
پور بابایی درباره مجازات کشف حجاب بر اساس قانون می‌گوید: «رسیدگی به این موارد، بر عهده دستگاه قضایی است. طبق ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی، پلیس حق ورود به این مسئله را ندارد. این پرونده در صورت اثبات وقوع جرم مشهود، می‌بایست در دادگاه و توسط قاضی بررسی شود. مجازات عمل کشف حجاب در خودرو جزای نقدی است، نه توقیف وسیله نقلیه. اقدامات توقیف وسیله نقلیه، حمل با جرثقیل یا دریافت هزینه و ... خلاف قانون است.»
«کشف حجاب» کد تخلف ندارد
گمانه‌زنی‌ها بر این است که کشف حجاب در خودرو در رده تخلفات رانندگی قرار می‌گیرد. در این ارتباط امیرعلی صفا درباره این شائبه می‌گوید: «این قیاس در کل غلط است. ما در خصوص جرائم راهنمایی و رانندگی آیین‌نامه‌ای داریم که منطبق بر آن، کلیات و جزئیات تخلفات رانندگی از پیش در مجلس تصویب‌شده‌اند و برای هر تخلف هم یک کد تخلف تعریف‌شده است. مثلاً در برگ جریمه، کد تخلف ۲۰۱۲ به معنای عدم رعایت حق تقدم عبور است. ما در آیین‌نامه کد تخلف برای فعل کشف حجاب یا بی‌حجابی در خودرو نداریم.»
طرح شکایت از پلیس
برخی شهروندان درروند توقیف خودرو بابت بی‌حجابی از سوی مأمور یا مسئولان مربوطه مورد بی‌احترامی واقع‌شده‌اند. امیرعلی صفا دراین‌باره می‌گوید: «تجربه نشان داده است این موضوع از طریق تماس با سامانه نظارتی ۱۹۷ (سامانه بازرسی نیروی انتظامی) و ارائه گزارش از رفتار تند یا نا محترمانه مأموران درروند تذکر دهی یا اقدامات مرتبط با انتقال خودرو به پارکینگ، با ذکر مشخصات و مستندات قابل ثبت و پیگیری است.»
برای مقابله و برخورد با تخلفات احتمالی نیروهای انتظامی و پلیس، متقاضیان می‌توانند از طریق برقراری تماس تلفنی با سامانه‌های ۱۹۷ یا ۱۱۶ به طرح شکایت به شیوه غیرحضوری بپردازند.