تحریمها جنایت علیه بشریت هستند
کاظم غریبآبادی معاون امور بینالملل قوه قضاییه و دبیر ستاد حقوق بشر گفت: تحریمها به اذعان بسیاری از حقوقدانان بینالمللی، مخربتر از ابزار جنگی و موجب مسئولیت بینالمللی واضعان و مجریان آنها است. کنون جنگها محدود است و فقط یک حوزه آسیب میبیند اما با وضع تحریمها حقوق یک ملت تحت تأثیر قرار میگیرد. با توجه به آسیبها و دامنه تأثیرات گسترده آن، انواع حقوق مردم را نقض میکند. تحریمها نوعی جنایت علیه بشریت هستند، زیرا حق توسعه، رفاه، آموزش، مسکن و مجموع حقوق آنان را نقض میکند.
انتقال تجهیزات مراقبتهای درمانی غیرممکن است
النا دوهان ،گزارشگر ویژه اقدامات قهری یکجانبه سازمان ملل متحد با اشاره به ضرورت طرح دعوای مکرر برای برداشتن تحریمهای یکجانبه به عنوان نقض حقوق بینالملل گفت: تنها راهحل، حاکمیت قانون و بهکارگیری استانداردهای قضایی در راستای حمایت و ارتقای حقوق بشر است.
وی افزود: امروزه اقدامات قهری یکجانبه به حقیقت روزانه برای بسیاری از کشورها و بسیاری از مردم در سراسر جهان شده است؛ درنتیجه، اگرچه رسماً تحریمها در قانون، استثنائات بشردوستانه را لحاظ میکنند اما انتقال تجهیزات مراقبتهای درمانی در اغلب موارد غیرممکن است؛ بنابراین، استثناهای بشردوستانه غیرموثر و ناکافی هستند.
گزارشگر ویژه اقدامات قهری یکجانبه سازمان ملل متحد گفت: چند دلیل برای این اتفاق وجود دارد. اول اینکه تحریم در قانونگذاری، همپوشانی داشته و مبهم است و به نحو غیر صحیح تفسیر میشود. درواقع هرگونه استثنا بر تحریمها، به مضیقترین حالت ممکن تفسیر میشود. اگر استثناهای بشردوستانه وجود داشته باشد، دولتهای تحت تحریم اغلب نمیتوانند نقل و انتقالات بانکی انجام دهند و این موضوع به دلیل فقدان سوئیفت یا عدم تمایل بانک مخاطب است.
دوهان اضافه کرد: علاوه بر این، حتی اگر نقل و انتقالات بانکی مجاز باشد و اگر تمامی گواهیهای لازم دریافت شود، کشور تحت تحریم نمیتواند محموله را دریافت کند زیرا بانک مربوطه ترجیح میدهد تا هرگونه نقل و انتقال را مسدود کند.
عدم ارسال داروهای خاص
گزارشگر ویژه اقدامات قهری یکجانبه سازمان ملل متحد تصریح کرد: مسئولیت فزونی یافته در حوزه مدنی و کیفری و نیز کمپینهای فشار حداکثری، تفسیر مضیق از استثنائات تحریمها، پیچیدگیهای موجود برای دریافت گواهی برای ارسال کالاهای بشردوستانه، منجر به افزایش تبعیت بیش از حد از جانب شرکتهای دارویی میشود؛ حتی زمانی که یک شرکت، تولیدکننده انحصاری یک نوع داروی خاص، تجهیزات پزشکی و یا مواد خام است.
دوهان افزود: در رابطه با وضعیت ایران، ناراحتکنندهترین موضوع، مربوط به عدم ارسال باندهای مربوط به بیماران پروانهای از طرف تنها تولیدکننده آنکه یک شرکت سوئدی است همچنین عدم ارسال داروی ضروری بیماران تالاسمی است؛ بنابراین، این بیماران افرادی هستند که اگرچه به صورت مستقیم به عنوان هدف هیچ نوع تحریمی تعیین نشدهاند اما از دسترسی به هرگونه نظام مراقبت درمانی محروم هستند. نهاد تحریم کننده به وجود استثنائات بشردوستانه اشاره میکند اما شرکتها به سطح بالای ریسک، عدم دریافت پول یا تحریم و تنبیه شدن به دلیل دریافت پول از کشور تحت تحریم اشاره میکنند.
عدم ارسال کالاهای ضروری و حیاتی
گزارشگر ویژه اقدامات قهری یکجانبه سازمان ملل متحد گفت: اگر کشور منابع اقتصادی کافی نداشته باشد، نمیتواند این امکانات را در اختیار شهروندانش قرار دهد. البته، در اغلب موارد، حتی اگر امکان تهیه کالا وجود داشته باشد، امکان پرداخت و امکان ارسال آن نیست. درواقع در رابطه با تعدادی نهاد صحبت میکنیم که در زنجیره عدم ارسال دارو و کالاهای درمانی و تجهیزات پزشکی مشارکت دارند همچنین در رابطه با کشورهای تحریم کننده، شرکتهای دارویی، بانکها و شرکتهای بیمه صحبت میکنیم که تمامی آنها از ارسال کالاهای ضروری و حیاتی خودداری میکنند؛ به ویژه آنهایی که تولیدکننده انحصاریِ یک دارو یا کالای پزشکی و درمانی هستند.
دوهان افزود: به عنوان یک وکیل، همیشه تأکیدم بر این است که رویه قضایی باید به صورت گسترده برای دفاع و حمایت و ارتقا از حقوق بشر استفاده شود.