توجه به قانونی کردن مطالبات زنان
نیره توکلی، جامعه‌شناس و پژوهشگر حوزه زنان با اشاره به اینکه زنان از لحاظ فضاسازی اجتماعی برای دریافت مطالبات خود موفق بوده‌اند، می‌گوید: «زنان ایرانی همواره باقدرت مطالبات خود را پیگیری می‌کنند ولی همچنان از لحاظ قانونی موفق نشده‌ایم که مطالبات خود به دست بیاوریم و به خصوص از لحاظ مشارکت سیاسی و قانون‌گذاری موفق نشده‌ایم که مطالبات خود را قانونی کنیم ولی زنان باقدرت روبه‌پیشرفت هستند.»
تعارض قانون عفاف و حجاب با قانون اساسی
فاطمه موسوی ویایه، جامعه‌شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی می‌گوید: «در سالی که گذشت نه‌تنها مطالبات زنان برآورده نشد بلکه منازعه سیاسی بر سر حجاب اجباری افزایش یافت و حاکمیت به دنبال تصویب قانون عفاف و حجاب بود که در برخی موارد حتی با قانون اساسی و سایر قوانین مدنی در تعارض بود و به دلیل همین اشکالات هنوز به تصویب نرسیده اما حاکمیت سیاسی فراتر از رویه‌های قانونی به جریمه زنان بدون روسری با توقیف خودروها و پلمپ کسب‌وکارها ادامه می‌دهد که امکانات نیروی انتظامی را مصرف می‌کند و به نارضایتی اجتماعی دامن می‌زند. از ابتدای تابستان که بحث تصویب قانون عفاف و حجاب مطرح شد تا آخر سال که انتخابات مجلس با ادامه روند قبلی خالص‌سازی و رد صلاحیت اشخاص مستقل نشان داد که حاکمیت قصد اصلاح رویه ندارد. نتیجه را هم در مشارکت کم مردم در انتخابات مجلس دیدیم.»
زنان به خودآگاهی رسیده‌اند
سعید معدنی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه درباره مطالبات زنان گفت: « سال ۱۴۰۲ تحت تأثیر حوادث سال گذشته سپری شد؛ جنبش سال ۱۴۰۱، ارکان جامعه را تحت تأثیر قرارداد. واضح است که محوریت این اعتراضات زنانه بود و حوادث حاشیه‌ای آن ازجمله اخراج اساتید، افزایش آمار مهاجرت، دستگیری و ... در راستای حمایت از این جنبش بود. یک سال پس از جنبش اعتراضی سال ۱۴۰۱، یک زن ایرانی جایزه صلح نوبل گرفت؛ این مسئله به حرکت زنان برمی‌گردد. برخی زنان در اماکن عمومی با پوشش مناسب حاضر می‌شوند. زنان به خودآگاهی رسیده‌اند و به دنبال حقوقی مانند حضور در ورزشگاه، و مشارکت در عرصه‌هایی مانند انتخابات و راهپیمایی با پوشش مدنظر خود هستند و می‌خواهند وجود خودشان را اثبات کنند که دستاورد مهمی است.»
جنبش شکست‌خورده
محمدعلی الستی، جامعه‌شناس ارتباطات و استاد دانشگاه در این خصوص بابیان اینکه ما یک مشکل کلی داریم؛ اینکه مردم ما هنوز عادت به تحلیل و قضاوت تحلیل‌گرانِ در مورد پدیده‌ها ندارند، ادامه می‌دهد: جنبش «زن، زندگی، آزادی» از جنبش‌هایی بود که در رهبری آن مشکلاتی دیده می‌شد و باید به آن پرداخت. وقتی یک جنبش، محور خود را زن، زندگی و آزادی قرار می‌دهد و به مطالبات طبقات مختلف جامعه توجهی نمی‌کند، محکوم به شکست است. جامعه مشکل مسکن، بیکاری، فقر و گرانی دارد؛ این‌ها مشکلات اساسی هستند. بعد در چنین شرایطی، جنبشی با این شعار راه می‌افتد و طبیعی است که حمایت بسیاری از کارگران (اقشار ضعیف) را از دست بدهد؛ چراکه از طرفی قشر کارگر بیشتر دغدغه معیشت دارد و از طرف دیگر در بسیاری از مناطق تابوی حجاب وجود دارد و مردان روی حجاب زنان خانواده حساس هستند و امر حجاب را اجباری می‌دانند. بنابراین یکی از طبقات جامعه حمایت خود را از این جنبش دریغ می‌کند، زیرا می‌بیند مسئله کار و مسکن در این شعار جایی ندارد و فقط روی موضوع حجاب تمرکز شده است. درنتیجه این جنبش فراگیر و اپیدمیک نمی‌شود، درواقع محدود می‌شود. در یک جنبش همگانی، مطالبات باید واقعی، عینی و نیاز روزمره مردم باشد؛ در این شرایط می‌توان امید داشت که تعاملی برای بهبود و اصلاح جامعه صورت گیرد.»
برگرفته از خبر آنلاین