همتی: نرخ سازی دستوری کنترل نرخ ارز را دشوار کرده است
عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی در دولت روحانی درباره افزایش نرخ دلار هشدار داد و نوشت: «چند بار هشدار داده بودم؛ 1- با حذف بازار متشکل ارزی، عدم‌مداخله بازار ساز در حاشیه بازار ارز و نیز خارج کردن بخش عمده صرافی‌ها از گردونه معاملات اسکناس ارز ۲- نرخ سازی دستوری با تفاوت ۵۰ درصدی بین نرخ ارز نیما و بازار کنترل نرخ ارز در بازار دشوار خواهد شد.»
آل اسحاق: مسائل سیاسی علت افزایش نرخ دلار است
یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق با اشاره به دلایل افزایش نرخ ارز به «نود اقتصادی» گفت: «حمله به کنسولگری ایران در دمشق باعث ایجاد برداشت‌های متفاوت در ذهن مردم شده به همین علت تعدادی از افراد برای حفظ ارزش پول خود اقدام به خرید ارز کردند. البته تروریست‌های اقتصادی و سوداگران ارزی نیز با ایجاد فضاسازی‌هایی به دنبال افزایش تقاضا هستند تا از این بازار سود ببرند، دلالان همیشه در بازار ارز به دنبال فرصت‌هایی برای جوسازی و کسب منفعت هستند، درنتیجه نباید نقش آن‌ها را در نوسانات نرخ ارز نادیده بگیریم. علت اصلی افزایش نرخ ارز به مسائل و جریانات سیاسی مربوط است. قیمت طلا علاوه بر نرخ ارز، از نرخ جهانی آن تأثیر می‌گیرد و تغییرات نرخ جهانی که خارج از اقتصاد کشورمان است بر قیمت داخل اثر می‌گذارد؛ قسمتی از عرضه طلای کشور وارداتی است؛ بنابراین تا حدودی عرضه و تقاضای طلا از شرایط بین‌المللی تأثیر می‌گیرد و از طرفی هم شاهد افزایش بی‌سابقه اونس جهانی در ماه‌ها و روزهای اخیر بوده‌ایم. علاوه برافزایش نرخ جهانی طلا عده‌ای با ایجاد فضای روانی بازار طلا را ملتهب می‌کنند.»
یک نماینده مجلس: قیمت‌ها ترمز بریده است
حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده شاهین‌شهر دیروز با اشاره به افزایش قیمت دلار در بازار آزاد گفت: افزایش قیمت ارز و سکه و طلا در کشور زندگی مردم را تحت‌الشعاع قرار داده وضعیت به‌گونه‌ای شده که ترمز قیمت‌ها بریده است. سؤال مردم این است که چرا بلافاصله بعد از برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم این اتفاقات افتاده است. انتظار می‌رود حداقل مجلس شورای اسلامی جلسه‌ای با حضور رئیس بانک مرکزی برگزار کند.
اختلاف دلار آزاد و نیمایی به ۶۰ درصد رسید!
رشد نرخ دلار از میانه تعطیلات نوروزی آغاز و در هفته گذشته قیمت اسکناس آمریکایی بیش از 9.3 درصد رشد کرد. با وجود جهش نرخ دلار آزاد، سیاست بانک مرکزی در ثابت نگه‌داشتن قیمت دلار نیمایی همچنان پابرجاست! اختلاف میان دو نرخ دلار به بیش‌ترین میزان خود یعنی 24 هزار و 418 تومان برسد که این اختلاف 60.16 درصدی است.
در صورتی که بانک مرکزی دست از سیاست محبوس کردن نرخ دلار نیما برندارد، چشم‌انداز روشنی پیش روی بازار نخواهد بود. اگر بانک مرکزی تصمیم به تغییر سیاست خود در زمینه نرخ نیما بگیرد، اتفاقات خوبی در بازار سهام رقم خواهد خورد و شرکت‌های تولیدی و صادرات محور مورد اقبال فعالان بازار قرار خواهند گرفت. میانگین اختلاف نرخ دلار آزاد و نیما در سال گذشته، حدود 36 درصد بود.
تأثیر گواهی سپرده ۳۰ درصدی بر قیمت دلار و طلا
طبق آمارها و اظهارات کارشناسی، سیاست گواهی سپرده 30 درصدی، نه‌تنها نتوانسته دررسیدن به اهداف خود موفق باشد بلکه آثار سوء آن نیز گریبان گیر اقتصاد شده است. مجوز فروش 280 هزار میلیارد تومان از این گواهی به شبکه بانکی ابلاغ شد. چندی بعد بانک مرکزی اعلام کرد با توجه به استقبال خوب مردم از این گواهی، انتشار آن ادامه پیدا می‌کند.
کارشناسان می‌گویند آثار مخرب این سیاست ازجمله افزایش هزینه تأمین مالی بنگاه‌ها و ایجاد یک لنگر تورمی، اقتصاد کشور را تهدید می‌کنند.
علی مدنی زاده، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، انتشار این گواهی آثار مثبت سیاست کنترل ترازنامه بانک‌ها و دیگر سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی را از بین برد و اقتصاد ایران را با لنگر تورمی 30 درصدی در سال آینده مواجه کرد.
بهاءالدین حسینی هاشمی، کارشناس اقتصادی نیز در واکنش به انتشار این اوراق به «تجارت نیوز» گفت: «این موضوع باعث افزایش هزینه تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی خواهد شد. زیرا به یک اهرم برای بانک‌ها تبدیل خواهد شد که به دلیل افزایش قیمت پول، هزینه تأمین مالی تولیدکنندگان را حتی تا 40 درصد هم افزایش دهند.»
یکی از بانک‌های کشور نیز با انتشار گزارشی اعلام کرد بخش عمده‌فروش اوراق مزبور از سوی این بانک، از محل تبدیل سپرده‌های بانک بوده و درواقع پول جدیدی وارد بانک نشده است.
جهش بازار با انتشار گواهی سپرده خاص
سیاست انتشار اوراق گواهی سپرده خاص 30 درصدی برای مهار بازارهای موازی شکست‌خورده است. بررسی‌ها نشان می‌دهند از زمان آغاز انتشار این اوراق در 11 بهمن سال گذشته تا 16 فروردین امسال، نرخ دلار در بازار آزاد حدود 10 درصد افزایش پیداکرده است. همچنین قیمت هر گرم طلای 18 عیار با رشدی 21.7 درصدی همراه شده و قیمت سکه امامی نیز با جهشی 36.7 درصدی تا 46 میلیون تومان هم بالا رفت. اما بانک مرکزی همچنان بر این سیاست استوار بوده و معتقد است انتشار این اوراق توانسته نقدینگی سرگردان را جمع‌آوری و به سوی تولید هدایت کند.