کد خبر : 82675 تاریخ : ۱۳۹۹/۶/۲۹ - 00:14
گزارش فشارهای مردمی، دولت لیبی را وادار به کناره‌گیری کرد اشاره: کشور نفت‌خیز لیبی از زمان سرنگونی حکومت معمر قذافی در جریان جنبش اعتراضی بهار عربی سال ۲۰۱۱، صحنه خشونت‌های گسترده بوده و از آن زمان تاکنون رنگ آرامش به خود ندیده است. طی 9 سال گذشته از آن رویداد، لیبی با چنددستگی سیاسی روبرو بوده به‌گونه‌ای که پارلمان‌ها، دولت‌ها و ارتش‌های موازی در این کشور شکل‌گرفته و علاوه بر دو کودتای ناموفق، شاهد یک جنگ داخلی تمام‌عیار نیز بوده است. در سال‌های اخیر نیروهای «ارتش ملی» به رهبری ژنرال خلیفه حفتر بخش بزرگی از لیبی را در دست داشته‌اند و از مدت‌ها قبل درصدد تصرف طرابلس، پایتخت لیبی بوده‌اند، درحالی‌که دولت مستقر در طرابلس به نخست‌وزیری فائز السراج که دولت «وفاق ملی» عنوان می‌شود و موردحمایت سازمان ملل متحد نیز هست، با حملات نیروهای ارتش ملی مستقر در شرق مواجه است؛ اما فراتر از این دو گروه داخلی، به نظر می‌رسد لیبی به صحنه جنگ نیابتی چند کشور خارجی تبدیل‌شده است. روسیه، امارات، مصر و فرانسه حامی دولت حفتر هستند، درحالی‌که اتحادیه اروپا، ترکیه و قطر از دولت السراج حمایت می‌کنند؛ اما پس‌ازآن که طی هفته‌های گذشته اعتراض‌های وسیعی علیه فساد، شرایط نابسامان زندگی و قطع مداوم آب و برق در طرابلس، پایتخت لیبی و چند شهر دیگر صورت گرفت، فائز السراج، نخست‌وزیر دولت به رسمیت شناخته‌شده لیبی در طرابلس آمادگی خود برای کناره‌گیری از قدرت تا یک ماه آینده را اعلام کرد. موضوعی که با واکنش‌های گسترده طرف‌های درگیر در لیبی همراه شد. سازمان ملل هم از این تصمیم استقبال کرد و از جامعه جهانی خواست به حاکمیت ملی احترام بگذارد. گفتنی است هیئت‌های لیبیایی هفته گذشته در شهر مونترو سوئیس نشستی برگزار کردند که طی آن توافق شد، شورای ریاستی و دولت وحدت ملی تشکیل و انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری طی مدت ۱۸ ماه آینده برگزار شود.

ستاره صبح-

نخست‌وزیران دولت به‌رسمیت شناخته‌شده و دولت انتقالی لیبی استعفای خود را اعلام کرده‌اند. در همین حال سازمان ملل و آلمان آماده نشستی در ادامه نشست قبلی برلین می‌شوند تا راه را برای توافق طرف‌های درگیر لیبی هموار سازند. فائز السراج، نخست‌وزیر دولت به‌رسمیت شناخته‌شده لیبی در طرابلس آمادگی خود برای کناره‌گیری از قدرت را اعلام کرد. او شامگاه چهارشنبه ۲۶ شهریور (۱۶ سپتامبر) در نطقی تلویزیونی گفت، «صادقانه» آماده واگذاری مقام خود تا حداکثر پایان اکتبر است تا راه برای دولتی جدید بر مبنای توافق احتمالی طرف‌های درگیر باز شود.

مرحله‌ای نو
السراج از «مرحله‌ای نو» سخن گفت که در آن امکان برپایی انتخابات جدید بر مبنای توافق مناطق مختلف لیبی به‌وجود آمده باشد. او گفت، فضای سیاسی لیبی چنان قطبی شده که خروج از بحران را به‌شدت دشوار ساخته است. دولت او در سال ۲۰۱۵ با وساطت سازمان ملل متحد باهدف ثبات بخشیدن به این کشور واقع در شمال آفریقا تشکیل شد. علاوه بر دولت السراج، دولت انتقالی در بنغازی به نخست‌وزیری عبدالله آل ثانی نیز در اوج تظاهرات اعتراضی استعفای خود را اعلام کرد. در طرابلس، پایتخت لیبی و چند شهر دیگر در هفته‌های گذشته اعتراض‌های وسیعی علیه فساد، شرایط نابسامان زندگی و قطع مداوم آب و برق صورت گرفت. صدها نفر خواستار اصلاحات سیاسی شده‌اند. آن‌‌‌ها به بی‌ثباتی‌های پایان‌ناپذیر از زمان سرنگونی معمر قذافی، دیکتاتور دیرپای لیبی در سال ۲۰۱۱ تاکنون اعتراض کرده‌اند.
توافق بر سر آتش‌بس
دولت انتقالی عبدالله آل ثانی در شمال شرقی لیبی از حمایت ژنرال خلیفه حفتر برخوردار است که با شورشیان تحت امرش کنترل مناطق وسیعی از شرق و جنوب کشور را در دست دارد. واحدهای مسلح دولت وفاق ملی که بارها با حملات نیروهای شورشی خلیفه حفتر روبرو شدند توانستند، حملات ۱۴ ماهه آن‌ها را با کمک ترکیه خنثی کرده و آن‌ها را از بخش‌های وسیعی در غرب کشور بیرون برانند. در ماه اوت السراج خواستار آتش‌بس شد، حفتر که موردحمایت روسیه است آن را نپذیرفت؛ اما دو هفته پیش به صورتی غیرمنتظره اعلام شد که دو طرف بر سر آتش‌بس و برپایی انتخاباتی جدید در آینده نزدیک به توافق رسیده‌اند. این توافق بعد از گفت‌وگوهای آن‌ها در نیمه اول سپتامبر در سوئيس و مراکش به دست آمد. سازمان ملل هفته گذشته اعلام کرد، طرف‌های درگیر به یکدیگر نزدیک‌شده و انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی را ضروری دانسته‌اند. بااین‌حال دخالت نیروهای خارجی حل‌وفصل منازعات لیبی را دشوار ساخته است. ترکیه و قطر از دولت وفاق ملی لیبی حمایت می‌کنند درحالی‌که خلیفه حفتر از پشتیانی امارات متحده عربی، مصر و روسیه برخوردار است. 

تدارک نشستی بین‌المللی
سازمان ملل و آلمان نزدیک شدن طرف‌های درگیر در لیبی را غنیمت شمرده و می‌خواهند، با برپایی نشستی جدید مانند نشست برلین راه را برای پایان بخشیدن به منازعات بی‌پایان این کشور هموار سازند. قرار است در این نشست که برای پنجم اکتبر پیش‌بینی‌شده، علاوه بر آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل و وزرای خارجه چند کشور، نمایندگان دو طرف درگیر در جنگ داخلی لیبی نیز حضورداشته باشند.  هنوز روشن نیست که این نشست مانند نشست قبلی «صلح لیبی» در برلین، به توافق و انتشار بیانیه‌ای منجر بشود یا نه. در ماه ژانویه در برلین نشستی با حضور نمایندگانی از آلمان‌، سازمان ملل، ‌آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین، ترکیه، امارات متحده عربی، جمهوری کنگو، ایتالیا، مصر، الجزایر، اتحادیه اروپا، اتحادیه آفریقا و اتحادیه عرب برگزار شد. در آن نشست که با میانجی‌گری آلمان برگزار شد سران کشورها و نمایندگان حاضر، جنگ داخلی لیبی را خطری برای امنیت جهانی تلقی کرده و در بیانیه‌ای به توافق رسیدند تا از طرفین درگیر در این کشور حمایت تسلیحاتی نکنند. سازمان ملل می‌گوید، بیش از همه ترکیه، امارات و روسیه این توافق را که هدف از آن برقراری آتش‌بس بوده نقض کرده‌اند. هر سه این کشورها بیانیه برلین را امضا کرده‌اند.

استقبال سازمان ملل
سازمان ملل از تصمیم رئیس دولت وفاق ملی لیبی برای کناره‌گیری از قدرت استقبال کرد و از جامعه جهانی خواست به حاکمیت ملی احترام بگذارد. به گزارش تسنیم، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور لیبی با استقبال از تصمیم رئیس دولت وفاق ملی برای کناره‌گیری از قدرت گفت: فایز السراج تصمیم شجاعانه‌ای گرفت و این تصمیم درزمانی اعلام شد که بحران لیبی در حساس‌ترین مرحله خود قرار داشت و مشخص‌شده بود که دیگر نمی‌توان اوضاع را به شکل کنونی حفظ کرد. به نوشته روزنامه الرای الیوم، خانم استفانی ویلیامز با درخواست از طرف‌های لیبیایی برای پایبند بودن کامل به مسئولیت خود اظهار داشت: امروز فرصت گفت‌وگوهای سیاسی لیبی فراهم‌شده است و لیبیایی‌ها باید تصمیم تاریخی و سرنوشت‌ساز بگیرند و بپذیرند که امتیاز‌های متقابلی به یکدیگر بدهند. وی با تأکید بر اهمیت احترام گذاشتن بر حاکمیت ملی لیبی از سوی جامعه جهانی گفت: آتش‌بس در لیبی باید ادامه پیدا کند و از دخالت در امور داخلی این کشور اجتناب و قطعنامه سازمان ملل درباره تحریم تسلیحاتی لیبی به‌طور کامل اجرا شود.