کد خبر : 749764 تاریخ : 1404/6/1 - 03:32
میر قاسم مومنی، استاد ژئوپلیتیک و تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح: فعال شدن مکانیسم ماشه خطرناک است و خسارت دارد ستاره صبح - فائزه صدر: روز جمعه کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کنار همتایان خود از تروئیکای اروپایی، با سیدعباس عراقچی، رئیس دستگاه دیپلماسی ایران، گفت ‌و ‌گویی تلفنی داشت.
کالاس پس از این گفت‌وگو با انتشار پیامی در شبکه ایکس گفت: «اروپا به راه‌ حلی دیپلماتیک برای مسئله هسته ‌ای متعهد است. با نزدیک شدن سریع ضرب ‌الاجل مکانیسم بازگشت تحریم‌ها، آمادگی ایران برای تعامل با آمریکا بسیار حیاتی است. همچنین ایران باید به طور کامل با آژانس بین ‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.» این اولین اشاره مستقیم اروپا به لزوم تعامل ایران و آمریکا در ماجرای فعال کردن مکانیسم ماشه است. ستاره صبح در گفت‌وگو با میر قاسم مومنی، استاد ژئوپلیتیک و تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:

میر قاسم مومنی با اشاره به فرصت سوزی ایران در مذاکره با غرب گفت: سرنوشت مکانیسم ماشه از فرصت های طلایی مذاکره گذشته و بیشتر به گفت‌وگوها و لابی های پشت پرده بستگی دارد. جمهوری اسلامی و اروپاییان در مرحله رایزنی های غیر علنی و غیر رسمی قرار دارند، این وضعیت حاصل فرصت سوزی های سال های گذشته است.
وی افزود: هر دو طرف سعی دارند به طریقی راهکاری پیدا کنند چون هر دو طرف می‌دانند با فعال شدن مکانیسم ماشه شرایط به سمت و سویی خواهد رفت که دیگر بازگشتی در کار نیست.
مومنی در ادامه خاطرنشان کرد: البته اروپاییان هنوز هم در مورد مسائل مربوط به ایران اختیار کامل ندارند و هر تصمیم سازی آنان منوط به جلب رضایت آمریکا است به عبارتی در مورد مسئله مکانیسم ماشه نیز، آمریکا است که تصمیم گیرنده نهایی خواهد بود. از این رو اگر مکانیسم ماشه فعال شود با نظر مثبت آمریکا همراه بوده و اگر فعال نشود باید گفت ایالات متحده چیز دیگری می‌خواسته است!
این استاد ژئوپلیتیک ضمن یادآوری هماهنگی اروپا و آمریکا در مسئله ایران گفت: البته دوره دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ با دور اول تفاوت دارد و آمریکا و اروپا با هم همسویی بیشتری دارند. به عقیده من اختلافات اروپا و آمریکا در رابطه با نوع برخورد با ایران در حداقل ممکن است. در این دوره هر دو منطق یکسانی دارند و در نقشه بین‌الملل برای ایران، هر کدام وظیفه مخصوص به خود را دنبال می‌کنند.
وی افزود: مسائل بین‌الملل در ارتباط با هم هستند. نمی‌توان گفت مسئله اوکراین از ماجرای ایران جدا است و هیچ ارتباطی بین این دو مسئله نیست! اتفاقا ارتباط وجود دارد چون روسیه پای ایران را به اختلاف خودش با اروپا کشانده است. بسیاری از تحریم های اروپا و آمریکا علیه ایران به دلیل جنگ اوکراین علیه ایران وضع شده است.
این تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل ضمن پیش بینی سرنوشت گفت‌وگو های ایران و اروپا در خصوص مکانیسم ماشه گفت: به نظر من اروپاییان می‌خواهند مکانیسم ماشه را فعال کنند، مگر اینکه در اندک روزهای باقیمانده اتفاقی بیفتد وگرنه اروپا این اراده را دارد که حداکثر استفاده از مکانیسم ماشه را داشته باشد. در این مرحله ایران در این امید است که روسیه و چین کاری برایش بکنند که بعید است بتوانند در برابر تصمیم و برنامه ریزی غرب کاری بکنند.
وی در این رابطه اضافه کرد: اگر مکانیسم ماشه فعال شود، ایران با روزهای بسیار سختی روبه‌رو خواهد شد. ایران روزانه حدود یک میلیون بشکه نفت صادر می‌کند که تمام اقتصاد کشور را همین صادرات نفت اداره می‌کند. در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه این صادرات به صفر خواهد رسید. در چنین وضعیتی است که فرد، افراد و گروه‌هایی که می‌گفتند و می‌گویند تحریم‌ها کاغذ پاره هستند عمق فاجعه را درک خواهند کرد.
مومنی اظهار داشت: امروزه بودجه کشور از طریق صادرات غیر رسمی حدود 1 تا 1.5 میلیون بشکه نفت در روز تأمین می‌شود. نفتی که با تخفیف کلان به فروش می‌رسد حقوق کارمندان ایران است، پول نفت بودجه آموزش و پرورش و بودجه نظامی و ... است. با فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم های سازمان ملل همین مقدار حداقلی رفاه و قدرت معیشت جامعه هم از دست می‌رود.
این کارشناس سیاسی در رابطه با میزان اثر بخشی محدودیت های اسنپ بک گفت: با فعال شدن مکانیسم ماشه هر کشوری در جهان ملزم به تحریم ایران و اجرای ضوابط بین‌الملل در تحریم ایران است. تحریم کاغذ پاره نیست، دوستان سابق ما اشتباه بزرگی کردند. مکانیسم ماشه در فضای بین‌الملل مثل رأی دادگاه عمل می‌کند، همانطور که رأی دادگاه لازم الاجرا است.
وی افزود: محدودیت های مکانیسم ماشه اداره کشور را به بن بست می‌رساند. رئیس‌جمهور با واقع بینی مرتبا به این نکته اشاره می‌کند که به مذاق برخی خوش نمی‌آید و تعجب می‌کنند که چرا این رئیس دولت از آن وعده های همیشگی نمی‌دهد و از پیشرفت نمی‌گوید! وقتی وضعیت نامطلوب کشور در ناترازی انرژی را می‌بینیم متوجه تأثیر تحریم‌ها می‌شویم. تحریم‌ها ما را به اینجا رسانده است، اگر تحریم‌ها ادامه داشته باشد یا بدتر شود وضعیت به مراتب بدتر از این می‌شود.
میر قاسم مومنی در پایان گفت‌وگو متذکر شد: تحریم باید مقطعی باشد، تحریم مادام العمر نداریم! مگر اینکه بخواهیم جزیره‌ای عقب افتاده در منطقه رو به رشد دنیا باشیم. تحریمی که ادامه داشته باشد یعنی به بن بست رسیدن کشور. اگر چه گفته می‌شود با تحریم توانستیم به خودکفایی برسیم و تحریم‌ها را دور بزنیم اما این وضعیت مسکن وار باید مقطعی باشد. پای شکسته که نباید یک عمر در گچ بماند! روزی می‌توانیم بگوییم موفق شدیم که تحریم‌ها برداشته شود. آن پای شکسته باید بهبود پیدا کند و راه بیفتد. دور زدن تحریم موقتی است دائمی نیست.