ستاره صبح - فائزه صدر: موضوعات و مسائل مختلفی پس از انقلاب مورد اختلاف میان مردم و حاکمیت بوده است. در مواردی نظیر روابط خارجی، سیاست نگاه به شرق، فعالیت های منطقه‌ای، برجام، اف ای تی اف، مذاکرات هسته‌ای، فیلترینگ و ... تصمیمات حاکمیت با خواسته مردم، کنشگران مدنی، فعالین اجتماعی، گروه های سیاسی و... تطابق نداشته است. با اینکه اصل 59 قانون اساسی با پیش بینی رفراندوم خواسته اکثریت را به رسمیت شناخته اما حاکمیت در تمامی بزنگاه های اختلافی از برگزاری همه پرسی خودداری کرده است. درحالیکه نتیجه هر رفراندومی با توجه به خواسته اکثریت تعیین تکلیف می‌شود و با بالا بردن ظرفیت اجتماعی حاکمیت و مشروعیت نظام، ضمن آسان کردن کار برای مسئولین، باعث بالا رفتن اعتبار کشور در مجامع بین‌المللی خواهد شد.

ستاره صبح در گفت‌وگو با علی بیگدلی، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه تاریخ و سیاست به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:

علی بیگدلی با اشاره به ظرفیت همه پرسی در قانون اساسی گفت: بحث رفراندوم در اصل 59 قانون اساسی مطرح شده است که می‌توان از آن برای انجام رفراندوم استفاده کرد.
بیگدلی افزود: اگر به رفراندوم مراجعه شود مردم انتخاب درست که به نفعشان باشد خواهند کرد. آقای روحانی ماجرای رفراندوم را پیگیری کرد اما موفق نشد. وقتی عده‌ای می‌پندارند که مردم خیر و صلاح خود را تشخیص نمی‌دهند، رفراندوم انجام نمی‌شود.
این نویسنده و پژوهشگر ضمن انتقاد از نوع نگاه نسبت به رأی و نظر جامعه گفت: رفراندوم می‌تواند به مسائل اختلافی پایان دهد. در نظام های دموکراتیک از جمله سوییس، ترکیه و فرانسه بارها رفراندوم برگزار شده است.
وی در ادامه افزود: جنگ 12 روزه باعث شد تا مشکلات در کشور بیشتر از قبل شود. ما باید از جنگ درس بگیریم تا تهدیدات جدید بوجود نیاید.
این استاد دانشگاه ضمن تحلیل وضعیت اجتماعی ایران اضافه کرد: نباید کشور همبستگی ملی با اختلافات از بین برود . متأسفانه شرایط به شکلی شده که شاهد گسل ملت -دولت هستیم. نباید دولت به کسانی که دانش لازم برای تجزیه مسائل ندارند اعتماد کرد. در شرایط فعلی باید مطالبات مردم برآورده شود. رفراندوم نشان می‌دهد که مردم چه می‌خواهند و چه نمی‌خواهند. بعد از جنگ مردم باید تکریم می‌شدند و حاکمیت در تمامی عرصه‌ها نرمش بیشتری از خود نشان می‌داد.
وی در این رابطه خاطرنشان کرد: در این شرایط روی خوش نشان دادن به مردم و همراهی بیشتر با آنان بسیار مهم است. فاصله‌ای که بین ملت - دولت به وجود آمده قابل ترمیم است. نگاه به تاریخ ایران نشان می‌دهد که در بسیاری از دوره‌ها حقوق اکثریت فدای اقلیت شده است.
کارشناس ارشد تاریخ با یادآوری تجارب معاصر متذکر شد: وقتی در سوم شهریور متفقین به ایران حمله کردند، عموم مردم به خانه های خود رفتند، پرده‌ها را کشیدند و اخبار وقایعی را که در نزدیکی شان رخ می‌داد از رادیو بی بی سی پیگیری می‌کردند. در مورد محمد رضا پهلوی هم تقریبا به همین صورت بود. این تجارب نشان می‌دهد که اگر به موقع گسل میان ملت- دولت ترمیم نشود، در لحظه های حساس مردم پشتیبان حاکمیت نخواهند بود. اگر در سوم شهریور مردم به خیابان‌ها می‌ریختند، انگلیسی‌ها نمی‌توانستند بر سر رضا شاه معامله کنند. علی بیگدلی در پایان گفت‌وگو اظهار داشت: ایران جنگ غافلگیر کننده‌ای را پشت سر گذاشته است. کشور در شرایط نه جنگ و نه صلح به سر می‌برد. امروز وقت آن است که با دست زدن به ابتکاراتی گسل ایجاد شده میان مردم و طبقه قدرت را مرمت کرد.