روز یکشنبه وزیر خارجه عمان به تهران آمد و با پزشکیان دیدار و گفتوگو کرد. احتمالاً او پیغامی از طرف آمریکا برای ایران آورده بود. وی از اینکه ایران میز مذاکره را ترک نکرده تقدیر و تشکر کرد. با این وجود صداهایی که از دو سو شنیده میشود حاکی از ایستادگی دو طرف روی مواضع حداکثری خود است.
استیو ویتکاف نماینده آمریکا در مذاکره با ایران که تاجر مسلک است و دیپلمات نیست ابتدا گفته بود ایران میتواند غنی سازی 3.67 داشته باشد، اما بعد تحت فشار لابی یهود و سناتورهای تندرو حرفش را عوض کرد و گفت ایران حتی نمیتواند یک درصد هم غنی سازی در داخل داشته باشد. مصاحبه شمخانی با شبکه NBC که در آن گفت ایران حاضر است سطح غنی سازی را پایین آورد و اورانیومهای غنی سازی شده را تحویل دهد، این اظهار نظر آنقدر مهم بود که ترامپ آن را در شبکه ایکس بازنشر کرد. با این وجود آمریکاییها در روزهای آخر به رغم نرمشهای قبلی پایشان را در یک کفش کردهاند و میگویند ایران نباید در داخل غنی سازی انجام دهد و علاوه بر آن سایتهای فردو و نطنز هم باید تعطیل شود. آمریکاییها گفتهاند غنی سازی در ایران خط قرمز ماست.
واکنش ایران ایران بارها اعلام کرده که حفظ غنی سازی خط قرمز جمهوری اسلامی است و اگر این شرط پذیرفته نشود ایران میز مذاکره را ترک خواهد کرد. بنابراین آنچه اکنون در میدان دیده میشود این است که تقابل نبرد و تقابل خط قرمزها شکل گرفته است. اگر طرفین روی مواضع خود ایستادگی کنند مذاکرات شکست خواهد خورد و توافق نخواهد شد مگر اینکه طرفین از مواضع خود کوتاه بیایند. ستاره صبح چندین بار پیشنهاد کرده برای اینکه کشور دچار جنگ و تحریم نشود و مهمتر اینکه تحریمها برداشته شود و بهبود در اقتصاد و زندگی مردم ایجاد شود، حاکمیت مشابه آنچه در دولت اصلاحات انجام داد این بار نیز آن را تکرار کند. در آن زمان که مثل حالا شبح جنگ و تحریم بر کشور سایه افکنده بود، دولت خاتمی به این جمع بندی رسید که 2.5 سال فعالیتهای هستهای را داوطلبانه متوقف کند. به نظر میرسد برای دور کردن سایه جنگ و تحریم، ایران باید 2.5 سال تا 5 سال فعالیتهای هستهای را داوطلبانه، نه تحت زور و فشار متوقف کند تا دوره ترامپ پایان یابد. واقعیت این است که ایران اکنون با ترامپی روبهرو است که دیوان عالی، مجلس سنا و مجلس نمایندگان را در اختیار دارد.
یعنی قدرتش مطلق و بلامنازع است. مقابله با چنین رئیسجمهوری خطرناک است. یک دلیلش هم این است که اسرائیل منتظر چراغ سبز ترامپ است تا به ایران حمله کند. مشکل دیگر این است که سه کشور اروپایی خیز برداشتهاند که مکانیزم ماشه رافعال کنند. اگر این اتفاق رخ دهد تحریمهای شورای امنیت بر خواهد گشت و برداشتن آن با کرام الکاتبین خواهد بود زیرا برداشتن هر قطعنامه از شش قطعنامه شورای امنیت که در قالب قطعنامه 2231 لغو شدهاند نیاز به پنج رأی عضو دائمی شورای امنیت دارد و سه عضو آن انگلیس، فرانسه و آمریکا هستند که با ایران در تقابل هستند. شرایط خطرناک شده، ایران باید امتیاز بدهد تا خطر را مرتفع کند.
واکنش وزارت خارجه غنیسازی به عنوان بخشی از صنعت هستهای ایران به هیچ عنوان قابل مذاکره نیست. غنیسازی یک امر فانتزی نیست که از ایران بخواهیم متوقف و تعلیق کند. واکنش سخنگوی کاخ سفید ما به خطوط قرمز اعلام شده از سوی ویتکاف (عدم غنی سازی اورانیوم توسط ایران) پایبندیم. وزیر خارجه روبیو و ویتکاف هم بهطور عمومی و هم در گفتوگوهای صورت گرفته بین فرستاده ویژه و ایرانیان تصریح کردهاند که ایران حق غنی سازی ندارد. ما خط قرمز واضحی داریم که غنیسازی است. ما حتی نمیتوانیم اجازه یک درصد ظرفیت غنیسازی را بدهیم. بیانیه مشترک اتحادیه اروپا توافق کردیم که همچنان عمیقاً نگران گسترش خطرناک برنامه هستهای ایران، در کنار رفتار آن در منطقه و در خاک اروپا هستیم. ما بازداشت ناعادلانه اتباع خارجی توسط ایران را محکوم کرده و از ایران میخواهیم به دیپلماسی گروگانگیری پایان دهد.