سخنگوی دولت، در گفت‌وگوی ویژه خبری به جزئیات اجرای مرحله دوم همسان‌سازی حقوق بازنشستگان و برنامه‌ریزی برای توزیع کالابرگ در سال ۱۴۰۴ اشاره و تأکید کرد تأمین منابع لازم برای این طرح‌ها در دستور کار دولت قرار دارد و امیدوار است که پرداخت‌های معوقات به بازنشستگان و توزیع کالابرگ به صورت منظم انجام شود.
در گفت‌وگوی ویژه خبری سه شنبه شب صدا و سیما با حضور خانم فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت و آقای غلامحسین مظفری، استاندار خراسان رضوی، اولویت‌های دولت برای سال ۱۴۰۴ بررسی شد. نامگذاری امسال به عنوان سال سرمایه‌گذاری برای تولید، نیازمند توجه به امنیت سرمایه و ثبات اقتصادی است. مهاجرانی به تشریح برنامه‌های دولت در راستای تحقق این شعار پرداخت و از تشکیل کارگروهی برای بهبود محیط کسب و کار خبر داد که با همکاری دستگاه‌های مختلف دولتی فعالیت خواهد کرد. متن کامل این گفت‌وگو به شرح زیر است
سؤال: سؤالات زیادی داریم مهم‌ترینش نامگذاری امسال به عنوان سال سرمایه‌گذاری برای تولید است که طبیعتاً می‌تواند در تعیین راهبردهای دولت در حوزه اقتصاد بسیار مهم باشد ما در چند شب گذشته خیلی راجع به این موضوع صحبت کردیم در سه چهار شب گذشته راجع به شعار سال الزامات و اولویت‌هایی که باید مد نظر قرار بگیرد که سرمایه‌های خرد و کلان به سمت تولید بیاید هر کارشناس از نقطه نظر خودش مباحثی را مطرح کرد اما یکی از موضوعات بسیار مهم بحث امنیت سرمایه است و بحث ثبات اقتصادی. قطعاً شما هم صحه می‌گذارید بر این مطلب تا زمانی که ما نرخ تورم دو رقمی یا نوسانات ارزی غیرقابل پیش‌بینی داشته باشیم عملاً خیلی صحبت از این که مردم سرمایه‌هایشان را به سمت بازارهای مولد بیاورند خیلی نمی‌تواند محلی از اعراب داشته باشد به هر حال بازارهای غیر مولد چه برای حفظ سرمایه و چه برای سرمایه‌گذاری بازارهای جذابی است مشخصا می‌خواهم بدانم که به عنوان اولین اولویت دولت برای تحقق شعار سال به ویژه در حوزه امنیت سرمایه چه برنامه مشخصی را دولت در سال ۱۴۰۴ پیگیری خواهد کرد؟
مهاجرانی: دولت چهاردهم پس از استقرار خودش ۵ کلان برنامه را با دستور رئیس‌جمهور محترم در دستور کار قرار داده‌اند که یکی از آنها موضوع سرمایه‌گذاری بود، یکی از آنها مهار تورم است، یکی از آنها موضوع طرح‌های پیشران است، یکی از آنها موضوع معیشت است و یکی دیگر از آنها که حالا من این را یک توضیحی بدهم، یکی از آنها هم موضوع سرمایه‌گذاری است. واقعیتش این است که تا زمانی که ما مفهوم کسب و کار و زیست بوم کسب و کار را به درستی درک نکنیم و شرایطش را به رسمیت نشناسیم نمی‌توانیم این شعارها را محقق کنیم و طبیعتاً این شعارها به این جهت نامگذاری می‌شود برای سال که بتواند همسویی ایجاد کند بین همه ارکانی که در نظام فعالیت می‌کنند اعم از قوه قضائیه قوه مقننه و قوه مجریه. طبیعتاً یکی از موضوعات کلانی که در حوزه سرمایه‌گذاری وجود دارد درک محیط کسب و کار است و همانطور که می‌دانیم متأسفانه شاخص‌های محیط کسب و کار در کشور ما خیلی شاخص‌های قابل دفاع نیست و یکی از موضوعاتی که در دستور کار دولت قرار دارد این است که ذیل کارگروهی که تقریباً یک ساعتی پس از اینکه مقام معظم رهبری نام سال را مشخص کردند به دستور معاون اول شکل گرفت این است که بتواند کمک کند به اینکه محیط کسب و کار و اصطلاحا آن زیست بوم کسب و کار به درستی درک شود چون قاعدتاً وقتی ما می‌توانیم موضوعی را نسبت بهش اقدام کنیم که اول نسبت بهش دید مشترک داشته باشیم برای اینکه این موضوع درست محقق شود کارگروهی شکل گرفته این کارگروه اعضایی دارد که طبیعتاً قسمتی از این اعضا اعضای تیم اقتصادی دولت هستند سازمان برنامه و وزارت اقتصاد و از آن طرف قضیه هم وزارت نفت و وزارت صمت.
سؤال: این‌ها مشخصاً برای تحقق شعار سال دور هم جمع می‌شوند؟
مهاجرانی: بله کارگروهی با دستور معاون اول شکل گرفته که با ریاست خود ایشان هم دستورالعمل‌ها دارد آماده می‌شود که انشاالله در دولت به تصویب برسد و به عنوان برنامه اجرایی دولت توسط وزارتخانه‌های محترم دنبال شود.
سؤال: رویکردش می‌دانید به کدام سمت است چه اولویت‌هایی را مشخص کرده از الان مشخص و قابل پیش‌بینی است؟
مهاجرانی: برخی اولویت‌ها الان کاملاً مشخص است ولی همانطور که باز مردم عزیزمان می‌دانند چون ما مردم فرهیخته‌ای هم داریم یکی از اصول اساسی مدیریت اولویت بندی است. یعنی وقتی ما تعداد زیادی مسئله را می‌گذاریم روی میز تقریباً هیچ کدومشان را نمی‌توانیم حل کنیم به این جهت است که برای وزارتخانه‌هایی که طرح‌های مشخصی دارند مثل راه‌های مواصلاتی یا کوریدورهایی که وجود دارد کوریدور شمال به جنوب کریدور شرق به غرب این یکی از اولویت‌ها موضوعات کوریدورهایی است که در دستور کار رئیس‌جمهور هم از قبل بوده. در سفرهایی هم که داشته‌اند به کشورهای همسایه این موضوع مورد تاکید قرار گرفته بود یکی دیگر از موضوعات، اقتصاد دریا محور است همانطور که می‌دانیم کشورهایی که اقتصاد دریا محور خوب دارند چیزی دارند به عنوان ابربندر یا اصطلاحا مگاپورت در این ابربندر خیلی از کارها صورت می‌گیرد و خیلی از موضوعات شکل می‌گیرد لذا در عین حالی که اولویت‌ها در دستور کار کارگروه است و تقریباً کارش تمام شده جلسه‌ای که روز شنبه با حضور آقای دکتر عارف برگزار می‌شود موضوعات جمع‌بندی و نهایی می‌شود و انشاالله یک شنبه در دولت امیدوار هستیم به تصویب برسدو در کنار این ما دو دسته سیاست داریم یکی سیاست‌های سلبی است کارهایی که نباید انجام دهیم و یک دست سیاست‌های ایجابی است. خیلی از اوقات سیاست‌های سلبی به درستی کار نمی‌کنند و لذا سیاست‌های ایجابی نمی‌توانند کار خودشان را درست انجام دهند به طور مثال اگر ما دقت نکنیم به اینکه ما تفاوت باید ایجاد کنیم بین اینکه امتیاز ویژه می‌خواهیم بدهیم به یک گروه یا می‌خواهیم فرصت‌هایی را بدهیم برای سرمایه‌گذاری لذا ترکیبی از سیاست‌های سلبی و ایجابی جز موضوعاتی است که در درون کارگروه دارد روی آنها کار می‌شود و به کمک وزارتخانه‌ها و برنامه‌هایی که وزارتخانه‌ها دارند دنبال می‌کنند در دستور کار قرار می‌گیرد و انشاالله پس از تصویب در هیئت دولت به عنوان برنامه مشخص وزارتخانه‌ها دنبال خواهد شد.
سؤال: یعنی اگر امسال شعار سرمایه‌گذاری برای تولید نمی‌بود ما الان شاهد شکل‌گیری این کارگروه نمی‌بودیم. درست است یعنی کار ویژه‌ای است که دولت متناسب با تحقق شعار سال دارد انجام می‌دهد؟
مهاجرانی: موضوع سرمایه‌گذاری عرض کردم یکی از ۵ تا کلان برنامه‌ای بود که از قبل هم رئیس‌جمهور مشخصا می‌شود گفت تقریباً ایشان هفته یک جلسه خودشان دارند با سرمایه‌گذاران می‌گذارند یعنی خیلی وقت مفصلی را می‌گذارند ولی وقتی که شعار سال می‌شود سرمایه‌گذاری برای تولید مثل همین امسال، همسویی بسیار خوبی را ایجاد می‌کند اصولاً در دنیا هم حالا کاری که صورت می‌گیرد و شعاری که انتخاب می‌شود هدفش این است که بتواند مثل یک نخ تسبیح همه اجزا را کنار هم بچیند که بتواند به آن هدفی که مد نظر است برسد لذا کار سرمایه‌گذاری داشت دنبال می‌شد در برنامه‌های رئیس‌جمهور و با محوریت سازمان برنامه و بودجه اما با توجه به نامگذاری توسط مقام معظم رهبری و توجه ویژه‌ای که نسبت به این قضیه داشت این کارگروه شکل گرفت که مکملی باشد برای آن کلان برنامه‌ای که در حال دنبال شدن بود.
سؤال: یکی از نکات خیلی مهم این است که شما آن جذابیت‌هایی که در بازارهای غیر مولد وجود دارد را از بین ببرید یا دست کم کاهش بدهید طبق چیزی که در برنامه هفتم داریم دولت باید برنامه‌ای را برای جذابیت زدایی از فعالیت‌های غیر مولد آماده می‌کرد که تقریباً ۶ ماه از زمانش گذشته فکر نمی‌کنید یک مقداری کند این جریان‌های اجرایی پیش می‌رود؟
مهاجرانی: واقعیتش این است که فکر نمی‌کنم این جریان‌های اجرایی کند پیش می‌رود به جهت اینکه تجربه به ما نشان داده هر موقع که ما کاری را بدون مطالعه انجام می‌دهیم و به اندازه کافی روی موضوعات مداقه نمی‌کنیم در تصمیم گیری هایمان ممکن است خطاها و لغزش‌هایی وجود داشته باشد و طبیعتاً با توجه به اینکه دولت حدود ۷ ماه از استقرارش می‌گذرد می‌شود گفت که وزرای ما از اول شهریور استقرار پیدا کرده‌اند با گذشت هفت ماه از زمان از نظر دولت این زمان کند نیست به جهت اینکه کارهای مفصلی هم تا اینجا صورت گرفته به طور مشخص موضوع اقتصاد دریا محور یا گسترش کریدورهای شمال و جنوب یا تجارتی که ما می‌توانیم در مرزها داشته باشیم و کاری که با همسایگان و با منطقه می‌توانیم انجام دهیم جز موضوعاتی است که کاملاً در راستای اقتصاد است و در راستای برنامه هفتم هم هست ولی نکته‌ای که وجود دارد این است که عرض کردم یکی از موضوعات مهم اولویت بندی است اگر ما نتوانیم به اندازه کافی روی موضوعاتی که ما رویش مزیت داریم و اولویت بندی هامون را تنظیم کنیم مواجه می‌شویم با حجمی از کار که همشون هم خوب است ولی طبیعتاً به جهت اینکه اصولاً ما محدودیت منابع داریم نه در ایران در همه دنیا محدودیت منابع وجود دارد اصلاً مدیریت را با همین نام می‌شناسند که شما بتوانید به وسیله منابع محدود اهدافی را که مایل هستید و به نوعی نامحدود است را محقق کنید لذا یکی از موضوعات مهم این است که ما بتوانیم درست اولویت بندی کنیم یعنی خیلی از اوقات می‌بینیم پروژه‌ها نصفه نصفه می‌شود چرا به جهت اینکه اولویت بندی که باید صورت می‌گرفته برای اینکه منابع به آنها تخصیص پیدا کند اعم از منابع مالی منابع انسانی و وقت. یکی از مهم‌ترین منابع مدیران وقت است وقتی که ما همه پروژه‌ها را می‌گذاریم روی میز طبیعتاً نمی‌توانیم آنها را انتخابشان کنیم به همین جهت دولت به شدت در حال کار است و به خصوص با توجه به کارگروهی که تشکیل شده و در راستای شعار سال است امیدواریم انشاالله در جلسه بعدی که من در خدمت شما و مردم عزیز ایران هستم بتوانیم راجع به آنچه که دولت مصوب کرده و آنچه که دارد رویش کار می‌کند بیشتر صحبت کنیم.
سؤال: راجع به برنامه کاهش جذابیت از بازارهای غیر مولد آیا یک زمانبندی مشخصی می‌شود اعلام کرد که چه زمانی این تدوین و مصوب خواهد شد؟
مهاجرانی: اجازه می‌خواهم پاسخ این سؤال را نگه دارم بعد از برنامه‌ای که الان کارگروه دارد روی آن کار می‌کند و آن را می‌خواهد مصوب بکند پاسخ این سؤال را نگه می‌دارم و در آنجا به شما خواهم گفت.
سؤال: یکی از موضوعات مهم دیگر که باز آن هم به شعار سال مرتبط است برنامه تأمین مالی رشد ۸ درصد اقتصادی که در وزارت اقتصاد تهیه شده ولی هنوز این هم نهایی نشده. بفرمایید که در چه مرحله‌ای است آیا می‌شود قول راجع به آن داد که در چه زمانی اجرایی خواهد شد؟
مهاجرانی: قسمتی از این موضوع برمی‌گردد به اینکه ما بتوانیم با همسایگانمان مقداری از حجم تجارت را دنبال کنیم و بتوانیم به سمت این برویم که بتوانیم سرمایه‌های آنها را جذب کنیم اصولاً سرمایه‌ای که ما در کشور راجع به آن صحبت می‌کنیم از چند منبع می‌توانیم تأمین مالی کنیم. یکی سرمایه‌های خردی است که در داخل کشور وجود دارد یکی سرمایه‌هایی است که خیلی هم خرد نیست در دست صنعت ما است و می‌تواند مثل همین قرارداد ۱۷ میلیارد دلاری که شاهدش بودیم در اسفند ماه شرکت نفت قرارداد را بست با بخش خصوصی هم این قرارداد را منعقد کرد. یکی از راه‌ها این است که ما از ایرانیان خارج از کشور بتوانیم جذب سرمایه کنیم یکی دیگر هم شرکت‌هایی که در کشورهای دیگر دارند کار می‌کنند بتوانند جذب سرمایه کنند. لذا یک سری زیرساخت نیاز داریم مثل به رسمیت شناختن حقوق مالکیت. یکی از موضوعاتی است که قاعدتاً بخش خصوصی موقعی که می‌خواهد بیاید سرمایه‌گذاری کند حتماً باید در ازای سرمایه‌گذاری که می‌کند سود معناداری را که در نظر دارد بتواند برداشت کند یکی از موضوعاتی که در طول این سال‌ها همیشه هم مقام معظم رهبری روی آن تاکید داشتند ولی در اجرا محقق نشده به رسمیت شناختن و به نوعی کرسی دادن به بخش خصوصی است در کارگروهی که الان شکل گرفته خدا را شکر هم بخش خصوصی و هم بخش تعاونی کاملاً صاحب کرسی هستند و در جلسات حضور دارند و این کمک می‌کند به اینکه بتوانیم به خروجی‌هایی برسیم که قابل دفاع باشد و خیلی از اوقات شعاری که به عنوان شعار سال نامگذاری می‌شود علی رغم تلاشی که همه دست‌اندرکاران انجام می‌دهند ولی به خروجی که باید برسد نمی‌رسد داریم تلاش می‌کنیم که از شعاری کردن شعار سال پرهیز کنیم.
سؤال: این موضوع هم آسیب شناسی دلایل عدم تحقق شعار سال‌های گذشته است. سال‌های متوالی است که عناوین اقتصادی برایش نامگذاری می‌شود و به ویژه در حوزه تولید. اصلاً آیا نهادی دستگاهی می‌تواند متولی این باشد که چرا این سؤال در سال‌های قبل آنطور که باید انتظار می‌رفته محقق نشدهو آسیب شناسی شود که بتوانیم شعار سال را محقق کنیم. آیا دستگاه متولی می‌شود برای این آسیب شناسی انتخاب کرد؟
مهاجرانی: هم در درون دولت و هم خارج از دولت دستگاه‌های زیادی روی این موضوع کار کرده‌اند. یعنی اعم از اندیشکده‌ها دانشکده‌ها، مراکز پژوهشی جاهای متعددی روی آن کار کرده‌اند. حتی مراکز پژوهشی که در داخل خود دولت دارد روی این موضوع کار می‌کند. واقعیت این است که ما اگر در سال‌های گذشته بررسی کنیم چندین سال است که شعار سال به اقتصاد و به تولید ربط دارد. خیلی مشخص یعنی سال‌ها است که این شعار سال گره خورده به این دوتا ولی آنچه که ما شاهدش بودیم این بوده که دستاوردی را که منتظرش بودیم نتوانستیم محقق کنیم به همین جهت هم است که با نگاه آسیب شناسانه‌ای که یک سری از کارها را نباید انجام دهیم یک سری کارها را هم حتماً باید انجام دهیم به طور مثال یک قسمتی از مقررات گذاری حتماً در حوزه دولت باید محفوظ بماند اما باید بخش خصوصی که می‌خواهد بیاید سرمایه‌گذاری کند بداند که واقعاً سهم و نقش او چگونه است. چگونه بناست اصطلاحا از برندش یا چگونه واقعاً می‌شود از این ویژن که او به هر حال حاصل کار سال‌های او از چگونه او را باید محافظت کنیم. خیلی از اوقات به جهت اینکه به رسمیت نمی‌شناسیم واژه را به زبان می‌آوریم ولی فاصله بین زبان و گفتار ما فاصله طولانی است و همین موضوع باعث می‌شود بخش خصوصی خیلی از اوقات اعتماد نمی‌کند و احساس می‌کند که حالا یک چیزی دارند می‌گویند یک چیزی می‌گویند که بروند در گزارش‌هایشان به مقام معظم رهبری بگویند.
سؤال: چون همه ساله اول سال معمولاً مسئولین که می‌آمدند برای تحقق شعار سال، کلی برنامه را ارائه کرده‌اند که ما این کارها را می‌خواهیم بکنیم ولی تهش چیزی در نیامده؟
مهاجرانی: بله چیزی در نیامده و چیزی که عرض کردم، دو دسته سیاست سلبی و ایجابی را داریم دنبال می‌کنیم و تلاش می‌کنیم که به نوعی از گذشته بیاموزیم به هر حال گذشته چراغ راه آینده است ما باید از گذشته بیاموزیم که چه نباید بکنیم کجاها خطا کرده‌ایم دولت‌ها درست است با همدیگر ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشند ولی در مجموع دولت‌ها برخاسته از رأی و از دل ملت هستند لذا باید اعتماد کنیم به اینکه همه دولت‌ها تلاششان را کردند پس چرا محقق نشد خیلی از جاها ما واقعاً بخش خصوصی را بیشتر واژه‌اش را استفاده می‌کنیم خیلی از اوقات در سفرهایی که روسای جمهور کشورهای دیگر می‌روند همراهشان بخش خصوصی اتاق‌های بازرگانی تجار اصلاً می‌روند که آنها را ببرند و آنها فرصت را ببینند ولی در کشور ما خیلی از اوقات ما دولتی‌ها سعی می‌کنیم بگوییم که من رابطه‌ای اصلاً با بخش خصوصی ندارم و سعی می‌کنیم خودمان را دور کنیم لذا در عین حالی که باید شفافیت وجود داشته باشد باید پاسخ‌گویی وجود داشته باشد باید مراقبت کنیم که بخش خصوصی را به رسمیت بشناسیم. برخی اوقات به جهت اینکه شفافیت را به اندازه کافی آنگونه‌ای که باید رعایت نمی‌کنیم برای اینکه خودمان را تطهیر کنیم از برخی موضوعات فاصله ایجاد می‌کنیم در حالی که این در همه دنیا اتفاق می‌افتد و در همه دنیا برای اینکه دولت آلوده کار مالی نشود یک سری قوانین وجود دارد. ما هم از دنیا مستثنا نیستیم در این موضوعات باید مشابه با قوانینی که برای حکمرانی خوب وجود دارد. این کاملاً واژه‌ای دارد که در حوزه‌های سیاست‌گذاری به عنوان حکمرانی خوب است اصول دارد. اصولش این است که شفافیت داشته باشد قوانین را خیلی مشخص بگو ثبات رویه داشته باش کارایی را مراقبت کن
بهره وری را مراقبت کن. کاملاً یک سری قوانین مشخصی دارد. در اینجا هم داریم تلاش می‌کنیم با یادگیری از گذشته و آنچه که نباید انجام دهیم رو به سوی آینده آنچه را که باید انجام دهیم ساختارمند بتوانیم به سمتش برویم.
سؤال: برای بهبود فضای کسب و کار می‌دانید که یکی از شاخص‌ها و بحث تسهیل صدور مجوزها است کاری که از دولت قبل خیلی جدی آغاز شد و همچنان در دولت آقای دکتر پزشکیان هم ادامه پیدا کرده رهبری هم در دیدار روز اول سال هم باز این موضوع را مورد تاکید قرار دادن سرکار عالی هم در برنامه گفت‌وگوی ویژه قبلی اشاره فرمودید که همه دستگاه‌ها باید به آن درگاه متصل شوند و کامل اجرایی شود ولی همچنان برخی از دستگاه‌ها به این تکلیف قانونی‌شان عمل نکردند و متصل نمی‌شوند دلیلش واقعاً چیست آیا صرفاً حفظ آن موقعیت خودشان و آن هیمنه شان حفظ شود چون برخی می‌گویند که من می‌خواهم این صدور مجوزی که در اختیار من است به درگاه متصل شود اصلاً دیگر فلسفه وجودی من زیر سؤال می‌رود من اینجا نشستم که مجوز را بدهم این را اگر جای دیگر از دست من بخواهد خارج شود من دیگر اصلاً اینجا باید بنشینم شاید به این دلیل است واقعاً آن هم نیاز به آسیب شناسی دارد چرا هنوز برخی دستگاه‌ها تمکین نمی‌کنند که متصل شوند؟
مهاجرانی: مجوز یکی از موضوعاتی است که واقعاً در حوزه فضای کسب و کار جز یکی از گلوگاه‌های بسیار جدی است حتماً شنیده‌ایم که در فلان کشور دو ساعته می‌توانید مجوز بگیرید. سه روزه می‌توانید شرکتت را تأسیس کنی ولی این موضوع در ایران ممکن است که چند ماه زمان ببرد این موضوع را همه شنیده‌ایم. این موضوع انکار ندارد به جهت اینکه وقتی ما فلسفه ذهنی‌مان این است که من اختیار دارم و نمی‌خواهم این اختیار را از دست بدهیم حتماً یک جاهایی همکاری نمی‌کنیم اصلاً یکی از موضوعات بخش خصوصی همین است که ما احساس می‌کنیم من اختیار دارم این اختیار مال من است و من نمی‌توانم این اختیار را واگذار کنم در حالی که بسیاری از دولت‌ها نگاهشان بر این است که بخش دولتی در خدمت بخش خصوصی است که آن هم در خدمت اقتصاد است و آن هم در خدمت مردم است یعنی یک چرخه خیلی کامل درست می‌شود لذا یک قسمتی از موضوع این است. یک قسمتی از موضوع هم واقعیتش روی زیرساخت‌ها است. هنوز یک مقداری روی زیرساخت‌ها و در یکپارچگی و اتصال سیستم‌های اطلاعاتی با همدیگر این مسئله را داریم. یعنی این را نمی‌شود انکار کرد و همش را هم نمی‌شود وزنش را روی این موضوع گذاشت که به جهت از دست ندادن هیمنه و به نوعی آن سلطه است واقعاً همش هم این نیست حجمه زیادش هم روی این است که ما هنوز روی یک پارچه کردن سیستم‌های اطلاعاتی مان و آنجایی که باید درگاه‌های اطلاعات بتوانند همدیگر را صدا کنند و اطلاعات را بتوانند فراخوانی کنند هنوز یک جاهایی واقعاً در یکپارچگی سیستم‌های اطلاعاتمان گیر داریم و امیدواریم با تلاش‌های وافری که وزارت ارتباطات و فناوری و اطلاعات انجام می‌دهند شاهد این باشیم که این موضوع پنجره واحد خدمات و پنجره مجوزها انشاالله به زودی به خروجی برسد.
سؤال: و همچنان جدی در دستور کار دولت است
مهاجرانی: به شدت.
سؤال: و بحث تغییر قواعد از جمله مقررات صادرات که می‌دانم دولت هم روی این خیلی تاکید دارد که آیین نامه‌ها و بخش‌نامه‌های خلق الساعه نباید صادر شود ولی ما در چند ماه قبل شاهد بودیم که مثلاً برخی ممنوعیت‌های صادراتی اتفاق افتاد که برخلاف این قانون بود. چون این صادرات و واردات ممنوعیتش بعضاً برای تنظیم بازاری است که در اختیار داریم. دولت با چه برنامه‌ریزی بازار را به گونه‌ای تنظیم خواهد کرد که بخش‌نامه‌های خلق الساعه برای واردات و صادرات نداشته باشد و از آن طرف بالاخره بازارهای صادراتی به این راحتی به دست نمی‌آید این ممنوعیت‌ها بسیاری از مشتریان را می‌تواند در آن سوی مرز از دست بدهیم چگونه این ساز کار را به کار خواهد بست که آیین نامه‌ها و بخش‌نامه‌های خلق الساعه نداشته باشیم و به بهبود کسب و کار کمک کنیم؟
مهاجرانی: ما مقداری به خاطر موضوع نوسان نرخ ارز که داشتیم و اختلافی که داریم در بهای تمام شده کالاهای ما نسبت به کشورهای دیگر جذابیت صادراتمان بالا است این مزیت است. ولی از آن طرف با مسئله‌ای مواجه می‌شویم با این عنوان که خوب جذابیت صادراتی بالا است پس حالا همش را صادر کنیم. مثل موضوعی که در سیب زمینی پیش آمد یعنی ما در زمستان گذشته شاهد این بودیم که حجم صادرات سیب زمینی به جهت جذابیت بالایش، اینقدر زیاد شد که دیگر در داخل کشور دچار مشکل شدیم راهکارهایی که کشورهای دیگر انجام می‌دهند و ما هم یک قسمتی این کار را انجام دادیم اتفاقاً آقای رئیس‌جمهور هم به شدت تاکید دارند و تاکید می‌کنند بر اینکه بر عهد خودتان وفادار بمانید و کمک کنید که بخش خصوصی ما هم به عهد خودش با طرف خارجی‌اش وفادار بماند. چون شما هم درست فرمودید واقعاً پیدا کردن یک شریک تجاری اصلاً کار آسانی نیست اتفاقاً کار بسیار گران قیمتی است و خیلی مناسب‌تر است که با آن شریک تجاریمان کارمان را در طول زمان همیشه ادامه دهیم خوب اگر یک جاهایی کار را دچار وقفه کنیم او دیگر به ما اعتماد نمی‌کند و طبیعتاً اعتماد ناشی از پیش بینی پذیری است. حالا از آن طرف قضیه چیست بازار داخل را باید بتوانیم کنترل کنیم کاری که معمولاً در دنیا انجام می‌شود این است که بین صادرات و واردات این ساز و کار بازار است که خودش را تنظیم می‌کند. اما دولت نمی‌تواند و نباید نقشه حاکمیتی و نقش مقررات گذاری خودش را فروگذار کند. لذا تلاش وزارتخانه‌ها بر این است که بتوانند یک جاهایی با خرید تضمینی یک جاهایی که هر موقع لازم شد با واردات بازار را به گونه‌ای مدیریت کنند که شاهد موضوعاتی از جنس سیب زمینی که واقعاً شایسته نیست که ما در کشوری که این همه فناوری‌های پیشرفته داریم در نانو و علوم زیستی و علوم پزشکی باز ساختی در این رده هستیم یعنی واقعاً خیلی نازیبا و ناپسند است که بخواهیم راجع به سیب زمینی صحبت کنیم ولی به هر حال وقتی جز سبد زندگی مردم می‌آید و کمبود پیدا می‌شود حتماً باید حلش کنیم لذا این‌ها راهکارهایی است که دولت دارد تلاش می‌کند اولاً جلوگیری کند از میزان در واقع وقتی که دارد کم می‌شود به نوعی با رصد پیوسته وقتی دارد این ذخیره را می‌بیند که دارد کم می‌شود سریع اقدام کند برای واردات در برخی از موارد هم صرفاً به جهت مدیریت بازار بتواند اگر که شد به صورت موقت یک کمی تأخیر ایجاد کند ولی ترجیحش بر این است که این کار را انجام ندهد تا جایی که شدنی باشد.
سؤال: چون دیوان محاسبات اعلام کرده بود تنها ۶ آیین نامه است. آیین نامه‌های اجرایی برنامه هفتم ابلاغ شده حالا شما اشاره فرمودید که دولت تازه مستقر شده و خیلی نمی‌شود انتظار داشت که خیلی به سرعت آیین نامه‌ها تدوین شود فقط از این بابت که ۶ آیین نامه برای یک برنامه ۵ ساله توسعه خیلی کم است و شما فرمودید که این را به حساب کندی روند اجرایی نباید گذاشت. فقط می‌خواهم پیگیری کنم که چه زمانی این‌ها تدوین، ابلاغ و اجرا می‌شود؟
مهاجرانی: اگر این سؤال شما را می‌دانستم حتماً برایتان عدد و رقم می‌آوردم و حتماً اگر سری بعد بدانم عدد و رقم را خواهم آورد چون به صورت مشخص در دبیرخانه دولت آیین نامه‌هایی که به صورت تکلیفی باید نوشته شود و مصوب شود در هر جلسه هیئت دولت تعدادی از آیین نامه‌ها می‌آید در کمیسیون‌ها کار می‌شود و به تصویب می‌رسد در دولت و آرام آرام در حال ابلاغ شدن است.
سؤال: الان آمار از این ۶ تا بیشتر از قاعدتاً؟
مهاجرانی: بله به مراتب از این شش تا بیشتر است و عرض می‌کنم اگر من می‌دانستم حتماً برایتان می‌آوردم عدد و رقم را و حتماً این کار را می‌کنم و می‌توانم هم حتی فردا بهتون تلفنی بگویم که چند تا از این آیین نامه‌ها حتماً این کار را انجام خواهم داد خدمتتان تلفنی می‌گویم بعد از دولت که چه تعداد از آیین نامه‌ها تا به حال تصویب شده و چه تعدادی ابلاغ شده.
سؤال: در صفحه شخصی تان اگر منتشر کنید فکر می‌کنم همه می‌بینند؟
مهاجرانی: حتماً همین کار را خواهم کرد چرا که نه.
سؤال: اجازه بدهید با جناب آقای غلامحسین مظفری صحبت کنم استاندار محترم خراسان رضوی راجع به اولویت‌های دولت در سال ۱۴۰۴. مشخصا اولویت‌هایی که دولت در استان خراسان رضوی دارد چیست؟
مظفری: مهم ترین موضوعی که شاید واقعا باید به آن توجه کنیم و مراقبت کنیم این است که در کمال شفاف سازی و روشن کردن موضوعات تسهیل گری خوبی داشته باشیم. موانع را رفع کنیم. یک بخش هم که شاید سرکار خانم مهاجرانی حتما کمک کردند در دولت و استراتژی و راهبرد دولت هم هست که تمرکز زدایی کنیم. بخشی از اختیارات را دولت در سال 1404 واگذار کند به استان ها. ما در بخشی از امور واقعا مواجه هستیم با یک سیکل به تعبیر من پیچیده و شاید بعضی وقت‌ها بروکراسی سنگینی که خیلی از کارهایی که در استان می‌شود انجام داد را مجبوریم که برای رتق و فتق امور بخش خصوصی و دولتی در تهران وقت و انرژی بگذاریم. این یکی از بحث های جدی است که به نظر من انشاالله مورد عنایت دولت است و زودتر این اختیارات را ابلاغ کند و یک مقداری بتوانیم راحت تر کارها را پیش ببریم یکی از بحث های جدی که در استان های مرزی مورد توجه دولت بوده، دیپلماسی اقتصادی است با کشورهای همسایه. البته در سال گذشته شروع کردیم سفرهای خوبی را به اتفاق بخش خصوصی داشتیم و البته استمرار آن را داریم و دعوت از طرف های مقابل که انشاالله در بعد از عید فطر اردیبهشت و خرداد برنامه ریزی کردیم برای این که میزبان عزیزان باشیم، بدون اغراق می‌خواهم عرض کنم در این سفرهایی که رفتیم قرارهای تجاری و اقتصادی خیلی خوبی داشتیم و همین امروز خوشبختانه بخشی از قرارداد بزرگی که با ازبکستان منعقد شده بود در سفر 20 روز قبل اجرایی شد و اولین پارت 40 هزار تنی از یک میلیون تن قراردادی که با ازبکستان داشتیم وارد خراسان و سرخس شد که برای یکی از واحدهای بزرگ صنعتی است. می‌خواهم عرض کنم که این امکان خیلی خوبی هم هست برای استان های مرزی، برای ما که در خراسان کانون تقریبا مرکزی هستیم برای بحث های آسیای میانه این امکان را خوشبختانه دولت فراهم کرده است.
سؤال: نکته‌ای که اشاره کردند که واگذاری اختیارات به استانداران خود آقای رئیس‌جمهور خیلی روی آن تاکید داشتند این چقدر جدی پیگیری می‌شود که برای هر کاری نیاز به هماهنگی و آمد و رفت به تهران نباشد؟
مهاجرانی: بسیار جدی موضوع دارد دنبال می‌شود و جزو موضوعاتی است که می‌تواند کمک کند به حل مسائل کشور و از طرفی به هر حال ما یک فردی را به نام استاندار، کسی که به دولت می‌آید از خودش دفاع می‌کند و از هیئت دولت رأی می‌گیرد را انتخاب می‌کنیم، انتصاب می‌کنیم و بعد به او می‌گوییم که برای هر کاری باید لزوما هماهنگی شود، هماهنگی با کلیت دولت یک موضوع است، این که لزوما برای همه امور باید ارجاع شود به مرکز یک موضوع دیگر است. نگاه دولت بر این است که با حفظ حاکمیت و با حفظ تمامیت نه فقط تمامیت سرزمینی، تمامیت حکمرانی قانون در همه استان‌ها ولی اختیاراتی را که قابل تفویض است واگذار کند به استانداران و معاونت حقوقی ریاست جمهوری در حال تدوین این موضوع است و امیدواریم که ظرف همین چند روز آینده انشاالله موضوع به تصویب برسد در هیئت دولت و برای اجرای توسط استانداران ابلاغ شود.
سؤال: این اختیار تا چه حدی خواهد بود و بحث توسعه را به جهت توان مدیریت استانداران که می‌تواند مختلف باشد نامتوازن نمی‌کند در کشور؟
مهاجرانی: یکی از موضوعاتی که بعنوان چالش این قضیه است همین است یعنی به هر حال به نوعی ما باید نسبت به تمامیت استان‌ها قاعدتا دولت نگاه مشخص دارد و البته چه بسا نسبت به بعضی از استان‌ها نگاه ویژه تری هم باید باشد. اما نکته‌ای که وجود دارد و دارد روی آن کار می‌شود با این که خیلی هم رئیس‌جمهور تاکید داشتند که می‌خواستند تا آخر سال برسد ولی به جهت همین ملاحظات بود که اصلا نشد این کار تا آخر سال 1403 آماده شود. امیدوار هستیم با حفظ همه این موضوعات که بهرحال ما برای یک استاندار قانون را نمی‌نویسیم برای یک استاندار شیوه نامه نمی‌نویسیم برای استان داریم می‌نویسیم، فلذا نباید این موضوع را قد استاندار تعیین کرد روی قد استان باید این لباس را باید بدوزیم و اتفاقا چالش اصلی آن اصلا همین است چون ما تعداد زیادی استان داریم که مرزهای گسترده‌ای دارند اعم از آبی و خاکی، بعضی استان‌ها هم که مشترک است و هر دو را دارند و طبیعتا این مهم است که استانداران بتوانند از آن ظرفیت‌ها استفاده کنند و این قوانین به گونه‌ای نوشته شود که تمامیت حکمرانی قانونی را تضعیف نکند جزو موضوعاتی است که کاملا خط قرمز دولت است و به هیچ عنوان در این زمینه از حاکمیت و حکمرانی خودش کوتاه نمی‌آید در عین حال اختیار را هم به استانداران واگذار کند انشاالله این موضوع ظرف چند روز آینده به تصویب می‌رسد.
سؤال: یک موضوع خیلی مهم، مسکن است اقای رئیس‌جمهور هم در جلسه‌ای که دهم دی در شورای عالی مسکن حضور پیدا کرده بودند صحبت از این کردند که جلسات این شورا هر ماه برگزار شود اما این اتفاق نیفتاده و همچنین بنا بود که آمار ساخت مسکن و عرضه زمین طبق قانون منتشر شود باز این هم اتفاق نیفتاده، آیا در سال جدید این را جدی پیگیری خواهید کرد که این اتفاقات بیفتد جلسات منظم هر ماه برگزار بشود و اصلا چقدر می‌تواند اثرگذار باشد چون صرف برگزاری جلسه که نمی‌تواند تأثیر داشته باشد.
مهاجرانی: مسکن یکی از صنایعی است که به جهت حجم زیادی از نیروی کاری که ایجاد می‌کند و اصولا جزو صنایع پیشرانی است که می‌تواند در اشتغال و در توسعه اقتصادی ما به جهت این که می‌تواند از رکود خیلی خوب در بیاورد صنایع متعدد را، چون هم صنایع بالادست دارد هم صنایع پایین دست دارد و هم صنایع جنبی خیلی زیادی را دارد جزو صنایعی است که به عنوان صنایع اولویت دار در کارگروه تحقق شعار سال هم دیده شده، جزو موضوعات جدی است که دولت دنبال می‌کند و خدارا شکر با وجود وزیر فرزانه‌ای که سکوی این وزارتخانه را در دست دارد و من بعنوان یک زن افتخار می‌کنم به این که خانم دکتر صادق وزارت این وزارتخانه را در دست دارند امیدوار هستیم که انشاالله مشکلات صنعت مسکن ما بتواند حل بشود.
سؤال: یعنی هر ماه منظم برگزار خواهد شد جلسات؟ و آمار عرضه زمین و ساخت مسکن را منتشر خواهید کرد؟
مهاجرانی: من اگر سؤالات شما را که عدد و رقم دارد می‌دانستم حتما با دست پرتر می‌آمدم ولی حتما پیگیری می‌کنم که عدد و رقم را منتشر کنند و این را می‌گویم که منتشر شود و خودم هم منتشر خواهم کرد و در مورد جلسات هم قاعدتا به اندازه بضاعت است چون هر ماه ممکن است واقعا به جهت تعدد شوراهای عالی که وجود دارد چون می‌دانید که ما یک حجم زیادی از شوراهای عالی داریم که بعضی از آنها ...
سؤال: هر روز یک شورای عالی باید برگزار شود
مهاجرانی: بله، یعنی واقعا تعداد شوراهای عالی بسیار زیاد است و به همین جهت هم هست که قاعدتا اگر بنا باشد هر ماه باشد ممکن است با توجه به حجم کار رئیس‌جمهور فرصتی نباشد ولی قاعدتا به صورت مشخص و منظم در دوره های زمانی برگزار خواهد شد.
سؤال: و موضوع ناترازی بنزین و بحث افزایش قیمتی که قبلا راجع به آن صحبت شده بود، وزارت نفت اعلام کرده که در شش ماهه نخست سال 1403 روزانه 8 و نیم میلیون لیتر و در نیم سال دوم 9 میلیون لیتر واردات بنزین داشتیم که این رقم هر ساله هم در حال افزایش است، بحث مدیریت تولید و مصرف بنزین در کشور نیاز به برنامه‌ای دارد مشخصا دولت چه برنامه‌ای را می‌خواهد تدوین کند و الان صحبت از این است که سوخت گیری با کارت بانکی در سال جاری اتفاق بیفتد هدف این طرحی که می‌خواهد پیاده شود چیست؟
مهاجرانی: موضوع سوخت بیشتر از آن که صرف یک نگاه اقتصادی برای دولت برای آن مترتب باشد موضوع از این قرار است که ناعدالتی را در جامعه دارد بازتولید می‌کند، این موضوعی است که رئیس‌جمهور بارها راجع به آن صحبت کردند، حدود 50 درصد مردم هیچگونه خودرویی ندارند، این عدد بسیار عدد بالایی است و اگر فردی سه تا خودرو دارد پس سه تا کارت سوخت دارد الان، پس طبیعتا وقتی ما داریم یارانه‌ای را می‌دهیم روی مصرف سوختی به نام بنزین، این یارانه را چه کسی دارد بیشتر مصرف می‌کند؟ آن کسی که تعداد خودروی بیشتری دارد نه آن کسی که اصلا خودرویی ندارد. جزء موضوعاتی است که بعنوان دغدغه مندی های دولت راجع به آن صحبت شده، برنامه های متعدد، طرح های متعدد تا حالا آمده اما طبق قولی که دولت همیشه داده که به هیچ عنوان بدون کاری که کار کارشناسانه باشد و کاری که مردم را در جریان بگذارد اقدام ویژه‌ای انجام نخواهد داد من جمله افزایش قیمت سوخت که خیلی از اوقات ممکن است که شاید در دل سؤال شما هم این سؤال بود، نمی‌دانم ولی به هرحال من این را اینگونه پاسخ بدهم که موضوع دولت لزوما گران کردن سوخت نیست موضوع دولت مدیریت کردن مصرف سوخت است این موضوع بسیار موضوع مهمی است بهرحال وقتی ما داریم روی آن یارانه های سنگینی می‌دهیم این یارانه را باید به گونه‌ای بدهیم که یارانه به افرادی برسد که میزان توانمندی مالی کمتری دارند و این جا الان اتفاق نمی‌افتد، طرح های مختلفی بررسی شده ولی هنوز هیچکدام به جمع بندی نهایی نرسیده است.
سؤال: الان یک طرح مشخصی که بگوییم روی این کار می‌کنید که در حال نهایی شدن است فعلا وجود ندارد؟
مهاجرانی: دو سه تا طرح است که در حال بررسی است مطرح شده، جوانب آن بررسی شده، در جلساتی که ستاد اقتصادی که به ریاست رئیس‌جمهور تشکیل می‌شود بررسی شده ولی هیچکدام به جمع بندی نرسیده است.