ستاره صبح، فائزه صدر: علی رغم فضای خوشبینانه‌ای که حول سفر اخیر رافائل گروسی به تهران وجود داشت، متأسفانه شاهد تصویب قطع‌نامه دیگری توسط شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بودیم. این قطع‌نامه در حالی با 19 رأی موافق، 12 رأی ممتنع و 3 رأی مخالف تصویب شد که گروسی پس از دیدار با مقامات ایرانی به طراحی جدیدی برای حل‌وفصل اختلاف رسیده بود، اما تروئیکای اروپایی و ایالات متحده مسیر تشدید تنش با تهران را انتخاب کردند. بسیاری از کارشناسان؛ وضعیت فعلی، چالش پرونده هسته‌ای ایران و سناریوی غرب برای جمهوری اسلامی را ناشی از نزدیک شدن توافق، به فصل آخر برجام می‌دانند. ستاره صبح در گفت‌وگو با قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امورخارجه به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:

قاسم محبعلی با تاکید بر لزوم مذاکره از طریق کانال دولت گفت: مذاکرات هسته‌ای چند دوره خارج از دولت انجام شده و همین امر مشکلات بسیاری در مسیر اخذ نتیجه ایجاد کرد. به ویژه در دوره‌ای که سعید جلیلی مسئول این کار بود. در دوره یا سه گروه با سه نظر مختلف با غرب صحبت می‌کردند، یک گروه جلیلی، یک گروه ولایتی و گروه دیگر احمدی نژادی‌ها برای پرونده هسته‌ای ایران مذاکره می‌کردند. مشخص است که در چنین شرایطی نتیجه‌ای حاصل نمی‌شد.
وی افزود: سیاست خارجی باید یک کاسه باشد، یک سیاست روشن را دنبال کند و اجماع حاصل شود. نمی‌توان در برابر کشورهای دنیا چند سیاست مختلف، چند پارگی و عدم اجماع داخلی را به نمایش گذاشت و انتظار رسیدن به توافق داشت.
دیپلمات پیشین اظهار کرد: روش مناسب این است که سیاست خارجی توسط وزارت امور خارجه دنبال شود. اگر مشکلی در این مجموعه احساس می‌شود، وزارت امور خارجه را با هدف اخذ نتیجه مطلوب تقویت کنند.
محبعلی گفت: وزارت امور خارجه می‌تواند از شخصیت‌هایی خارج از این مجموعه نیز برای دیپلماسی غیر رسمی یا به عنوان مشاور استفاده کند. ولی دیپلماسی رسمی وقتی نتیجه بخش خواهد بود که رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه مسئول مذاکرات باشند. توافق خارجی باید مأموریتی رسمی در حوزه اختیارات وزارت امور خارجه باشد.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امورخارجه با اشاره به توافق برجام گفت: برجام نمونه موفقی از سپردن یک مأموریت مهم به وزارت امور خارجه و شخص وزیر است. طرف‌های خارجی حاضر نیستند با مجموعه‌هایی خارج از دولت توافق کنند. دنیا دولت‌های رسمی که رأی مردم را اخذ کرده و در قبال پارلمان پاسخ‌گو هستند را به رسمیت می‌شناسد. وی افزود: اگر برجام به نتیجه نمی‌رسید هزینه‌ها در آن سال بالا می‌رفت و وضعیت سیاسی و امنیتی خطرناکی برای کشور ایجاد می‌شد. تنها دوره بعد از انقلاب که تورم تک رقمی شده بود، مدت کوتاهی بعد از برجام است. برجام با بهبود شرایط سیاسی به اقتصاد ایران امنیت بخشید.
سفیر پیشین ایران در مالزی گفت: مدیریت یک مذاکره رسمی باید در دست دولت باشد و دولت این اختیار را داشته باشد که ابتکاراتی به خرج بدهد. هر آنچه خارج از این چهارچوب عنوان مذاکره می‌گیرد، می‌تواند مشکل ساز شود. حرف‌هایی که توسط گروه‌های غیر رسمی گفته می‌شود، وعده‌های این تیم‌ها و صورت مذاکراتشان می‌تواند خارج از توان اجرایی شدن باشد. دولتی که پشتوانه رأی مردم را دارد نتواند در برابر رأی دهندگان خود از مذاکراتی که گروه‌های دیگری انجام داده‌اند دفاع کند.
وی در مقایسه شرایط دولت وفاق با دولت اصلاحات یاداور شد: دولت چهاردهم از چند نظر به دولت اصلاحات شبیه است. وقتی خاتمی در سال 76 بر سر کار نمی‌آمد، احتمال داشت ایران در معرض حمله نظامی قرار می‌گرفت. پس از انفجار پایگاه نظامی آمریکا در عربستان ایران به این اقدام متهم شد. از این نظر دولت چهاردهم نیز در شرایط سختی بر سر کار آمده و مأموریت نجات ایران را بر عهده دارد.
قاسم محبعلی افزود: پرونده هسته‌ای ایران در سال‌های 90 و 91 به شورای امنیت رفت. به دلیل شکست مذاکرات تحریم‌های سختی برای ایران در نظر گرفتند. برجام این فضا را شکست و خطر جنگ را از سر ایران رفع کرد.
دیپلمات پیشین وزارت امور خارجه در پایان سخنان خود تاکید کرد: زمان زیادی داشتیم تا بدانیم در داخل و خارج چه جریان‌هایی به نفع منافع ملی کار می‌کنند و امروز مسئله مشخص است. مشخص است که کدام جریان در شرایط سخت مسئولیت می‌گیرد و امنیت ملی ایران را حفظ می‌کند. اگر دست دولت باز گذاشته نشود ممکن است ایران دوباره جنگ را تجربه کند. مشخص است که کدام شیوه به ضرر و کدام به نفع کشور است.