۳۰ مهرماه امسال مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم در راستای محکومیت اسرائیل و تسلیت شهادت یحیی سنوار بیانیه‌ای منتشر کرد و در بخشی از آن نوشت: «مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم ضمن محکوم کردن تهاجم اسرائیل به کشور لبنان، از کشورهای اسلامی، شخصیت‌های تأثیرگذار و نهادهای بین‌المللی انتظار دارد با ورود به این مسئله، مانع استمرار تجاوز رژیم صهیونیستی و ایجاد درد و رنج بیشتر برای مردم لبنان و فلسطین شوند. این مجمع، بازگشت این رژیم به مرزهای قانونی پیش از تهاجم ۱۹۶۷ و تشکیل دولت مستقل فلسطین را راه‌حل برون‌رفت از این بحران می‌داند.» پس از آن بود که حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان این مجمع را یک جریان «من‌درآوردی» دانست و سعید جلیلی آن‌ها را خائن یا جاعل نامید. جمعی از نیروهای بسیجی و سوپرانقلابی نیز مقابل دفتر این مجمع در قم تجمع کردند.
«برخی افراد که عنوان محقق و استاد حوزه را دارند، مبادرت به اقداماتی می‌کنند که خلاف امنیت است.» این جمله‌ای است از صحبت‌های حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس دستگاه قضا که بدون آوردن نام مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، به بیانیه آن‌ها انتقاد کرد و ادامه داد: «آن‌ها در کمال تعجب و در حالی که رژیم جعلی و غاصب صهیونیستی طی بیش از یک سال اخیر شنیع‌ترین و بعضا بی‌سابقه‌ترین جنایات را علیه مردم فلسطین و لبنان مرتکب شده است، اظهارات و حرف و نظری را ابراز می‌کنند که در مقطع فعلی، بسیار سنگین و ثقیل و ناخوشایند است. آیا آن‌ها این همه جنایات صهیونیست‌های درنده علیه مردم و کودکان و بیماران را در غزه و جنوب لبنان نمی‌بینند؟ علی‌ایحال دادسرای ویژه روحانیت به تشکلِ مزبور اخطار کرده که درصدد اصلاح حرف و نظر ناصواب خود برآید، اما اگر این کار را نکنند، حتما با آن‌ها برخورد می‌شود. به دادستان ویژه روحانیت قم نیز تاکید کرده‌ام که چنانچه اصلاح و جبران از ناحیه تشکل مزبور صورت نگرفت، برخورد مقتضی در قبال آن، اعمال شود.»
اما حجت‌الاسلام محمدتقی فاضل‌میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم پس از صحبت‌های رئیس دستگاه قضا به دیده بان ایران گفت: «هیچ‌کدام از اعضای مجمع، اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسند. همه بر این باورند که این رژیم غاصب و اشغالگر قدس است. اما مجمع به دنبال پایان جنگ غزه و خون‌ریزی است. موضوع ما تشکیل کشور فلسطین است، نه این که اسرائیل را به رسمیت بشناسیم.»
مشروح گفت‌وگوی دیده‌بان ایران با حجت الاسلام فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در ذیل آمده است:
بیانیه اخیر «مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم» با چه نیتی منتشر شد؟
اصل بیانیه تسلیتی بود برای شهادت شهید یحیی سنوار. او انسانی بزرگ و فداکار بود و برای مردم فلسطین زحمت کشیده و سال‌ها به زندان‌های اسرائیل رفته بود. در ذیل بیانیه‌ای مجمع خواسته‌ای که اکثر سران حماس داشتند، یعنی خروج اسرائیل از مرزهای فلسطین و تشکیل دولت فلسطین، آمده بود. مجمع نظری که بسیاری از کشورها و سران فلسطین درباره راه حل دوکشوری را ارائه کرده بود.
برخی به بیانیه اخیر واکنش نشان داده‌اند و حتی آقای شریعتمداری اعلام کرد که این مجمع یک جریان من‌درآوردی است که برای مقابله با جامعه مدرسین حوزه علمیه تأسیس شده است. ارزیابی شما از این اظهار نظرات چیست؟
حرف‌های روزنامه کیهان که قابل توجه نیست. آقای شریعتمداری همیشه هر اتهامی را می‌زند و هر سخنی را می‌گوید، کسی هم به آن توجهی نمی‌کند. مجمع مدرسین یک صدا در حوزه است و در تقابل با کسی هم قرار نگرفته است. جامعه مدرسین نیز یک صدای دیگر در حوزه است. بیشتر مخاطبان مجمع مدرسین و محققین جوانان هستند و یک نوع بازاندیشی دینی است. جامعه مدرسین هم یک مجمع سنتی است که برای ما قابل احترام است. این‌ها حرف‌های «من‌درآوردیِ» کیهان است که نباید زیاد به آن توجه کرد.
مجمع مدرسین معمولا در انتخابات صدای دیگری دارد و سخن دیگری می‌گوید و پایداری‌های قم با آن مخالف هستند. مثلا آقای پزشکیان که کاندیدای ریاست جمهوری شد، مجمع محققین اولین نهاد در قم بود که او را دعوت کرد و از سوی برخی در حوزه حمایت شد. حالا این موضوعات را بهانه می‌کنند که بر سر مجمع بزنند. در واقع این‌ها مسئله‌شان مسئله قدس و فلسطین نیست، مسئله‌اش بهانه‌ای است که می‌خواهند با آن، علیه مجمع اقدام کنند.
چرا آقای جلیلی این مجمع را جعلی دانسته است؟
این مجمع جعلی نیست. زمانی که جامعه مدرسین ثبت نشده بود، مجمع ما ثبت شد. کاملا هم جنبه حزبی و قانونی هم دارد. هیچ کار خلاف قانون هم تا به حال نکرده است. مجمع ما موضع و نظرهای دیگری دارد که با بسیاری از آقایان موافق نیست. ما در انتخابات با آقای جلیلی نبودیم، با آقای پزشکیان بودیم و از سال ۷۶ که انتخابات آقای خاتمی شروع شد و این مجمع متولد شد، در انتخابات موضع اصلاح‌طلبان را دنبال می‌کرد. در انتخابات گذشته از آقای روحانی حمایت کرد. در انتخابات ریاست جمهوری بین آقای احمدی‌نژاد و آقای موسوی، از آقای موسوی حمایت کرد.
مجمع به عنوان یک جریان، تفکری و مواضع خاص خود را دارد، اما بسیاری از آقایان تحمل نمی‌کنند. این مجمع نه من‌درآوردی است، نه جعلی است. بنده که ناچیزم؛ آدم‌های باسواد، مدرس، محقق، صاحب‌نظر و مؤلف در مجمع حضور دارند و مواضع‌شان هم کاملا مشخص است. راه حل تشکیل دو کشوری در ماجرای فلسطین و اسرائیل ایده ما نبوده است، بسیاری از سران حماس، سران کشورهای عربی و ... آن را مطرح کرده‌اند. حتی تشکیل کشور فلسطین در سازمان ملل هم تصویب شده است و در جلسه‌ای که نماینده ایران در دولت آقای رئیسی هم آن‌جا حضور داشت، به آن رأی دادند. موضع ما در این مسئله، موضع کلان جمهوری اسلامی است و با آن مخالفت نمی‌کنیم.
اخیرا یک‌سری از نمایندگان مجلس درخواست کرده‌اند که دکترین دفاعی ایران تغییر پیدا کند. از لحاظ فقهی ما می‌توانیم به بمب هسته‌ای دست پیدا کنیم؟
رهبری گفته‌اند که «تولید بمب اتم حرام است.» به نظر ما، علاوه بر مسئله حرمت شرعی که ایشان فرمودند، این موضوع حرمت سیاسی هم دارد. اگر ایران بخواهد تولید بمب هسته‌ای کند، ممکن است بسیاری از کشورهای منطقه برای دفاع از خودشان این کار را بکنند و منطقه، منطقه خطرناکی شود. تولید سلاح هسته‌ای در هر کجای دنیا خطرناک است. حالا بعضی فشارها می‌گوید ما برای دفاع از خودمان می‌خواهیم. در حالی که هنوز ضایعه هیروشیما و ناکازاکی بر دل تمام مردم دنیا است. آن جنایتی که آمریکا در کشور ژاپن کرد، بسیار جنایت بزرگی بود. اگر خدای ناکرده دوبار تکرار شود، در هر کشوری، در ناحیه هر حکومتی، نابودی نسل بشر است. بنابراین به نظر بنده دنیا باید بسیج شود و جلوی تولید بمب هسته‌ای را در تمام کشورها بگیرد. لذا ما شخصا بر این باوریم که علاوه بر حرمت فقهی که رهبری اعلام کردند، واقعا این حرکت حرمت سیاسی هم دارد.
برخی معتقدند که می‌توانیم در این مورد تقیه کنیم. به نظر شما جایگاه تقیه در احکام فقهی و سیاسی چیست؟
تقیه، بحث دیگری است و بسیاری تقیه را به این شکل قبول ندارند. تقیه مربوط به زمانی است که بحث‌های فقهی مطرح و در زمان خلفای عباسی بوده است. خلفای عباسی هم جانب فقه اهل سنت داشتند. شیعه نیز بعضی فتوای دیگر داشته است. بعضی گفتند تقیه در فتواها صورت بگیرد تا اختلاف در مذهب به وجود نیاید. به عنوان مثال، شیعه‌ها باید مهر بگذارند و نماز بخوانند، اما در مسجدالحرام اجازه این کار را نمی‌دهند و برحسب تقیه، نماز بدون مهر در آن مسجد صحیح است. اما در مسائل سیاسی که دنیا با ماهواره‌ها و دوربین‌ها همه‌جا را زیر نظر دارند، چه تقیه‌ای می‌شود انجام داد؟ تقیه در مسائل سیاسی و نظامی دنیای امروز جایی ندارد. در بسیاری از کشورها ممکن است اقداماتی صورت بگیرد که کشورهای دیگر از آن خبر نداشته باشند، اما ساختن بمب چیزی است که نمی‌شود روی آن تقیه کرد و دنیا در مقابل آن ساکت نمی‌ماند.
به نظر بنده بزرگ‌ترین ضربه‌ای که به نظام جمهوری اسلامی وارد شد، در زمان آقای احمدی‌نژاد بود که قطع‌نامه را پاره کرد که ما تحت حرمت‌های سازمان ملل قرار گرفتیم و آقای روحانی هم با تلاش بسیار ایران را از فصل هفتم منشور سازمان ملل خارج کرد، ولی متأسفانه کسانی که درآمدشان در تحریم‌ها بود، مخالفت کردند و نگذاشتند برجام به سرانجام خودش برسد. در حال حاضر جزو NPT بودن امتیاز محسوب می‌شود و خروج از آن خسران بزرگی است. یک عده‌ای دلار ۱۰۰ هزار تومانی برایشان بهتر از دلار ۵۰ هزار تومانی است؛ یعنی افزایش قیمت دلار برایشان سود دارد؛ از صرافی‌ها گرفته تا بعضی از آقایان یا آقازاده‌هایی که دستشان در نقل و انتقالات مسائل مالی و پولی است، هرچه تورم برود بالا، به نفع آن‌ها است. ولی ملت چه گناهی کرده است که باید نان و شیر را به این قیمت بخرد و گوشت تا مرز یک میلیون تومان برود؟ آن‌ها به این موضوعات فکرها نمی‌کنند.
آیا رویکرد و اظهارنظر عده‌ای خاص در ایران، کشور را به سمت جنگ می‌برد؟
به نظر بنده، عده‌ای بدشان نمی‌آید پای ایران به جنگ کشیده شود. برای این که ممکن است منافع آن‌ها در جنگ باشد و یکی از خواسته‌های ما این است که دولت و نظام کاری کند که به هیچ وجه پای ایران به جنگ کشیده نشود، اما متأسفانه برخی کارهایی می‌کنند که این اتفاق بیفتد. مسئله تحریم پروازهای ایران به اروپا از جمله تحریم ایران‌ایر، خسران بسیار بزرگی است. حالا چرا این اتفاق افتاده است؟ من نمی‌دانم. سؤال ما این است که واقعا به صلاح است که به روسیه سلاح بفرستیم و نتیجه آن شرایط کنونی شود؟ زیان تحریم پروازها برای ملت بیشتر است یا سودش؟ من بر این باورم که ما نباید کاری کنیم که این تحریم‌ها اضافه شود، نباید پروازهای ما تحریم شود. آقای پزشکیان شعار صلح می‌دهد، در سازمان ملل نیز سخنرانی و مصاحبه‌های خوبی داشت، اما چند روز بعد از بازگشت ایشان به ایران، تحریم پروازها اعلام شد. چرا؟ چه چیزی باعث شد؟ بالاخره کسانی هستند که می‌خواهند پزشکیان موفق نباشد و دولت چهاردهم شکست بخورد و در این راستا تلاش می‌کنند.
منبع: سایت دیده‌بان ایران