کد خبر : 674681 تاریخ : ۱۴۰۳/۷/۱۶ - 03:57
حسن مرادی، استاد حقوق بین الملل دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ستاره صبح: ما در وضعیت جنگی هستیم ولی جنس درگیری متفاوت است شرایط نشان می دهد ما در وضعیت جنگی هستیم ولی جنس درگیری متفاوت است.

ستاره صبح، فائزه صدر: پس از حملات انتقامی ایران علیه اسرائیل، که روز اول ماه اکتبر طی عملیات «وعده صادق 2» صورت گرفت، اسرائیل و آمریکا متعهد شدند به این حرکت پاسخ نظامی دهند. بنیامین نتانیاهو، نخست ‌وزیر اسرائیل ساعاتی پس از حملات اعلام کرد: «ایران بهای سنگینی خواهد پرداخت.»اما نوع و شدت حملات اسرائیل در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرده از حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران حمایت نمی‌کند. این اظهارات نشان دهنده مقاومتهایی است که در برابر تندروی اسرائیل وجود دارد، ولی همچنان بیم آن می‌رود که جاه طلبی اسرائیل در پیوند با اشتباهات محاسباتی، از جمله خسارات و تلفات غیرقابل ‌پیش ‌بینی آتش این تنش را شعله ور کند. ستاره صبح در گفت‌وگو با حسن مرادی، استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:

تهدید اسرائیل به حمله متوجه کدام یک از بخش های اقتصادی، نظامی یا امنیتی خواهد بود؟ آیا اسرائیل می‌تواند در حملات احتمالی به زیر ساخت های حیاتی ضربه وارد کند یا خیر؟
با توجه به توضیحاتی که رهبری روز جمعه داشتند ایران پای تصمیماتش در مورد اسرائیل ایستاده و چنانچه نتانیاهو تهدیداتش را عملی کند ایران هم موجی از حملاتش را تکرار خواهد کرد. اما در این صورت هم درگیری‌ها مشابه با جنگ ایران و عراق نخواهد بود.
روز جمعه مردم تهران علی رغم تهدید اسرائیل پشت سر رهبر به نماز ایستادند. هم زمان وزیر امور خارجه ما در سخت ترین شرایط لبنان که حتی اطراف فرودگاه رفیق حریزی مورد اصابت حملات اسرائیل قرار گرفته بود، زیر رگبار اسرائیل برای مذاکره رفت.
سران نظامی ایران و کسانیکه اختیاراتی دارند، مثل اعضای شورای عالی امنیت ملی صراحتا اعلام کرده‌اند هرگونه خطا، ناشی گری یا دست زدن به آتش؛ واکنش متقابل نیروهای نظامی ایران را به دنبال دارد و این واکنش‌ها می‌تواند سخت باشد.
شرایط نشان می‌دهد ما در وضعیت جنگی هستیم ولی جنس درگیری متفاوت است.
اسرائیل به دنبال نقطه زنی است و نهایتا می‌تواند یک سایت اتمی یا نیروگاه یا یک سایت نفتی ایران را تهدید کند. دست ایران بسته نیست و ما هم می‌توانیم نیروگاه دمونا، چند نیروگاه هسته‌ای و محل استقرار سلاح های ارتش اسرائیل را با همان موشکهایی که طی حملات وعده صادق 1 و 2 برد و دقت اصابتشان را به رخ کشیدیم، مورد هدف قرار بدهیم.
دو حمله پیشین خاصیت بازدارندگی داشت اما اگر نتانیاهو بر شعله ور کردن آتش جنگ اصرار داشته باشد ایران می‌تواند قدرت بیشتری نشان اش بدهد. به نظر می‌رسد اسرائیل مجبور است برای مصرف داخلی دائم تهدید کند و نتانیاهو از تلافی حرف بزند.
در این بین اسرائیل خساراتی که دیده پنهان می‌کند و از اطلاع رسانی دقیق و گزارش شفاف آماری که تبعات درگیری‌ها را نشان می‌دهد خودداری کرده است.
از یک طرف میخواهند بگویند حمله ایران خسارت آنچنانی نداشت و بیشتر موشک‌ها رهگیری شد و زمین خورد و از طرف دیگر نمی‌توانند موضوع حمله ایران به بزرگترین فرودگاه نظامی را نادیده بگیرند.
از این رو به نظر من تلافی اسرائیل صرفا بلوف است. تا زمانی که هر حمله‌ای با حملات تلافی جویانه پاسخ داده شود و شدت حملات نسبت به گستاخی اسرئیل تنظیم شود، می‌توان از عدم وارد شدن خسارتی شدید جلوگیری کرد.

حملات ارتش اسرائیل به غزه، لبنان و ترورهایی که در منطقه انجام داده طی یک ساله گذشته متوقف نشد. آیا حملات موشکی ایران می‌تواند سطحی از بازدارندگی ایجاد کند یا خیر؟
اسرائیل کشور کوچکی با نیروهای نظامی محدود است که امروز به صورت جدی در غزه و لبنان درگیر است. بعید می‌دانم دولت اسرائیل به دنبال ماجراجویی نتانیاهو جبهه دیگری باز کند آن هم با ایران که حماس یا حزب الله نیست.
مسئله دیگر که دست اسرائیل را در شیطنت می‌بندد، انتخابات آمریکاست. تا اینجا هم اسرائیل به کاخ سفید صدمات زیادی زده ولی این انتخابات که به فضای تعامل همراه با آرامش نیاز دارد تا حدی نتانیاهو را کنترل خواهد کرد.
حتی نتانیاهو تلاش کرد تا قبل از رسیدن به فضای انتخابات آمریکا و محدودیتهایی که برایش ایجاد خواهد شد، داستان جنگ غزه و جنگ لبنان را تمام کند برای همین دست به خودکشی زد و وارد لبنان شد.
او دست به اعمال خطرناک می‌زند تا بلکه زودتر طرفین را وادار به تسلیم کند یا شرایط آزادی گروگان‌ها و پذیرش آتش بس را ایجاد کند.
تهدید مواضع اسرائیل در حیفا، تل آویو و سایر شهر‌ها و بنادر اراضی اشغالی همچنان پابرجاست. هنوز هم حماس، جهاد اسلامی، حزب الله لبنان، نیروهای محور مقاومت در عراق و سوریه و یمنی‌ها پابرجا هستند. اگر علم نظامی داشته باشیم متوجه می‌شویم که نتانیاهو فضای ریسک کردن ندارد، او خطر کرد تا بلکه در دقیقه 90 امتیازی بگیرد. وگرنه دعوت ایران جنگ برای اسرائیل به خودکشی است.
در فرمول های نظامی دنیا دولتی به این کوچکی با این همه مصیبت داخلی و خارجی که هم زمان در پنج جبهه درگیر است، سر به سر حریف قوی تر نمی‌گذارد. بازی با آتشی به نام جمهوری اسلامی بی دلیل نبود. نتانیاهو فتیله جنگ را بالا داده تا باز قدرت های جهانی را به شکل میانجی وارد معرکه کند و خود نجات یابد.

به عقیده شما احتمال حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران منتفی است یا نتانیاهو و دولت اش به زیرساخت های هسته‌ای ایران توجه دارند؟
تأسیسات هسته ‌ای ایران در تیررس اسرائیل نیست. این تأسیسات در دل زمین و در اعماق کوه بنا شده است. اسرائیل تنها می‌تواند سازه های رو بنایی را بزند که در همین حد هم تنبیه جانانه‌ای در انتظارش خواهد بود.
تنها یک شیطنت یا اشتباه محاسباتی اسرائیل می‌تواند کاری کند که از این پس آنها را در کتب تاریخی جست و جو کنند.
اسرائیل در صورت هر اقدامی، هزینه خواهد داد. اما هزینه ‌هایی که بابت جنگ طلبی و نقشه های شوم دولتمردان فعلی اش می‌پردازد سنگین تر است. همین هزینه‌ها قدرت های غربی و حامیان اش را وا داشته تا نتانیاهو را به پرهیز از تحرکات نظامی خطرناک تشویق کنند.