امام جمعه ایلام: اینکه خانمی را ببینید و عکس بگیرید، اشتباه است، تو چکارهای که عکس بگیری؟ آن هم عکس نامحرم! «شمسالله سراج» با اشاره به فرارسیدن جشن باستانی نوروز، اظهار کرد: باید سنن و آداب ایرانی که برگرفته از اجداد و نیاکان این سرزمین است حفظ و احیا شود چرا که بیشتر آیینهای ایران کهن با دین اسلام منافات ندارد و همه ما ایرانی و نسبت به گرامیداشت سنن گذشتگان خود مسئول هستیم. امام جمعه موقت ایلام با اشاره به قانون حجاب و عفاف، تصریح کرد: اجرای این قانون باعث بروز مشکلاتی خواهد شد، این قانون نیازمند بازنگری است و البته خانوادهها هم باید نسبت به وضعیت حجاب و عفاف فرزندان خود در انظار عمومی توجه بیشتری داشته باشند. امام جمعه موقت ایلام گفت: اینکه خانمی را ببینید و عکس بگیرید و یا وانمود کنید که دارید عکس میگیرید هر دو اشتباه است، تو چکارهای که عکس بگیری؟ آن هم عکس نامحرم! تذکر بده، بگو خانم! روسریتو بپوش! چادرتو بپوش!
فیلمبرداری یا تظاهر به آن «نهی از منکر» نیست، تهدید به «پروندهسازی» است آیتالله قاضی زاده مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: نهی از منکر یعنی ما با زبان، شخص را از انجام منکر بازداریم. عکسبرداری به یک معنا تهدید به شخصی است که منکر را انجام میدهد، نه اینکه او را نهی از منکر کند. من این کار را منع از منکر میدانم و منع از منکر وظیفه نهادهای خاص و در مواردی است که حضور منکر در جامعه از امور بسیار مهم مثل جان، آبرو و اموال مردم باشد و در هر موردی نمیشود به سادگی ما با منع از رفتارهای گناهآلود جامعه را ملتهب کنیم. نهی از منکر زمانی است که شخص مقابل، اعتقاد به منکر بودن آن رفتار را داشته باشد و اگر نسبت به آن رفتار شبهۀ حلیت داشته باشد، اینجابهجای «نهی از منکر»، جای «ارشاد جاهل» است. ارشاد جاهل باب دیگری است و بحثهای خاص خود را دارد. اما در صورتی که اعتقاد به خلاف داشته باشد و در حقیقت مصداق جهل مرکب باشد، مسئله مشکلتر میشود و تحقق موضوع نهی از منکر و موضوع ارشاد جاهل، هر دو با تردید مواجه است. در هر صورت، مهم این است که در جامعه ما، نحوه رفتارناهیان از منکر در نهی از منکر نباید موجب ایجاد منکر بزرگتری شود و اگر نهی از منکر باعث انشقاق اجتماعی و تفرقه ملی و زد و خورد شهروندان شود، چنین کاری مسلماً شایسته نیست. در تزاحم بین نهی از منکرات، منکری به مثل انشقاق اجتماعی و ایجاد تنفر از دین، بیشتر باید مورد توجه قرار گیرد.
بیانیهی آیتالله ناظمزاده آیتالله سیداصغر ناظمزاده، استاد حوزه علمیه، دربارهی درگیری یک طلبه با یک خانم در درمانگاه قم بیانیهای صادر کرد که بخشی از آن در ادامه میآید: این آقای روحانی اگر مجوزی برای عکسبردای از زنان بی حجاب دارد حق ندارد مأموریت را با عمامه عملی کند. و اگر مأمور نبوده حق نداشته از زن نامحرم و لو بی حجاب عکس بگیرد چون ضمن این که این کار ممنوع و جرم است، اتهام آور هم هست، بلکه تنها حق داشت به عنوان نهی از منکر به آن خانم تذکر میداد و اگر خانم قبول نمیکرد به فرموده قرآن کریم: “اذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاما” رد میشد و اعتنا نمیکرد. این آقا باید توجه داشته باشد که در محیط درمانگاه لازم بود موضوع را با مدیریت درمانگاه در میان میگذاشت و خود شخصاً اقدامی نمیکرد. بر فرض به اشتباه، عکس را گرفتید لازم بود وقتی آن خانم از شما خواست عکس را پاک کنید فوراً عکس را پاک میکردید و به او فقط تذکر میدادید و به مسئله پایان میدادید تا مجبور نمیشدید با گذاشتن عبا و عمامه فرار کنید و باعث وهن لباس روحانیت شوید. بر مسئولین دادگاه ویژه روحانیت لازم است به موضوع زننده این روحانی ورود کند و با رعایت تمام جوانب قضیه، اگر طبق قوانین جرمی مرتکب شده دستور مقتضی صادر نماید، تا این ناهنجاریهای غیر قابل جبران تکرار نشود. قهراً برخوردِ تند و توهین آمیزِ آن خانم هم در محکمه صالحه قاعدتاً رسیدگی خواهد شد.
واکنش فرزند آیتالله بهجت فرزند آیتالله بهجت در واکنش به حادثه درمانگاه قم گفت: امر به معروف ما فقط به چندتا موئی که آشکار شده، محدود شده؛ آن هم با روش خودمان، نه روش اهل بیت علیهم السلام. کار هر دو زشت بود؛ هم کاری که طلبه کرد و هم عکسالعملی که خانم انجام داد. طلبه باید سرش را پایین بیندازد و تا وقتی خودش را مهذب نکرده وارد این مسائل نشود. طلبهای که مقید نباشد خودش را مهذب کند چگونه میتواند جامعه را مهذب کند؟! تبعات منفی آن همین جامعهای است که ساختهایم. آقا (آیتالله بهجت) میفرمودند؛ کسی که مهذب و اصلاح نکرده غلط است که به فکر اصلاح دیگران باشد. وقتی شما بخواهید با گرفتن عکس ناموس مردم، جامعه را اصلاح کنید نتیجهاش همین میشود که میبینیم. تبعات منفی آن همین واکنشها و عکسالعملهای منفی است که در جامعه شاهد آن هستیم. خودت را درست نکردهای و بر نفس خودت مسلط نشدهای، حالا میخواهی بروی دیگران را اصلاح کنی؟ آن هم با گرفتن عکس و...؟ خودت را نتوانستی اصلاح کنی، جامعه را میتوانی اصلاح کنی..! غلط است به فکر اصلاح جامعه باشی اگر خودت را اصلاح نکرده باشی.
واکنش محسن برهانی، حقوقدان طلبه با فیلمبرداری از مادر قمی نهی از منکر نمیکرد؛ برای پروندهسازی مستند جمع میکرد. این اقدام طلبه فیلمبردار را نمیتوان مصداق موضوع نهی از منکر دانست. این اقدام نوعی مستندسازی برای اقدامات آتی شخص است. فرد (فیلمبردار) این عکس و فیلم را نیاز دارد تا به نهادهای مورد نظرش گزارش دهد یا علیه خانم مورد بحث اقداماتی انجام دهد. مطابق قانون فیلمبرداری یا مستندسازی نسبت به یک رفتار حرام یا رفتار مجرمانه به هیچوجه عنوان نهی از منکر را نداشته و ندارد. از نظر قانونی به هیچ عنوان انتشار این فیلم و امثال این فیلمها عنوان مجرمانهای ندارد. نه تبلیغ علیه نظام است، نه همکاری با دول متخاصم و نه نشر اکاذیب. اتفاقاً از ملزومات یک جامعه آزاد و بالنده آن است که افراد اقدام کنند و برخی ناهنجاریها و قانونشکنیها را به تصویر درآورده و افکار عمومی را از موضوع آگاه کنند.